bir tartışmada, tartışılan konu ile ilgili değil, karşıdaki kişinin konu ile ilgisiz başka bir davranışına yapılan eleştiri ile saldırılması durumunu ifade eder.
Ad hominem yapan kişi, genellikle cümleye "fakat siz de X tarihinde şöyle böyle demiştiniz" diye başlar.
Yemi yutar "yav ne alakası var, ben o zamanlar Y demiştim" diye cevap verirseniz geçmiş olsun. Hemen ardından karşınızdaki kişi "e ama Y tarihinde de şunu demiştiniz, saten siz de biraz Z siniz" der. Oyuna gelmeyin. "Önce konuşmakta olduğumuz konuyu bir karara bağlayalım, ardından konu ile ilgisi olmayan bahsettiğiniz olayı da ayrıca açıklayacağım" gibi bir yaklaşımla belden aşağıya doğru gelen bu hamleyi savuşturmayı deneyebilirsiniz.
türk usulü münazarada tencere dibin kara diyene seninki benden kara denir. arguman geliştirmek gibi bir endişesi yoktur kimsenin. zahmet de etmez. çünkü yol budur. başka yol bilmeyiz hatta. ad hominem'in kitabı bu topraklarda yazılır. çok satar, haftaya ikinci baskısı yapılır.
her zaman "mantıksal tutarsızlık" değildir. ekşi sözlükte yıllar içinde o kadar çok kullanıldı ki, "ad hominem"in doğrudan bir yöntem hatası/ hor kullanımı olduğuna dair yaygın bir algı gelişti.
tarafın geçmişi, ilişkileri, tecrübelerinden kayaklanan tutumu akıl yürütmesini (olumlu ya da olumsuz) etkiliyorsa, buna değinmek ahlaki tutumunu ve mantiki düzeyini ortaya sermek için gereklidir. elbette konu ile ilişkisinin de gösterilmesi gerekir. taban ilkelerde (aksiyom) anlaşamazsak, tartışmanın ötesinde sunduklarımız kuyruk kovalamaktan ibaret olur. bu takipçisi olduğum toplulukçuluk okulunun yaygın görüşüdür. (bkz: communitarianism)
herhangi bir tartışmada karşı tarafın söylediklerini bir kenara bırakıp bizzat kendisine saldırma eylemini içeren safsata türüdür.
bu safsata genelde "peki sen..." şeklinde başlayan cümlelerden oluşur. en güzel örneklerinden biri "eyy x. sen kimsin ya?" cümlesidir.
günlük hayatta "bu film kötü." diyen birine "daha iyisini çekebilir misin?" diye sormak, "şarkıyı kötü söylemiş." diyen birine "sen söyle de görelim." demek, "bu kadını/adamı güzel/yakışıklı bulmuyorum." diyen birine "git de aynada kendi tipine bak." demek örnek olarak verilebilir.
lat. deyim: sağlam karşı argümanlarla bir fikri çürütmek yerine; fikri öne süren kişiyi hedef alarak kişiyi ve fikri itibarsızlaştırma, ilgi dağıtma çabası.