-
tarz olarak makaleye benzer ama anlatılanların ispat gayesi olmaması onu makaleden ayıran önemli bir özelliktir. ağır bir anlatım dili tercih edilmez. yazar, kendi kendisiyle konuşuyormuş izlenimi bırakır.
bu türün kurucusu montaigne'dir. bizde ise nurullah ataç, ahmet hamdi tanpınar, suut kemal yetkin melih, cevdet anday gibi önemli isimler sayılabilir.