tam adı "ambrose gwinnett bierce" olan, 19. yüzyıl'ın ikinci yarısından sonra yazdıklarıyla fantastik kurgu edebiyatı ve fantastik ögelerle harmanlanmış korku edebiyatı'nı etkilemiş, kısa öyküler yazmış, neredeyse 10 yıl süren meksika devrimi'ni yerinde izlemek ve ayrılıkçılara destek olmak amacıyla gittiği chihuahua yakınlarında son kez görüldükten sonra kayıplara karışmış amerikalı yazar, gazeteci ve asker.
tamamen ingiliz köklerine sahip bir ailede doğan minimal bierce, hepsi a harfiyle başlayan 13 çocuğun 10.'su. aile bu kadar çok çocuğa bakabilecek kadar zengin olmamasına rağmen, çocukların hepsinin kitap okuyup bilgilenmelerine yardımcı olmuş. bizimki de aynı tornadan geçtiği için küçük yaşta kitap sevgisiyle dolmuş, matbaa yamaklığı yapmış. 1860'lardaki amerikan iç savaşı'ndan önce askeri duyguları coşuyor ve savaşa da, 2 milyonu aşan askeri bulunan, abraham lincoln'un amaçları için savaşan kuzey adına katılıyor. öncesinde de kentucky askeri enstitüsü'ne katılmış zaten. savaşın başından neredeyse sonuna kadar cephelerde savaşan, uzun süre de haritacı olarak görev yapan bierce, savaşın bitişine birkaç ay kala beyin travması geçiriyor ve tedavisinin ardından terhis ediliyor. bierce'ın iç savaş anıları, hayatının bütün merkezini kaplar. bu noktada, bierce'ın akli dengesinin bozulduğunu yazanlar olduğu gibi, düpedüz delirdiği ve yazdığı edebi eserlerin değersiz olduğu da söylenir. eserlerini okumadan önce bu yöndeki hiçbir eleştiriye inanmamıştım; halâ inanmıyorum.
savaş bittikten sonra, son görev yeri olan san francisco'dan ayrılmayan bierce, burada kaldığı uzun yıllar boyunca gazetecilik yapıyor; romanlar, eleştirel köşe yazıları ve hicivler yazıyor. 1910'larda ise, iç savaş gazisi arkadaşlarıyla buluşmak için louisiana ve texas'a gittiği biliniyor. meksika sınırını bir şekilde geçtiği de belli ama sonrası fazlasıyla flu. meksika devrimi'ndeki rolünün ne olduğu, neden oraya gittiği (büyük ihtimalle yeni savaş anıları üretmek ve yazarlığına katkı sağlamak), devrimin en büyük savaşlarından biri olan tierra blanca savaşı'ndaki görevinin ne olduğu (gene büyük ihtimalle cepheyi ön saflardan izlemek) net değil. zaten meksika'ya ulaşmasından kısa süre sonrasında kendisiyle ilgili hiçbir bilgi yok. yakalanıp infaz ekibi tarafından kurşuna dizildiği, hayatının son 30 yılında çektiği şiddetli astım krizleri nedeniyle hayatını kaybettiği veya gene şiddetli yaşadığı ptsd (post traumatic stress disorder) sebebiyle intihar ettiği söylenir halâ. ne bedeni bulundu ne de kayıp olduğu en az 2 yıllık sürede ne yaptığı belgelendi. bilinen son yıllarında tam olarak nerede olduğu hakkında bile gırla spekülasyon okursunuz. çok araştırmayın bence.
yazarlığı ile ilgili yazacaktım, beyefendinin hayatını anlatmaktan fırsat gelmedi. kendisinin 300 civarı kısa öyküsü ve 1000'e yakın fablı olduğu söylenir. içlerinde novella da bulunan romanlarının önemli olanları ise the cynic's word book (the devil's dictionary; şeytanın sözlüğü ) (1906, 1911), tales of soldiers and civilians (in the midst of life - tales of soldiers and civilians; yaşamın ortasından / askerlerin ve sivillerin öyküleri ) (1891, 1892), the monk and the hangman's daughter (keşiş ve celladın kızı ) (1892) ve 101 fantastic fables (2018, derleme). şairliğini görmek isterseniz, 1980 basımlı a vision of doom kitabını da inceleyebilirsiniz (bulursanız).
benim gözümde, korku edebiyatı'nın önemli isimlerinden biri, fantastik kurgu'yu gerçek hikayelere monte etmede büyük bir ustadır bierce. pek bilinmiyor. edgar allan poe'nun şu anki şöhretinin yarısı kadar bile olsa tanınmasını isterdim.
edit: kaynakları unutmadım ama ram çok şişmişti, yükleyemedim. yararlandığım kayanaklar şunlar: