bundan 1000 yıl önce anadolu'ya yerleşen selçuklu türkleri sadece kağıt üstünde müslümanmış.
bizanslı tarihçi prenses anna komnene, anadolu'yu istila eden türklerden 'dionysos, eros ve athena'nın etkisi altında bir kavimdir, zevke sefaya meyillidirler, ayık gezdikleri vaki olmadığı gibi zinaya da aşırı derecede düşkündürler. dinsiz imansız barbarlar' diye bahsetmiş. ayrıyeten anna komnene'nin pederi olan imparator alexios komnenos döneminde bir çok selçuklu türkü vaftiz olup ortodoks dinine geçmiş ve bunlardan istanbul'a yerleşenlerinin mahallesi, kilisesi falan da varmış. yani 1453'ten önce istanbul'da yaşayan türkler varmış her ne kadar sayıları çok fazla olmasa da. alexios türkleri ortodoks yapmak için çok uğraşmış, ancak patrikhane türlü türlü zorluklar çıkardığından toplu halde din değiştirmeleri mümkün olmamış. alexios ortodoksluğa geçmenin kolaylaştırılması için kiliseyi ikna etmeye çok çabalamışsa da ruhbanlar nuh demiş peygamber dememiş. daha sonraki yıllarda anadolu selçukluları arap-iran mollalarına yüzlerini dönerek islama iyice sarılmış.
(mübadele ile yunanistan'a itelenen ortodoks karaman türkleri alexios devrinde ortodoksluğa geçen türklerin soyundan geliyor olabilir.)
anadolu selçukluları ve bizanslılar arasında asilzade transferleri olmuş, anne tarafından soyları komnenos'lara dayanan asillerden biri ailesiyle birlikte selçuklu maiyetine girmiş. bunlar müslüman olmaya zorlanmadığı gibi, selçuklu sultanı rahat ibadet etsinler diye konya'da ve başka yerlerde kiliseler, şapeller yaptırmış. selçuklu tarafından bizans sarayına transfer olan asilzadeler ise ortodoks dinine geçmiş.
imparator alexios'un axouchos ismini verdiği bir türk evlatlığı varmış, bu eleman da epey mevki makam sahibi olmuş ve bir çok savaşa katılmış. 11. yy sonlarında kutalmış'ın soyundan geldiğini söyleyen bir selçuklu asilzadesi bizans'a iltica etmiş, ortodoksluğa geçip bir de manastır yaptırmış. daha sonra imparator manuel komnenos devrinde antakya'yı haçlılardan geri almak için yollanan bizans ordusunun kumandanlarından biri porsuk isminde, bizans'a iltica edip ortodoks olmuş bir selçuklu türkü imiş. komnenos hanedanı devrinde bizans vatandaşlığına geçip vaftiz olan ve önemli mevkilere gelen bir çok türk mülteci vakası olmuş. ayrıyeten, meşhur selçuklu sultanı 1. gıyaseddin keyhüsrev de taht kavgaları sırasında bizans'ta sığınmacı olarak kaldığı dönemde imparator 3. alexios'un himayesi altında vaftiz olmuş, bizanslı bir asilzadenin kızıyla evlenmiş, bu hatun efsanevi selçuklu sultanı alaattin keykubat'ın annesi oluyor.
miryakefalon savaşı sonrasında ise bizans tarafına geçip ortodoks olan ve yüksek mevkilere gelen türk olmamış.
kaynaklar:
alexiad, anna komnene
the turkish element in byzantium, eleventh-twelfth centuries, charles m. brand (dumbarton oaks papers, vol. 43 (1989), pp. 1-25)