kitabı discours de la methode'de (yöntem üzerine konuşma, 1637) insanın bilimde gerçeği arayıp aklını doğru kullanması için bir yöntem önerir. kendi kurduğu felsefenin ilk ilkesi olarakta " düşünüyorum öyleyse varım " diyerek aklın, mantığın ve düşüncenin (kısacası rasyonalizm), önsezilere, hislere ampirizme olan üstünlüğünü ortaya koymuştur.
yöntem olarak ağır nihilisttir fakat akıl yürütmeyi öyle bir yapıyor ki sonuçta bir şeyin kesin olarak var olduğu sonucuna varıyor.
Meşhur sözü " düşünüyorun öyleyse varım " derken yine akıl yürütme olarak herşeyden ama herşeyden şüphe ediyor ama diyor ki herşeyden şüphe ediyorum şüpheyide düşünürek yapıyorum e düşünceyi de olmayan bir şey üretemez sonuç olarak düşünüyorum öyleyse varım.
rüyasında analitik geometrinin ilkeleri kendisine öğretilen filozof.
ben de rüyamda kepler ilkelerini görmüştüm ama sonra araştırdığımda zaten bulunduğunu öğrenince üzülmüştüm. sanırım matematik ve geometriyle bir süre ilgilenen herkes bu tür rüyalar görüyor.
bir de "herkes kendi işinde gücünde" diye hollanda'ya yerleşmekle kalmayıp hollanda'ya yerleşmeye özendirmiştir.
düalizmin babası olarak kabul edilen deha. descartes'a göre iki ayrı varlık alanı vardır. bunlar maddeler dünyası ve ideler dünyasıdır. ancak bu iki varlık alanın birbirleri ile nasıl etkileşime geçtiğine dair kalıcı çözümler bulamamış, hem materyalistler hem de idealistler tarafından eleştiri yağmuruna tutulmuştur.
şüpheci bir konumdan yola çıkarak diğer bütün bilgileri temellendireceği açık ve seçik bilgi dediği şeyi aramıştır.
herşeyden ama herşeyden şüphe ettikten sonra kendisini şüphe edilemeyecek birşeyi keşfederken bulmuştur : cogito ergo sum- "düşünüyorum o halde varım. zira şüphe ederken bile şüphe eden birinin olması gerekir. o halde şüphe edemeyeceğim tek şey tam da şüphelenen zihnimdir. peki ya diğer şeyler? onlardan da şüphe etmeye devam etmeli miyim? hayır çünkü zihnimin varlığını kesin bir şekilde ispat ettikten sonra diğer şeylerin de az çok bana göründüğü gibi olduğunu bilebilirim. tanrıyı ontolojik argumanla kanıtlayabildiğime göre Tanrı şeylerin nasıl olduğuyla ilgili beni sistematik olarak yanıltmaz."
not:tırnak içinde olan bölümler bana ait.descartes'in görüşlerini kabaca özetledim.