modern dünyanın gladyatör oyunlarıdır. insanları gerçek hayattan koparıp nefeslerini keser. bu vesileyle birikmiş öfkeler burada kusulur, alınamamış intikamlar burada alınır. gerçek hayatta edinilemeyen başarılar takımın zaferleriyle ikame edilir. mutlu olunur. bütün dünyada bilinir, tanınır ve toplulukların emniyet süpabıdır. futbol olmasa dünyada işlenen öfke suçları katlanarak büyürdü. bunu bilenler tarafından bu endüstriye milyarlar dökülür. günümüzde artık spor olmaktan çıkıp showbiz haline gelmiştir. futbol piyasasında dönen paraların hollywood yıldızlarını katlıyor olmasının sebebi de budur.
Nerde o eski futbol anlayışı o heyecan. Şu anda futbol denilince benim aklıma gelenler bahis şiddet boşa zaman kaybından başka hiçbir şey gelmiyor. Bitti sanırım futbol.Futbolu ayakta tutan tek şey bahis sanırım. Oturup bir mekanda arkadaşlarla dertleşeceğim zaman ekranda futbol görünce iki dakika o mekanda durasım gelmiyor,sanki atmosferi bozuyor.
bir sanatçıya ilham veren nedir? romantik bir ay ışığı, rengarenk çiçekler, masmavi bir deniz, umut dolu bir gökyüzü, sevgilinin buğulu gözleri, pürüzsüz teni, etine dolgun... öhömm.. neyse, peki ya futbol? şöyle bir gözlerinizi kapatıp süper lig'de yer alan takımların karşılaşmalarını düşünün. hatta, heyecanın doruklara ulaştığı, kazanan takımın şampiyonluğunu ilan edeceği o anı... nasıl bir sanat eseri üretirdiniz?
26 mart 1952 gecesi paris'te, le parc des princes stadyumu'nda fransa ve isveç arasında oynanan dostluk maçını izlemeye giden ressam nicolas de stael, stadyumda gördüğü renklerden, ışıklardan ve hareketlerden o denli etkilenir ki, maç sonrası koşarak stüdyosuna gidip "les footballeurs" başlığı altında 24 eserlik bir seriye başlar. karşılaşmayı 1-0 kaybeden fransa'nın aksine, maçtan büyük bir keyifle ayrılan nicolas de stael'in sanat kariyerinin en iyi işlerinden biri olarak kabul edilen serinin doruk noktası olan les grands footballeurs 2019'da düzenlenen bir açık artırmada 20 milyon euro'ya satılmış, "tarihin en pahalı futbol tablosu" olma özelliğini kazanmıştır.
"ama tanım yok!" diye atarlanacak olanlara sakinleştiricimizi de verelim: Topu, kafa veya ayak vuruşları ile karşı kaleye sokma kuralına dayanan ve on birer kişilik iki takım arasında oynanan top oyunu, ayak topu.*
bir yabancı ile muhabbetini yapacak olursanız eğer... dünyanın yarısı bu merete "soccer" der diğer yarısı "football". soccer diyen kısım, mesela amerikalılar, siz football deyince amerikan futbolundan bahsediyorsunuz sanır.
maç yayınlarının şifreli hale getirilerek, ihale aracılığı ile cine-5 tv kanalına verildiği andan itibaren tv'da izlemeyi bıraktığım (ancak şehrimin takımının maçlarını, stadyumda izliyorum, o da her zaman değil) iddia ile birlikte bence tamamen spor olmaktan çıkan bir mecra.
üniversite yıllarımın muhtemelen bütünü age of empires ii oynarak geçti. single player senaryo oyunlarından bahsetmiyorum. özellikle lan üzerinden, msn zone da dahil multiplayer oynadım. özellikle oyunun popüler olduğu yıllarda dünyanın sayılı oyuncularını izleyerek geliştirmeye çalıştım kendimi. arch koven gibi oyununu sistemli şekilde robotik oynayanlar yanında lyncher, sherrif, stalin gibi yaratıcılığı tavan yapmış stratejistleri izlemekten büyük keyif aldım. keyif aldım çünkü çok basit ve kesin bir matematiği olan age of empires'ı şaşırtıcı şekilde keyifli hale getirmeyi becerebilen adamlardı bunlar. belli açılışlar dahilinde yapılan hamle ve seçimi doğru yapılmış karşı hamlelerin çatışmasını ve oyun süresinin bütününe nasıl yayıldığını izlemek ve bunu uygulamanın hazzını başka hiç bir oyun vermedi.
şimdi diyeceksiniz ki bu dangalak iki saat helak etmiş kendini; futbol başlığında age of empires'ın işi ne?
olay şu ki, teknik direktörler özelinde, dizilişler, oyun stratejileri ve oyuncu pozisyonlarının gelişimi genelinde futbolun son bir kaç senedir (belkide benim takip edemediğim daha öncesinde) evrilmeye başladığı nokta bana age of empires oynadığım dönemlerde aldığım hazzı vermeye başladı. italya'da conte'nin parlattığı üçlü savunmanın yeniden kullanımı ile benim dikkatimi çekmeye başlayan bu süreç, bugün premier ligde zirvesini yaşıyor benim açımdan.
elbetteki öncesinde guardiola'nın barca'daki tiki takası, klopp'un dortmund'daki gegenpress'i, sarri'nin napoli'si gibi bir çok özel örnek var. ancak bugün aklınıza gelebilecek tüm bu sayılı örnekler premier lig'de bir araya gelmiş durumda ve ligdeki her maç neredeyse futbola hükmetmeye çalışan bu özel oyun anlayışlarının karşı stratejilerini izlediğiniz age of empires maçlarına dönmüş durumda.
seyirci açısından bu gelişimin avantajlı noktası, futbolu parlatan bu özel örneklerin hepsinin (neredeyse klopp da dahil) topa sahip olma mantığıyla hücumu öne çıkartan stratejileri parlatıyor olması. kısacası önümüzdeki süreçte teknik direktörlerin örnek alacağı stratejiler yunanistan'ı avrupa şampiyonluğuna götüren otto rehagel'in savunma oyunundan çok oyuncu gelişimini öne çıkartan, boş alan yaratmaya yönelik stratejiler olacak. yeteneğiniz yoksa topu rakibe bırakacak savunma stratejilerinin hala bir geçerliliği var gibi gözükse de (wagner'in huddersfield town'ı gibi) bu oyun planlarının bile geçerliliğini korumak için ikinci ve üçüncü bölgede hızlı ve yaratıcı oyuna ihtiyacı var.
tez - antitez noktasında günümüz futbolunun en önemli ismi mourinho ve bir parça da pochettino (tottenham) premier lig içerisinde. bu noktada mourinho'nun man utd ile oynattığı futbol her ne kadar haz vermiyor gibi gözükse de, city veya chelsea gibi yaratıcı oyuncu eksikliği neticesinde pas oyununu yeteri kadar iyi oynayamayan her takımın savunma futboluna geçtiğinde sahanın her parseli için ayrı bir oyun planı olması gerekli. işte bu da bana kalırsa mourinho'yu, gelmiş geçmiş en önemli age of empires oyuncusu arch koven statüsüne getiriyor. mourinho futbolu da en az sarri, guardiola kadar belli bir plan dahilinde oynanan, ancak yaratıcılık noktasında oyuncusundan daha az beklentisi olan robotik bir futbol. doğru okuyabilirseniz daha doğrusu okumak isterseniz, mourinho'nun planı da, tez - antitez noktasında size futbol stratejilerini anlama noktasında müthiş bir haz verecektir. sonuç olarak oyun içinde eto'yu bek olarak kullanmış, bu planıyla da şampiyonlar ligi şampiyonluğu kazanmış bir adamdan bahsediyoruz.
sonuç olarak, premier lig başta olmak üzere, italya ve almanya'da müthiş olumlu bir değişim yaşanıyor(muş) bir süredir futbol stratejileri açısından. her ne kadar tiki taka sevmesem ve barca'dan haz duymasam da guardiola ile temellerinin atıldığına inandığım bu değişim süreci hala gelişme aşamasında ve orta vadede futbol, taktikler ve belkide dizilişler açısından çok acayip bir noktaya ulaşabilir. conte'nin üçlü savunmayla premier ligde kazandığı başarının panzehiri çok değil sadece bir sezon sonra bulundu. şu anda bir çok pas takımı dörtlü savunma, üçlü orta saha ve tek forvetli dizilişlerle oynuyor. farklılaştıkları belli noktalar kanat forvetlerin, sahte forvetlerin sayısı, kullanımı. inanıyorum ki, diziliş manasında da futbol 4-3-3 temelli dizilişlere mahkum olmadığını kısa süre içerisinde gösterecektir.
Tutku, heyecan, rekabet, aidiyet ve daha birçok duyguyu içinde barındıran; kimi zaman hüzünlendiren kimi zamanda saf bir mutlulukla insana kendisini iyi hissettiren, tanımının çok üstü olan bir kavram.
"Futbolun 22 adamın topun peşinden koşması olduğunu düşünmenin, kemanın telden ve yaydan, Hamlet’in kâğıt ve mürekkepten ibaret olduğunu söylemekten bir farkı yoktur."
birçok kişinin çoğu maç sonrası buraya girip herkesin kendi takımı hakkında yorum yaptığı spor dalı. ben de bir iki defa etmişimdir ama sürekliliği yoktur. sıkılmak nedir bilmeden, üşenmeden yorumlar girilmeye devam ediliyor. takdir ediyorum hepinizi ama boş iş olduğunu söylemeden de geçemeyeceğim.
Hakkında binlerce kavram İçin yazılabilecek bir çok şey olan, dünya genelinde en popüler spor dalı. global hali de göz önüne alındığında öyle büyük bir kavrama dönüşmüştür ki spor olduğunu hatırlamak zorlaşmıştır. üzerinde sayfalarca yazılabilecek bu kavram için benim en sevdiğim ve günümüzde söylemek istediğim tanımı:
migros'tan 4 liraya aldığı (bkz: kürk mantolu madonna) 'dan başka bir şey okumamış, şezlongda güya ağda yapmış da bakımlıymış havası da vererek ama özünde testereyle kesilmiş gibi bacaklarıyla poz veren tiplerin beğenmediği spor branşı.
Ulan 17 sene milli takım düzeyinde, 118 kilolara kadar ulaşmış orta ağır sıklet dövüşmüş, lisansı yırtılmış, adli ceza almış birisi olarak, boks sporunu ve felsefesini bile bu kadar yermedi kimse.