bir oyuna verdiğim en yüksek ücret rekorunun sahibi. 2015 eylül'de playstation 4 için playstation store üzerinden 150₺-25₺ enpara.com indirimiyle 125 gaymeye almıştım. alırkenki düşüncem ise oldukça basitti; playstation 2'de grand thfet auto: san andreas'ı yıllarca -abartı değil bunu yaptım- oynamış bir manyak olarak bu oyunu da onun en azından yarısı kadar oynayacağımı düşünmemdi. ha bir de 189 liradan 150 liraya düşmüştü! salaklık. oyunun kutulu versiyonları da hemen hemen o fiyatlardaydı ve kutulusunu almış olsaydım takas seçeneğim her daim durmakla birlikte yarın öbür gün ps store kapandığında yahut gta 5 kaldırıldığında koleksiyonumdan da gitmeyecekti. neyse bir anlık celallenmeyle bok yiyip dijital olarak aldık oyunu. peki değdi mi? hiç olmasa bile değdi diyemem.
öncelikle oyun san andreas gibi los ssantos'da geçiyordu ve bu zaten alma sebeplerimden biriydi. san andreas'a güzel atıflarda bulunulacak, miras yaad edileek diye düşünüyordum ama hiç de öyle olmadı. bizim canımız olan ganton mahallesi ballalar'ın merkezi olmuş, 3 bisikletli easter eggi dışında da hiçbir miras sahiplenmesi yoktu. 'olmak zorunda mıydı?' derseniz; 'hayır, tabii ki olmak zorunda değildi' derim. fakat oyunun böyle bir mirasa yokmuş muammelesi yapmasına da içerlenmiyor değilsinizdir heralde?
değdi diyemememe sebep olanlardan biri de açık dünya. 'ne? wtf?! ulen gta 5'in en...' değil abi. gta 4 ile karşılaştırınca evet ama san andreas ile kıyaslayınca büyüklük dışında hiçbir şey ve o büyüklüğün neredeyse tamamı da dağ, toprak, bayırdan geliyor. hatta öyle ki; 100 saatlik oynanışla bile toplam 5 kere gitmediğiniz o dağı, boku, püsürü çıkarınca gta 4'ün küçük denilen haritasıyla kıyaslayınca gta 4'ün haritası bile daha büyük kalıyor. Nasıl mı? gta 4'te bir şey dikkatinizi çekti mi? oyunda şehir dışında bir yer yok. oyun sadece şehirden oluşuyor ve gta 5'te de aslında şehirden ibaretiz ama iyi bir ilüzyon mevcut. nasıl the crew devasa açık açık dünyasının büyük bölümü asla gitmediğimiz boşluklardan oluşuyorsa gta 5'te de bu boşluklar mevcut ancak crew'ün aksine iyi şekilde paketlenmiş. Göze batmayacak yollar ve birkaç sürpriz yumurta ile bir kaç gez görev dahilinde gitmeyle illüzyon tamamlanıyor. Öyleyse gta 5’ib şehir büyüklüğüne bakalım ve tada! Gta 4 ile kafa kafaya. Tamam, sonuçta büyüklük herşey değil önemli olan mutluluk diyerek içeriğine iniyoruz ve gta 5’te birkaç kişi dışında kimsenin dem vurmadığı bir şeyle karşılaşıyoruz; girilebilen dükkan yetersizliği. Önceki tüm 3 boyutlu gta oyunalrında bazı dükkanlara girip yemek yiyebiliyor hatta bazılarında kuryecilik bile yapabiliyorduk. Gta 5’te bunlar yok. Sadece bunlar değil; bilardo, bowling, arcade center, karakol, hastane, bar, disko vs. hiçbiri yok. Bununla birlikte polislik, itfaiyecilik ve ilk yardımcılık da yok. Neyseki taksicilik hala mevcut ve bu yapılabiliyor. Önceki gelişmiş gtalarda olup da bu oyunda olmayan başka bir majör ise; ev satın alma. Gta vice city’de bile olan bu nimet niyeyse serinin 15. Oyununda yok. Olmamasının sebebi de muhtemelen haritanın yüz ölçümü olarak büyük olmasına karşın benim gönlüm gibi geniş geniş olması ve aslında çok fazla ev alınabilmeye değecek noktaların olmamasından geliyor.
Oyunda oyunun belirlediği karakterle alınabilen işletmeler ve garaj, hangar bulunuyor. Neden bazı karakterle alınabiliyor sorusunun asıl cevabı da bir karakterin kral diğerlerinin yancı gibi olmasını engellemek olduğunu düşünüyorum. Çünkü karakterler arası para transferi olmuyor veya kara para aklarcasına bir menkul üstünden karakterler arası para göndermenin yolu yok. İlla o karakterle kazanmış olmak gerekiyor.
Garajlarımıza tekerlekli götürgeç alabiliyoruz. Ne güzel bir özellik lan bu! Çuk. Güzel ama tam değil. Her karakterin evinin garajı ve satın aldığı garajın büyüklüğü kadar araç alabiliyor, sıkış tepişlik yapamıyoruz. Bu gerçekçi bir şey işte ne yapalım? Fazladan ev veya garaj alabilelim. Hadi gerçekçiliğe verdik e o zaman da üstümüze zimmetlediğimiz ruhsatlı malımızı oyunda kenarı bir yere oark ettikten bir mühlet sonra polisin kendi otoparkına çekmesi üzerine evden alınan başka araçla aynı senaryoyu tekrar yaşama sonrası polis otoparkından o arabaları almak için gidip de polis otoparkının araç kapasitesinin yetersizliği sonucu 2500000 dolarlık arabamızın kaybolmasına da gerçekçilik olarak yaklaşabilir miyiz? Gta san andreas’te daha iyi çalışıyordu bu özellik. Çoğu kişi bilmez ama las venturastaki polis merkezinden arabamızı alabiliyorduk. Oyun bu özelliğinden bahsetmiyordu bile.
altını çizmek istediğim bir diğer konu da araç sürüş dinamikleri ve tırmanma mekanikleri. gta serisi hiçbir zaman simülasyo olamadı ama simülasyona çok yaklaştığı zamanlar olmuştu*. o simülasyona en benzer oyundan sonra bu oyunun tüm gta serisindeki en arcade araç sürüş dinamikleriyle gelmesi bende ve çoğu oyuncuda soğuk duş etkisi yapmıştı. e sonrasında haliyle alıştık. sürüş dinamikleri alıştıktan sonra çok rahat araba yere yapışmış gibi gidiyor sonuçta eminim herkes 10 saat sonra alışabilir. benim bu noktada eleştirim oyuna değil, oyunculara. gençler bu oyunun sürüş dinamiklerine alıştığınız için bu oyunun dinamiklerini niye nirengi noktası kabul ediyorsunuz leyn? gta 5 sürüş dinamiklerinin gran turismo sport'unkinden daha iyi olduğunu savunan gördüm. f1 2019'u bile bununla eleştirmeye çalışan var be aga yapmayın. rahatlık ayrı bir kavram gerçekçilik ayrı. mtırmanma mekanikleri konusunda ise oyuna eleştirim. gta 3 ve vice city'de sadece beline kadar gelen yükseklikteki engelleri zıplayarak aşabiliyorduk. sonrasında san andreas gelip boya kadar yükseklikteki engelleri işin içine katmış ve olaya animasyon eklemişti. resmen o dönem için dibimiz düşmüştü! san andreas'i yıllarca oynamış her oyuncu gibi daha üstüne ne konulabilir diye düşünmüştüm. bu düşünme her konuda gerçekleşiyordu ama konumuz olan tırmanma kısmında ise düşüncem o zamanki konsolların teknolojisi dahilindeki hayal gücümüzle boy yüksekliğindeki engellere tutunma sırasında sağ, sola yaparak ilerlemekti, hani gta 4'te olan mekanik. yıllar sonra gta 4 bunu sunduğunda bu mekaniği ben getirmişim gibi gururla kullanmış yine bunu ileri taşıyacak düşüncelere mevcut konsolun gücünce dalmıştım. çıkardığım sonuç assassin's creed ve uncharted vari bir tırmanma halinden alt çıkıntıya bırakmaktı karakteri. daha önce fikrimin gerçekleşmesi durumundan mütevellit olacağına kesin gözle baktığım mekanikti bu. sonra oyun geldi deneyimledim ve ilk birkaç saat güzel gelen duvara toslama animasyonu dışında bir ilerleme görememiş hatta bırak ilerlemeyi tırmanma-parkur mekaniklerini en temel seviyeye düşürdüklerini görüp dumur olmuştum. ee ama ben gta san andreas ve 4'te bir mahalleden diğerine yere hiç değmeden nasıl gidecektim? gitti spiderman role playim. gta san andreas'in tırmanma-parkur mekanikleri gta 5'inkinden en az 3 kat daha iyi ve stabil. gta 5'in bu mekaniklerdeki kötülüğü çoğunlukla stabiliteden geliyor. o bahsettiğim duvara toslama animasyonu parkur olayını tamamen kaldırmış. bir damdan diğer dama zıpladığımızda karakter tutunmak yerine kafasını gözünü çarpıp aşağı düşüyor. olmamış abi.
polisler: gta serisi suç türünde bir seridir aynı zamanda. dolayısıyla bol bol polis muammelesi olur oyun boyunca. bu oyunda da bol bol var. ama bir fark var. polislerin beyinlerinin olması gereken yerde balistik füze başlığı var. o da yuvarlak formunda falandır bilmeenler için füzenin büyüklüğüne bağlı olarak kafatasına pek ala sığabilir. burası biraz boştu kabul ama polislerin kafasının boşluğu bu boş kadar güzel anlatılamayabilirdi. yine de anlatmaya yelteneleim; bir önceki oyundaki polisler gibi olaylara kanun adamı rolüyle yaklaşmaktansa en ufak duruma pompalı tüfekle sıka sıka geliyorlar ve ne işse ottan boktan nem kapıyorlar. npc'ler de keza öyle. örneğin, bir kaldırımda yavaş yavaş yürürken biri gelip saldırıyor, bunun üstüne ne olduğunu anlamadan nefsi müdafa yapıyorum ve etrafta polis yokken peşime polis takılıyor. polislerin hala peşimde olduğu ama yerimi bilmeden beni aradıkları sekanslarda da nedense polisler gayet de yerimi biliyormuş gibi davranıyorlar. hayır peşimde iz bırakmış olsam ya da bu durum sadece yerleşim yerlerinde yaşanmış olsa diyeceğim ki ha biri ihbar etti ya da tekerlek iziden farkettiler. yok aga o da mümkün değil. hadi biri ihbar etmiş olsa bile polis direkt peşime takılır zaten arama olmaz. bir terslik var bu kısımında ama hala çözemedim. polisten kurtulması da en zor gta bu sanıyorum. eski gtalarda haritada yıldızlar olur, polislerin gücü orantılı olur ne bileyim boyama merkezleri olurdu. bu oyunda araç boyama merkezleri var ama sadece polis tam olarak nerede olduğunuzu bilmiyorsa girebiliyorsunuz. mantığa oturtmak istemişler ama o polislerin arkadan gelip senin arabana çarpması sonucu teslim ol diyip sen hiçbir kaçma girişiminde ve saldırgan bir tavırda bulunmadan suçsuzca beklemene rağmen pompalıyla kafana sıkmasını hangi mantığa oturttular cidden merak ediyorum. diyeciğim ki los angeles'ta polis şiddeti çok oluyor diye eleştirmek istemişler de o zamanda polisin asla gitmediği, gelemeyeceği yerlere siz ordayken, sizin oraya gittiğinizi görmeden sizin oraya gideceğinizi nasıl tahmin edebiliyor?
hileler: oyun ciddi anlamda hile fakiri. diğer bütün gtalarda oynanışa direkt etki eden sayısız hile varken bu oyundaki tek hile polis yıldızı silmek. o da tam olsa bari. her yazışta bir yıldız siliyor, ve asla polis takılmaması -aezakmı- şifresi yok. hadi gidip karakterlere skill statları koydunuz da ona uygun sürüş okulunu geçtim bir gym bile koymayıp üstüne mekaniklerde ve npc zekasında gerilediniz de şifreleri niye aldınız lan bizden? gtayı sevme nedenlerimizi tespit edip tek tek çıkarmaya falan mı çalıştınız? ah altan ah, kocaman bir bilemiyorum diyerek umutlu bakmaya çalışıyorum.
boyut konusu: belki de en dikkat edilmeyen konu. 2015'in eylül'ünde 48GB olarak oyunu indirmeye başlamıştım. o zamanki internetimle 3 günde inmişti. bu süre zarfında kutulusunu alıp 3'te 1'ini bitirirdim ya neyse. oyun şimdiye kadarki süre zarfında önce 2016 yılında 50gb'yi aştı, sonra 2017'de 66gb oldu, en son bugün ise 78gb oldu! oyuna sürekli güncellemeler geliyor ve playstation 4'te bu güncellemeleri engelleyebilme özelliği yok. oyun satın aldığım ilk oyun olduğu için bir kere durup dururken açılmaması hatısı yüzünden silip baştan yüklemek dışında hiç silmedim ve silmemek üzere de karar kılmıştım. ama 80gb olduğu anda yallah tazyik yürü de ense tıraşını görelim koçum feryatlarıyla boşverilecek. peki bu güncellemeler iyi şeyler olsa gerek oyuna sürekli bir şeyler ekleniyor niye hoşuna gitmiyor diye sorarsanız; 'eklenmiyor' diye soru biter bitmez cevaplarım. o güncellemelerin hepsi online için geliyor ve hiçbiri hikaye modu olarak da bilinen single player kısmına aktarılamıyor. yani diğer bir değişle 4 yıllık süre zarfında toplam 10 saat bulunmadığım bir mod için playstation'ım sürekli yer sıkıntısı çekiyor. bu oyunun 2013 senesinde çıktığında xbox 360 için 15gb bile olmadığını belirteyim de single player modunun ne kadar az yer kapladığını ölçebilin. harita, cutscene falan filan olarak aşağı yukarı aynı kulvarda olan başka bir oyunla karşılaştırırsak da watch dogs 2 buna güzel bir örnek olur ki kendisi 28gb. onamadığım online muhabbeti için oyun 2 katı olmuş durumda yani. bunu isteseler iki farklı seçenek altında sunamazlar mı? istemiyorlar. ps5'te isteseler de istemeseler de bu özellik olacak deniliyor ama bekleyip göreceğiz. sonuçta ps4 için de indirirken oynama özelliğinden bahsediyorlardı ama birkaç oyu dışında ya yok ya da düzgün değil.
oyunu 8mbps'lik internetimle 3 günde indirdikten sonra ilk çeyreğini salyalar akıtarak bitirmiş, sonrasındaki çeyreği ekşi surat ifadesiyle geçmiştim. oyunun ilk çeyreği ilk soygun görevi olan mücevher soygunu görevi ile son buluyor, oyun boyunca yönetip ısındığımız, bunlara ek olarak da mükemmel tempoyla özdeşteştiğimiz iki karakterden bir çeyrek boyunca kesin bir çizgi ile koparılıyor, en ilk görev dışında hiç tanımadığımız bir karaktere veriliyor ve acayip bayık ve nedenini sorgulatacak görevler yapıyorduk. aslında oyunun bize vermek istediği mesaj açıktı; psikopatlık! ama bu beni tatmin eden bir cevap değildi. adını hatırlamadığım, bir evi yakma görevine kadar da bu bu şekilde devam ediyor, oyun o görevde 'şimdi başlıyoruz galiba' dedirtse de eski bayıklığına devam ediyordu. özetle; trevor karakterini sunuşlarını hiç beğenmemiştim. ha, evet. bu sekansları deneyimlediğimiz karakterin edı trevor. franklin ve michael da diğer karakterlerimizin isimleri. madem biraz hikayeye dokunduk biraz da buradan ilerleyelim.
diğer gtalarda olmayan bu birden fazla ana karakter muhabbeti bu oyunun merkezini oluşturmasa da merkeze yakın bir yerlerde köprü görevi görüyor. oyun zaten günümüzden 15 sene önce trevor ve michael'in 4 kişilik bir soygun ekibinde bir banka soygunu yapmasıyla başlıyor ve daha 15 sene önce michael'ın sıradan bir yaşam uğruna kendine ölü süsü verip trevor'ı bir başına koymasıyla başlıyor. franklin bu ikisinden bağımsız kendi hakayesini sürdürmek üzre simon isminde bir adamın galerisinde kara işlere bakıyor. oyunun sıkıcı ilk görev sonrası müzikle açılmaya başladığı noktada michael psikoloğundan çıkmış bankta otururken mikail abiye psikolğun evini sorarak bir göz kesmesi durumu yaşansa da asıl tanışma simon'un araba muhabbeti için mikail abinin evindeki garajından araba çalma sırasında gerçekleşiyor ve mikail abi ile karaoğlanın kaderi orada birbirlerine bağlanıyor. -oyun aslında michael üzerinden hikaye anlatıyor lakin trevor olmadan hiaye havada kaldığından trevor eklenmiş ve bu iki karaktere köprü olacak bir karakter ihtiyacından franklin türemiş gibi. franklinin de zenci olması los santos ruhuna sadık kalma ve politik doğruculuktan olsa gerek diyorum- bundan sonraki görevler ilk çeyrek görevleri hep haritanın güzelliğini gösterme, bir yandan da oyunu öğretme kısımları olduğundan diğer dilimlere nazaran daha düşünülmüş ve çeşitli görevler sunuyordu. benim büyülendiğim kısımda bu kadardı. ama kabul etmeliyim çok güzel büyülenmiştim. hatta öyle ki oyunun adının araba hırsızlığı olmasına rağmen payday'in başarısından sonra oyunu büyük banka soygunu yapmışlar gibi görevler olmasına karşın sonuna kadar oynamaya motive olmuştum. belki de gerçekte olabilirlik skalama uyan görevler olduklarından dolayı hoşuma gitmişlerdi bilemiyorum. hikayeye daha fazla devam etmeyeceğim, spoiler vermek istemem.
fps modu yapılmış olması için yapılmış gibiydi, yükleme ekranları çok tuvalete gidip gelecek kadar uzundu, ölüm çok kolaydı, bazı kalabalık yollarda hız yapınca oyun bildiğin kasıyordu.
oyun bence genel duruş olarak; oyunu en önce haritadan yapmaya başlayıp boktan bir hikayeyi çok çok güzel sunarak oyunu cilalamışlar gibi duruyor. oyun bunca eleştiriye rağmen yıllarca taşlığından hiçbir şey kaybetmemiş olsa da artık yaşlandığını belli ediyor. 6 koca yıl geçmiş boru değil. velhasıl güzel oyundu. 115 milyoncuk da satmış, temiz. satışın büyüklüğünün altını çizmek adına şöyle bir bilgi vererek yazıyı sonlandırayım; ps4 ömrü hayatı boyunca pro'suyla, slim'iyle 110 milyon satmış. rockstar exulusive olarak sadece gta oyunlarını içerecek bir konsol yapsa tutunabilir belki de? bu biraz torpilli bir belki oldu.