"en ucuz uyuşturucu" etiketini son yıllarda etanole bırakmış olan çubuk.
başlıktaki girdilere bi' göz gezdirdim; nerede içilebileceğinden neden bırakılması gerektiğine, yanlış tarihi referanslardan "aslında süper bi' şey olm"a kadar her şey var. tck 190'a göre, zaten uyuşturucu maddeyi ve maddenin kullanımını özendirmek 5 yıldan 10 yıla kadar hapisle yargılanmanın yolunu açan bir suç. sigaranın uyuşturucu madde olduğu ise, resmi olmayan bir kabul. devletin sürekli ve deli gibi vergi kazancı sağlamasının 2 büyük kolundan biri sigara (diğeri de tabii ki alkol). bandrollü satışı olan, devletin müthiş vergi geliri elde ettiği ama sağda solda deli gibi övmenin suç sayıldığı bir üründen bahsediyoruz =) şaka gibi ama sonuçta kağıt üzerinde yeşilaycılar gene haklı çıkıyor.
sigaranın uyuşturucu olduğunun resmen kabulü mümkün değil. devletin bunu yapabilmesi ve dev sigara şirketlerini "bende yasa var aga, satışını yaptırmam bunun" diyerek kapı dışarı etmesi de mümkün değil. öyle yalan tarih bilgilerine aldanıp da "4. murat da nefret ederdi" demek de mümkün olmamalı aslında ama oluyor işte. 4. murat'ın kendisinin de alkol ve tütün tiryakisi olduğu, halkın kendisine bakıp bokunu çıkarmaması için önce sert önlemler aldığı, ölümünden önce ise yasakları gevşettiği bilinmiyor tabii. yüzlerce yıldır devlet tekelindeki kazancı, devletin maddi olarak çarklarını döndürebilmesini sağlamış bir maddeden "aman canım, dışarıda, parkta falan da içmeyiverin" diyerek insanları soğutmanız da ne yazık ki mümkün değil. kapalı alanlardaki sigara yasağı, doğrudan çocuklar ve bebekler pasif içicilikten daha da fazla etkilenmesin diye çıkarılmıştı. yani, sizin pembe götleriniz parkta otururken çevrenizde tüttüren insanlardan rahatsız olmasın, gene pembe burunlarınız tütün kokusu almasın diye değil yani. aynı mantıkla parfümün de toptan yasaklanması için kendimi yakardım ben. elmayla armudun en sık karıştığı nokta burası oluyor bence. "devlet benim dumansız hava sahamı genişletti, sizi 2. sınıf insanlar" diye gazel okuyanlar, "bunlar 2. sınıf insan olarak görülüyorsa bile bazı hakları olmalı çünkü halâ insanlar. sigara içiyor olmaları insan olmalarını engellemiyor, değiştirmiyor" diyemiyor.
"kaldırımda sigara içmek yasaklansın" mevzusu vardı, hatırlarsınız. pandemiden birkaç yıl önce ayyuka çıkmış, bebek arabalı anneler "sıçıcam sigaranıza, duman altında yürüyemiyoruz" diye feryat ediyordu. açık alanda devletin en büyük gelir kalemlerinden birinin kullanımının yasaklanmasını istemişlerdi. fıkra bununla da sınırlı kalmamış; "devlet bunlara sigara içebilecekleri hiçbir yer vermesin, zaten bırakırlar bi' süre sonra" gibi doğrudan faşist bir algıya da bürünmüşlerdi. "topkek sağlığa zararlı, açık alanda yenmesin, çocuğum kötü etkileniyor, yasaklansın. böylece topkek yiyenler de azalarak biter" mantığından farklı bir şey değil bu. evet, topkek-sigara benzetmesi çok havada kaldı, biliyorum. aynı örnek gdolu ve bolca katkılı katı bebek maması, tansiyon hastası yapma garantili çubuk kraker, kalp krizi tetikleyicisi cips, damar tıkanıklığı fedaisi margarin için de türetilebilir (bence bu örnekler halâ hafif örnekler). buradaki vurgu sigaranın dumanla zehirlemesine çekildiği için aslında kullanımının özellikle ergenler arasında azaltılmasının önemi unutuluyor. böylece sigaraya başlamak değil, sigaranın dumanının atmosferi dahi delebilecek kadar zararlı olduğu falan eleştiriliyor. ulan, sen bu mereti kızına/oğluna öyle bi' anlat ki, yanına yaklaşmasınlar; çevrelerine de böyle anlatsınlar. sonraki nesiller kurtulsun, di' mi? "açık alanda sigara içilmesin" diye böğürdükçe, içenleri daha da gazlıyorsun ("o zaman tuvalette 4 paket içerim ben de, sana ne lan!" gibi abuk tepkilerin ortaya çıkmasına barut fırlatmış oluyorsun), "kaldırımlar bizimdir" mottosuyla sigaranın zararına değil, kendi keyif pezevenkliğine atıf yapıyorsun ("ben kaldırımda değil, yolda içiyorum" gibi abuk tepkiler de ortaya çıkabilir). odak noktası kaydığı için tartışma, zararlı olan sigaraya başlamak ve tiryaki olmak değil, sigara içerken duman yaymak gibi oldukça saçma bi' noktaya geliyor.
sigaraya başlamayın, henüz başlamış olan çoluk çocuğunuza zararlarından bahsedin ve vazgeçirmeye çalışın. zaten yapabileceğiniz başka bi' şey de yok.
peşin not: koah illetinden çok korkan biri olarak sigaranın koah olmanın temel nedeni olmasıyla ilgili gırla makale var. bunlardan yola çıkıp "abuzittin enişten de koah oldu, öksürmekten uyuyamıyor, nefes alamıyor. onun gibi olmak istiyosan iç" gibi örneklerle göz korkutabilirsiniz.
