osmanlı'da ''kut indi'' derlerdi. yani bir dini otorite hanedandan tahta çıkacak bir bireyin allah tarafından kutsandığı ve bu göreve layık olduğuna şahitlik ederdi. saray eşrafı bir padişahı boğdurmayı kafaya koyduğunda da yine bir dini otorite ''bu kişiden kut kalktı'' diye fetva verirdi. malum olduğu üzere eski çağlarda aristokrasi halkı allahtan aldığı yetkiyle yönetirdi. 19. yy'de aristokrasilerin çöküşüyle, yönetim modellerinde tanrının yerini ulus devlet kavramı aldı. devletler sistematik olarak halkları ulus devlete tapınmaya koşulladı.
kapitalist yönetim biçimlerinde bilmemne yılı bilmemne krizleri safsatadan ibarettir. şu senede çıkan kriz şu seneye kadar sürdü falan filan türlü önermeler liberal ekonomistlerin gevezeliğinden gayrı bir şey değildir. zira kapitalist ekonomi ve devlet yönetiminin kendisi başlı başına krizin ta kendisidir. 19. yy'de halkların başına doğmuş en büyük filozof, karl mark, defaatle işçi sınıfının enternasyonelleşmesi gerektiğini vurguladı. bunu işçi sınıfı olarak iki yüz yıldır biz becermedik. fakat küresel kapitalizm bunu en iyi şekilde yaptı. lakin günümüzde artık ulus devlet modeli ve kapitalizmin yaşaması için gerekli olan sermayenin enternasyonelleşmesi olayı büyük çelişki oldu tıkandı. bunun en iyi örneğini abd- çin ticaret savaşlarında görebilirsiniz. bir dönem abd sermayadarları ucuz iş gücü ayağına çin'de fabrikalar açmak işine geliyordu. kendi ülkelerindeki işçi maliyetleri yüzünden gerekli malları çin'den almak daha karlı oluyordu abd sermayedarları için. fakat işte bu batı merkezli kapitalist model en aşağı yoksul sınıfından daha aşağısında bir yoksul sınıf oluşmasına yol açtı. trump gibi soytarı liderler de bu sınıflara vaad ettikleri umutlarla başa geldi. bugün batıda bu tip liderler tabanlarını konsolide etmek için milliyetçiliği ulus devlet kapitalizmiyle besliyorlar. hera ağzımdan alsın ama kapitalizmin bu sapması ve krizi 3. dünya savaşının kapıda olduğuna delalettir. 3. dünya savaşının çıkacağı kesindir. şimdilik hangi safta hangi supriz devletler olacağı teoremleri tartışılmaktadır.
troçki, geçen yy'nin başından itibaren komünizmle kapitalizmin aynı dünyada yaşamayacağını yazdı ve bunun mücadelesini verdi. 1917 devriminden sonrada bütün çabası dünya devrimi üzerineydi. 90'larda reel sosyalizm çöktü. yıkılan komünizm değildi. başlığın tanımını yapmak gerekirse, reel sosyalizm çöktü de kapitalizm çok mu yaşıyor denilebilecek sistemdir.
hiç ineğin yoktur. ineğin olmadığı için de sabah 8-akşam 4 bir işe girersin. işten kazandığın parayla bakkaldan süt alırsın. süt ne ara inekten sağıldı, ne ara kartona dolduruldu, ne ara raflara dizildi, inek niye x kişisinin mülkiyetinde vs vs. bunları oturup düşünüp algılayana kadar bir bakmışsın ki diğer gün başlamış, işinin başına geçersin. hoooop başa döndük. tüm bu süreçler beraberinde yabancılaşmayı getirecektir.
bilinenin aksine sosyalizm; devletçilik değil, toplumculuktur. buna rağmen de sosyalizmde yine ineğin yoktur çünkü inekler tüm topluma aittir. ama senin süt almak için yine sabah 8-akşam 4 çalışman gerekir... toplum tek tek bireylerden oluştuğu için ve bu toplumun inşasında senin bir iraden olmadığı için, toplumu inşa edenler aslında ineklere -ve diğer her şeye- sahiptir ama ''her şey toplum için'' falan diyerek bunun üstünü örterler. burada da, -kapitalizmde olduğu gibi- kendini günden güne üreten bir döngü vardır ve sen bu döngünün içinde toplumun nasıl inşa edildiğini, bu inşadan kimlerin nasıl fayda sağladığını falan sorgulayacak kadar imkan bulamazsın. sorgularsan da akibetin iyi olmaz. (bkz: gulag)
komünizmdeyse artık özel mülkiyet, para, devlet, sınırlar ve işbölümü kalkmıştır, toplum da en ufak parçasına kadar dağıtılmıştır. artık toplum yerine gönüllü birlikteliklere dayalı kurdukları komünler (müşterekler) vardır... istediğin bir komün'e katılabilir, yahut gönüllü kişileri bulup yeni bir komün kurabilirsin. bir ineğin olup olmayacağı ise tartışma konusudur.
ihtiyaçlarınızı sadece para ile karşılayabileceğiniz, hatta asgari yaşam koşullarını bile para ile sağlayabileceğiniz ekonomik bir sistemdir. sizin için ihtiyaçlar yaratır, ihtiyaç arttıkça rekabeti ortaya çıkarır, aldığınız şeyler bir daha kullanıl(a)mayacak şekilde üretilir, son kullanıcının sadece tüketici olduğu sistemdir. kullandığımız cep telefonlarının garanti süresi dolduğunda artık sistemsel işlevini yitirmesi gibi...