yıkanabilir ve kullan at olmak üzere iki türü şu anda piyasada satılmakta.
öncelikle yıkanabilir maskelerden bahsetmek istiyorum. yıkanabilir maskeler gerçekten varlar. benim bildiğim bir israil firmasın üretiyor. ve 100 yıkamaya kadar herhangi bir sıkıntı çıkartmadan kullanılabiliyor. nano teknoloji ile üretiliyorlar çünkü. ve bu maskelerin bir adedinin fiyatı 60 dolar civarında. yani yaklaşık 450 TL. 100 kez yıkayıp tekrar kullanılabileceği düşünülür ve iki günde bir yıkanacağı varsayılırsa, günde iki kullan at maske kullanan birisinin bir adet maskeye 1.12 TL ödemesi gibi bir hesap ortaya çıkar. bu bilgi ışığında diyebiliriz ki, nano teknoloji maske neredeyse kullan at bez maskelerin tavan fiyatına yakın bir maliyet yaratmaktadır.
şimdi, bu bilgi ışığında, piyasada nano teknoloji adı altında satılan maskelerin fiyatlarıyla, gerçek nano teknoloji maskelerin fiyat karşılaştırmasını size bırakıyorum. 5 lira verip edinilen yıkanabilir(!) ve nano teknoloji(!) maskeler ne kadar işe yarar?
şimdi gelelim kullan at maskelere. kullan at maskelerle ilgili çok basit bir test var. adına çakmak testi deniyor. maskeyi takıyorsunuz, elinize bir çakmak alıp yakıyorsunuz, suratınıza yaklaştırıp maske takılıyken üflüyorsunuz. düzgün üretilmiş üç katlı bir kullan at bez maske ile o çakmağın alevini üfleyerek söndüremezsiniz. sönüyorsa, geçmiş olsun.
kullan at bez maskeler melt blown teknolojisi ile üretilmiş spunbond kumaş olmalıdır. spunbond yani polipropilen kumaşın melt blown yöntemiyle üretilmesi aslında üflenerek üretilmesidir. yani, sıvı halde bulunan polipropilen döner bir mekanizmaya üflenir ve bu mekanizma üzerinde toplanan parçalar birbirine yapışarak spunbond kumaşı oluştururlar. haliyle spunbond kumaş dokunarak üretilmiş bir kumaş değildir. üflenerek üretildiği için dokumanın yaratacağı gözenekleri bulundurmaz.
bez maske üreticisi olduğunu iddia eden bazı insanların, üç katlı maskede orta kata bakılması gerektiği gibi safsatalar yaydıkları kulağıma geldi son günlerde. bu da büyük bir saçmalık. çünkü üç katlı bir maske, her katı melt blown yöntemiyle üretilmiş spunbond kumaştan dikişsiz olarak imal edilmelidir. önemli olanın ara kat olduğu, diğer iki katın o katı koruduğu masaldır. eğer sadece ara kat olması gereken malzemeyi ihtiva ediyor ise o maske tek katlıdır ve muhtemelen basit çakmak testini geçemeyecektir.
çakmak testinden daha da öte olarak, büyük firmaların ürettiği maskelerin laboratuvar testleri de mevcuttur. örneğin türkiye'nin en büyük kağıt üreticilerinden birisi olan hayat kimya (papia, molfix, molped, bingo gibi markaların sahibi) tarafından salgın sonrası üretilmeye başlamış olan goodcare ve evony marka maskelerin lab ortamında bakterilerle yapılmış geçirgenlik ve dayanıklılık testleri bulunmaktadır. virüslerle yapılmış testler olmasa bile yakın boyutlardaki bakterilerle yapılmış testlerde bu maskelerin %99 oranında koruma sağladığı test sonucuna göre de ispatlanmıştır. maske, sertifikasız üretilemiyor olsa bile sertifika sahibi çoğu küçük ölçekli işletme maskelerini böyle bir teste tabi tutmamakta ya da tutsalar dahi sonuçlarını açıklamamaktadırlar.
özetle, demem o ki, maskeyi doğru şekilde kullanmak kadar önemli olan bir diğer şey düzgün maskeyi kullanmak. ucuza alacağım derken çöpe para verilmemeli...
"Ucuz mal alacak kadar zengin değilim." şeklindeki özdeyişe konu olması gereken ürün. Sağlık, bu yaşam serüveninde ucuza kaçmamayı gerektirecek yegane varlık.
apple da 2 farklı türle maske işine girmiş. şimdilik sadece kendi çalışanları için ürettiklerini açıklamışlar. birinci tür, 8 saatlik kullanımla, 5 kez yıkanabilir özelliği varmış. bu 3 katlı ve üçgen şeklindeki maskeleri çalışanlara haftada beşer kez dağıtacaklarmış.
dışarıdan ürettirdikleri ikinci tür maske de şeffaf maskeymiş. işitme engellileri düşünerek geliştirmişler. böylece işitme engelli insanlar, karşılarında konuşan kişilerin dudaklarını okuyup, daha kolay iletişim kurabileceklermiş.
covid 19 nedeniyle ev dışında her yerde kullanılması gerken bir koruyucu. süreç uzadıkça türlü renk ve desende maske türedi piyasada. bu aralar birdenbire çevrenizde pembe maskeyle gezen insanların sayısı artabilir. meme kanseri farkındalığı için bu yılın kampanyası pembe maskeymiş. facebooka sütyen numarası yazmaktan daha makul geldi.
gözlük kullanan insanlar için tam bir işkence olan gereç. ne yapsam da en fazla 1 dakika sonra gözlerim buğulanıyor. diğer gözlüklü kişilere bakıyorum ama nasıl oluyorsa hiçbirinde buğulanma olmuyor. denemediğim yöntem kalmadı.
Cerrahi türde olanı, özellikle korona günlerinde çoklukla kullanılan bir kişisel koruyucudur.
malum artık cerrahi maskeler hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. uzunca bir süre de hayatımızda kalacak gibi görünüyor. tabi maskenin sürekli kullanımıyla beraber, çeşitli sorunlarda ortaya çıkmaya başladı. piyasadaki birçok maske, benim gibi hassas bir cilt tipine sahip insanlarda alerji yapmaya başladı. ayrıca kulak arkasında da lastikler tahriş yaratıyordu. hal böyleyken, ihtiyaçlar ve memnuniyetsizlik arayışa itiyor insanı tabi ki. birçok denemeden sonra en sonunda evony maskeyi keşfettim. Evony, hayat kimyanın ürettiği, elastik kulaklı cerrahi maske.
kulaklar elastik olduğu için hiçbir tahriş hissi yaratmıyor. herhangi bir alerjik problem de yaşatmıyor. hatta uzun süreli kullanımlarda hissettiğiniz rahatsızlığı, bu maskede hissetmiyorsunuz. bir süre sonra yüzünüzdeki varlığını tamamıyla unutuyorsunuz hatta. kullanıcıların yaşadığı sıkıntılar göz önünde bulundurularak tasarlanmış.
bu tasarım özelliklerinin yanı sıra, 3 katmanlı, %99 bakteri filtrasyonunu sağlayan meltblown kumaştan üretilmiş. koronavirüse karşı da çok daha güvenli olduğu anlamına geliyor bu.
ipleri bazı canlılara zarar vermekte olan maske türü. Bu sebeple kapalı bir poşetin içine atılmayacaksa iplerini koparıp atmakta fayda var.
Zaten kapalı poşete atılması en mantıklı olanı. Çoğu kişinin aksine en başından beri tıbbi atık muamelesi yapıyorum bu ürüne.
Bu sebeple de koluna maske takanların 3 metreden fazla yanına yaklaşmamak için sokaklarda slalom yaparak yürümeye çalışıyorum. Yaptığınız işi şey edeyim koluna maske takanlar...