-
3
şimdiye kadar insanlığın kurduğu en ileri düzen. daha iyisini kuracağımıza şüphe yok. ancak şu orta asya'ya hiçbir yatırım yapmadı ,yoksul bıraktı, ruslaştırdı yalanlarına bir çift söz söyleyelim. mesele tacikistanda türkmenistanda toplumsal yaşamda hiçbir yeri olmayan kadını nasıl toplumsal yaşama kattıklarını aşağıdaki alıntıdan anlayacağınız. ancak sanayi meselesinde ise ne örneğin tacikistan'ın ne düzeye geldiğini hangi ürünleri ihraç edecek seviyeye geldiğini alıntının yapıldığı kitabı okuyarak öğrenebilirsiniz.
o alıntı şu: "kadının kurtuluşu alanında gerçekleştirilen büyük değişiklikleri görmek için sovyetler birliği'nin herhangi bir cumhuriyetine bakmak yeterli olacaktır.
örneğin özerk tatar s.s.cnde büyük ekim ihtilalinden önce, yüksek öğrenim, hatta uzman orta öğrenim diplomasına sahip bir tek yerli kadın bulunamazken, bugün uzmanlardan %60ı kadınlardan oluşmaktadır. cumhuriyetteki mühendisleri %25'i , ziraatçilerin, zooteknisyenlerin ve veterinerlerin %38den fazlası, eğitimde çalışanların &71.3ü, kamu sağlığı kuruluşlarında çalışanların ise %88.4'ü kadındır.
cumhuriyet'in en yüksek iktidar organı olan tatar yüksek sovyeti milletvekillerinin %35.26sı kadındır. emekçi milletvekilleri sovyetinde ( yerel iktidar organları) ise, 28.598 milletvekilinin yaklaşık yarısını kadınlar oluşturur.
bundan 50 yıl önce okuma yazma bilen bir tek kadını bulmanın olanaksız olduğu türkmenistan s.s.c'de bugün onbinlerce kadın, ulusal iktisadın çeşitli dallarında çalışmaktadır. aralarında 40.000'den fazlası yüksek veya uzman öğretim diplomasına sahiptir; bu da cumhuriyetteki uzmanların %44den fazlasını oluşturur. 3000'den fazla kadın, fabrikalarda kolhozlarda ve iktidar organlarında yöneticilik görevinde bulunmaktadır. 1967de sovyet iktidarının 50.yılında bakan veya bakan yardımcılığı görevlerinde 9 kadın bulunuyordu. türkmen kadınların arasından tanınmış sanatçılar, bilginler ve önemli şahsiyetler çıktı. kadınlar yerel sovyetlerdeki milletvekillerinin üçte birini oluştururlar. cumhuriyetin yüksek sovyetinde 96 kadın milletvekili vardır. 8 kadın ise s.s.c.bnin yüksek sovyetinde milletvekilidir." ( sovyetler birliği'nde islam abdullah vakhabov havass yayınları 1.basık ocak 1979 s.52-53)
bu da yazarı muhtemelen milliyetçi muhafazakar olan ve kafası karışık bir yazarın kitabından: "orta asya'nın sınai gelişimi çok eski geçmişe sahip değildir. ekim 1917 devriminden önce orta asya tamamen bir tarım ve hayvancılık ülkesiydi. bunun yanı sıra ilkel metotlarla pamuk ve ipek de üretiliyordu. sovyetlerin 5 yıllık planları ve savaş dolayısıyla büyük sanayi kuruluşlarını bu bölgeye aktarmasi ülkede birçok degisiklige uğradı. mesela kırgızistan bütün sscb'de cıva üretiminde başta geliyordu. özbekistan suni gübre üretiminde ucuncudur. sovyetlerin en geniş un depoları tacikistan'in dusanbe şehrinin kuzeyindedir. orta asya'nın birçok bölgelerinde değerli maden yatakları vardır ve metal sanayisi hızla gelişmektedir. kazakistan'ın kargan ve ekibastuz bölgelerinde ve kırgızistan'da kömür çıkarılmaktadir" (hitler'in müslüman askerleri m.sami sert s. 79) artık rusça konuşmaları meselesine gelince. ileri olan geri olana etki eder. daha doğrusu geri olan ileri olanı doğal bir süreçte kabul eder. e bir yanda ilkel, göçebe toplum var bir tarafta kapitalizmi yaşayan görece sanayileşmiş bir toplum. yani yoksa sorarlar niye azeriler dilini koruyabilmiş vs diye? e çünkü onlarda da nispeten sanayileşmiş daha doğrusu yerleşik ve kapitalizmi yaşayan bir toplum vardı.
tümünü göster