yahudi ve hristiyan teolojisinde kutsal ruh'tan aldığı vahyi insanlara ileten kişi. içinde bulunduğu halkı uyarmakla birlikte, geleceğe dair haberler de verirler.
türkiye'de peygamber olarak bilinen çoğu eski antlaşma karakteri aslında yahudi ve hristiyan inançlarına göre peygamber değildir. mesela ibrahim, musa, davut gibi karakterler peygamber değildir. ama yeremya, daniel, yeşaya gibi karakterler peygamberdir.
kutsal metinlerdeki peygamberlerin insanlardan pek de farkları yoktur. hatta zaman zaman tanrı'ya isyan etmişlerdir. ama yine de tanrı'ya bir şekilde itaat etmişlerdir. mesela yeremya, çok depresif bir kişiliktir.
israil kralları, kendilerini uyaran peygamberleri pek umursamamışlardır. örneğin yeşaya peygamber ortadan ikiye ayrılarak öldürülmüştür. yeremya da babil tehlikesine karşı yahudileri uyarmasına rağmen kral tarafından dinlenmemiş (üstüne bir de kralın çevresi alay ediyor kendisiyle) ve yeremya da pes etmiştir. bu sebeple de yahudilerin sürgüne gidişini görmek zorunda kalmıştır.
kutsal metinlerde peygamberler sadece erkeklerden çıkmamıştır. kadın peygamberler de bulunur. ayrıca yine peygamber olmak için dini konuları çok iyi bilmek gibi şartlar da yoktur. tamamen tanrı'nın bir çağrısıdır.
hristiyanlık inancında peygamberlik hala devam etmektedir.
katolik kilisesi'nde peygamberler ortaya çıktığı zaman episkoposlar tarafından teşhis edilirler. son dönemlerde peygamberlik görevinde bulunmuş ünlü katoliklerden birisi rahibe teresa'dır. o da peygamberlik çağrısı aldığı zaman episkoposuna gidip ilk önce onun onayını almıştır.
elbette sıradan bir kilise üyesi bile zaman zaman peygamberlikte bulunabilir. bunu bazen biz de anlamıyor olabiliriz ilk başta. ama böyle şeyler de oluyor zaman zaman.