islam inancına ve diğer ilahi dinlere göre şeytan, insandan hoşlanmayan, insandan hoşlanmadığı için onları cehenneme düşürmeye çalışan melektir. tüm kötülüklerin temel sebebi olarak görülür. oysa bence bu tamamen hatalı.
ilahi dinlerde anlatılanlardan yola çıkarsak eğer, şeytan kötü değil, iyidir. kötülük yapmaz, kötülük yapma potansiyeli olanların bu potansiyelini ortaya çıkarmak ve kötülüğü yapanları cezalandırmak için mücadele eder. tüm yaratılış öykülerinde yaratıcı insan'a gerekli iradeyi verdiğini söyler. insan, sahip olduğu iradeyi, vicdanı kullanmıyor ve kötülük yapıyorsa, bunun sorumlusu şeytan değil insanın kendisidir ki yaratan cezayı onu yoldan çıkartmak için uğraşana değil, yoldan çıkana verir. demem o ki, eğer suçlu şeytan olsaydı, cezalandırılan insan değil şeytan olurdu. nitekim ilahi dinlere inananların inandığı yaratıcı, muhakkak adil olandır.
şeytan'ın tek suçu, efendisine karşı çıkmaktır. günah keçisi olarak ilan edilmesi ve bütün kötülüklerin kaynağı olarak gösterilmesi doğru değildir. nitekim şeytan'ı kötülüklerin kaynağı olarak göstermek, onu da yaratan yaratıcıyı kötülüklerin asıl kaynağı olarak göstermek olur. ki bu da büyük bir yanılgıya düşmek demek.
biraz karıştırdım belki kafaları. ama olay özetle şu. tüm kötülükler ve iyilikler tercih meselesidir. din olsun olmasın, tüm insanların doğru olanı tercih etme şansı vardır. ama kimisi bencillikten, kimisi vicdansızlıktan, kimisi umarsızlıktan, kimisi öylesi daha çok hoşlarına gittiği için iyi yerine kötüyü seçer. işte bu noktada, suçlanması gereken, ilahi dinlere göre o insanların kulağına fısıldayan şeytan değil, insanın kendisidir. ki bu nedenle ilahi dinlere göre yaratan, fısıldayan varlığı değil, fısıltıya kulak kabartanı cezalandıracağını söyler. bu durumun altında yatan dayanak ise "ben size gereken irade, vicdan ve kudreti verdim" söylemidir. ki öyle.