sürekli yeni kural icad eden, bir vakit kara çalı gibi buz ile dolabını birbirinden ayırmaya çalışan, bir süredir iyice saçmasapan işler yapan kurum. artık hiç dikkate almıyorum. okulda ne öğrendimse o. oturup can sıkıntısından başımıza icat çıkaran paşalar, siz kimsiniz yahu.
bildigim kadariyla turkce icin etimoliji calismasini daha gecen senelerde baslatan bir kurum. o kadar milliyetci takilan adamlarin boyle bir seye zaman ayirmamasi cok ilginc. neyse ki ermeni dedikleri sevimli sevan dedemiz turkce icin super bir etimoloji calismasi yapmis da faydalaniyoruz.
asıl amacı türkçe'yi geliştirmek ve incelemek olan, 12 temmuz 1932 de atatürk tarafından kurulmuş kurumdur.
amacı geride kalan 85 yılda bayağı değişmiştir. son yıllarda daha çok "şaibeli" eylemlerle gündeme gelmiştir. mesela çapulcu kelimesinin anlamını, führer kişisinin kullanımına uygun hale getirmiştir:
önceki hali: başkasının malını alan, yağma, talan eden kimse, talancı, yağmacı, plaçkacı. sonraki hali: düzene aykırı davranışlarda bulunan, düzeni bozan, plaçkacı
benzer bir durum, darbe kelimesinde de görülebilir:
önceki hali: bir ülkede zor kullanarak yönetimi devirme işi sonraki hali: bir ülkede baskı kurarak, zor kullanarak veya demokratik yollardan yararlanarak hükûmeti istifa ettirme veya rejimi değiştirecek biçimde yönetimi devirme işi
bir de kırk yıllık esad'ı, esed yapanlar da bu delikanlılar.
hayat kadini icin orospu karsiligi verirken, hayat adami icin her turlu zorlugu yenmesini bilen diyor bu kurum. jigolo icin de genc sevgili falan diyor, erkegin parayla birlikte olani icin ne diyor onu bulamadim? bisey diyemiyor mu yoksa?
halihazırda var olan terimlerin dahi tanımlarını doğru yapamadan yeni kelime üretmeye yeltenen boş kurum.
bak şimdi komediye gel;
1) kelime: kilo
tdk tanımları;
- a: kilogram.
- b: Halter sporunda barın iki ucuna yerleştirilen ve ağırlığı oluşturan parça.
gerçek:
önüne getirildiği ölçü biriminin bin katını ifade eden ön ek.
1000 gram = 1 kilogram
1000 metre = 1 kilometre
2) kelime: entropi
tdk tanımı;
- İstatistik kurallarına göre yönlendirilen bir haber kaynağının haber içeriklerinin oranı.
gerçek;
- a: siyasi, sosyal, ekonoomik ya da fiziksel bir sistemde düzensizliğin ölçütü olduğu varsayılan özellik.
3) kelime: gram
tdk tanımı;
- Kilogramın binde biri değerindeki ağırlık ölçüsü birimi.
gerçek;
- yoğunluğu maksimum seviyedeki suyun 1 santimetreküpünün kütlesi.
evet sevgili tdk, gram bir ağırlık değil kütle birimidir.
az daha arasam daha nice efsanevi beceriksizlikler* bulurum ama gerek görmüyorum.
gelelim daha büyük bir komediye.
bazı kelimeler var ingilizcede. bu kelimelerin tureng 'den türkçe karşılığına baktığınızda sadece fonetik oalrak türkçe harflerle yazıldığını görürsünüz. mesela benim denk geldiğim bazıları;
exergy = ekserji
adiabatic = adyabatik/adiyabatik
şeklinde.
bu kelimelerin anlamlarına tdk sözlük'ten baktığınız zamanda "söz bulunamadı" diyor.
evet, bilimsel alanda çok sık kullanılan bu kelimelerin de malesef türkçe tanımları yok.
sozluk.gov.tr... adresinde arkaplanda bir json api çalıştırması ve 3. parti uygulamalarda kullanımını aşırı kolaylaştırmasına rağmen resmi bir dokümantasyon hazırlamamasına şaşırdığım kurumdur. arkaplanda çalıştırdıkları json api tam 3. parti uygulamalar kullansın diye hazırlanmış. bayağı içinde normalde tdk sözlüğün sitesinde görmeyeceğiniz özellikler, takılar, bilgiler yer alıyor. ben bunu firefox'un geliştirici araçlarındaki ağ analiz bölümünden keşfetmiştim. ağ analizini açıp o arama çubuğuna bir girdi girince çıkan requestleri inceleyince fark ettim. uzun bir süre arama yapınca url'nin değişmeyişini get değil post kullanmalarına bağlamıştım ama adamlar tek sayfa site oluşturmuşlar. ve arkaplanda 3. parti uygulamalar için çok güzel bir altyapı yapmışlar. ah bir de resmi olarak açıklasalar, resmi dokümantasyon sunsalar... o zaman belki harici uygulamaların bu verilere erişimini daha da kolaylaştırırlar. merak edenler için bir örnek bırakıyorum: sozluk.gov.tr/...
Siyasallaşmış kurumdur. Amirallerin montrö bildirisinden sonra yanlış hatırlamıyorsam süleyman soylu'nun, biz buradayız minvalindeki tweetlerini retweet etmiştir.
Kurum ata'dan yadigar olsa da twitter yönetiminden dolayı şimdiki yöneticileri gidene kadar saygımı kalbime gömüyorum.
Sizin işiniz siyaset değil, dil araştırmaları sayın yöneticiler.
türevdaşları gibi dilde standartlaşma yaratması gerekirken işleri daha da karmaşıklaştıran kurum.
türkçe'den çok doğu asya dilleri ve ingilizce'nin yazım kurallarına hakimim (iş hayatımda hiç türkçe metin yazmadım desem yeridir). ama aşağı yukarı mantık yürüterek ortalama bir imlaya sahipti türkçe yazdığım şeyler. artık neyin ne olacağını hiç kestiremiyorum.
Ulus devletin halkçılık ve milliyetçilik ilkeleri paralelinde kurulmuş olan kurum.
Amacını türkçe'yi sadeleştirmek, yabancı kelimeleri temizlemek, milletin en temel unsuru olan dil'i tarihsel kökleriyle inceleyip araştırmak; fonetik, sentaks ve morfoloji yönünden kurallarını billurlaştırmak olarak özetleyebiliriz.
Tarih kurumuyla beraber bir zamanların göz bebeği olan ve nice hocalar çıkaran; dil, tarih ve Coğrafya fakültesini besleyen ana kurumlardan biri olacaktır.
Tarih kurumuna göre sönük kalsa da önemli bir kurumdur hâlâ.