13. yüzyıl ve 14. yüzyılda yaşamış, italyan edebiyatının öncüsü italyan şair. floransa'da doğup ravenna'da ölmüştür. hayatı sürgünlerle, oradan oraya kaçmakla geçmiştir.
magnum opus'u divina commedia ile, italyan edebiyatının latince'den kopuşunu sağlamıştır. bazı dilbilimcilere göre, aslında dante'nin dili de tam olarak italyanca sayılmamakta. bazı dilbilimcilere göre dante'nin commedia'da kullandığı dil, aslında latince'nin toskana lehçesiydi. ama sonuç olarak adamın yaptığı iş latince'nin mezarını kazmak oldu.
divina commedia, latince'nin requiem'i olsa da, dante aslında roma imparatorluğu'na aşıktır. bunun da sebebi mesih isa'nın yaşamından çıkardığı sonuçtur.
şöyle ki; mesih isa, imparator augustus zamanında doğmuştur. yahudilere roma'ya vergi vermeleri gerektiğini söylemiştir. yahudilerin şeriat mahkemesinde değil, vali pontius pilatus tarafından yargılanmıştır ve mesih isa roma'nın kanunları önünde boyun eğmiştir.
aslında adamın söylediği şeyler katolik kilisesi açısından tamamen anglosaksonların heresy dediği şeye giriyor. bu sebeple de italya'da değil de mesela almanya*, ispanya, fransa gibi yerlerde böyle şeyler dese adamın bir tarafından kan alırlardı.
bu da bir bakıma avrupa rönesansının neden italya'da başladığı konusunda bizlere bir fikir verebilir sanırım. şehir devletleriyle yönetilen ve siyasi birliği olmayan italya'da diğer avrupa ülkelerine nazaran fikirlerinizi biraz daha özgürce dile getirebiliyordunuz. hele bir de venedik'te yaşıyorduysanız, sizden rahatı olmazdı.
dante'nin sürgünlerinin sebebi, yukarıdaki o dönemlerde adamı kazığa oturtturacak görüşlerinden değil de, kendisinin condottieri ailelerinden birisine mensup olmasıdır. bu sebepten ötürü her zaman politik komploların içerisinde kalmak zorunda kalmıştır.
not: başlığı bugüne kadar nasıl açılmamış. hayret...
Dante alighieri (1265-1321) floransa da doğdu, giotto’nun çağdaşıydı ve Latince yerine toskanca yazan ilk önemli şairdir. cehennem, araf ve cennet olarak üç kitaba ayrılan ilahi komedya en önemli eseridir. Çok sayıda sanatçı tarafından pek çok kez resmedilmiştir.
1265-1321. dönemin her alanda kültür merkezlerinden biri olan floransa'da doğup büyümüştür. önemli hocalardan din ve dil bilimi konusunda dersler aldı. latin ve antik yunan edebiyatına yönelik inceleme, araştırmaları oldu. kilisenin zayıflamaya başladığı dönemlerde muhalif bir duruş sergilemesi kendisinin yurt dışına kaçmasına varan bir baskı görmesine sebep oldu. bu kaçış, on yıllarla ifade edilmektedir. dante, böylesine çalkantılı bir yaşam sürdürmüştür. eserlerinde kullandığı dil ise italyanca ve latince olmuştur.
Ilahi komedya da aşk ı beatrice ,cennet cehennem ve arafi gezdirir , cennette cehennemde arafta olanlar olmasi gerekenler tasvir edilir anlatilir. Okundugunda avrupa sanat siyaset tarihi ile ilgili bir aydinlanma yasanir hala cogu filmde romanda eserde , bu kitabin izleri vardir. Turkce cevirisi biraz uzun cumleler kullanildigindan zor okunmakta ama siddetle de tavsiye ederim