kökleri kral 3. george'a kadar uzanan (tam olarak 1749), kuruluşunda "zengin aristokratlara kaliteli şarap ve likör tedariği sağlama" prensibiyle yola çıkmış, dünya'da blend viski üreticilerinin en ünlüsü olan, babası da bir damıtma uzmanı olan giacomo justerini tarafından kurulan firma. justerini firmayı george johnson'a satıyor, johnson'ın torununun çocuğu da alfred brooks'a. "johnson & justerini's" adıyla deli gibi ün kazanan firma, 1830'larda şimdiki adı olan "justerini & brooks"'u kullanmaya başlıyor. wiki kaynaklı tarihi açıklaması böyle.
j&b, 3. george zamanında ilk kraliyet ruhsatıyla taçlandırılıyor. bu önemli çünkü kraliyet ruhsatı taşıyan firmaların aristokrat kitleye hitap ettiği ve böylelikle de deli gibi pr kazanabildiği biliniyor. şimdilerde, ingiltere'de olmasa bile, dünya çapında j&b'nin kraliyet armasına bağlı bir tanınırlık kazandığını bilen insan çoktur. gerçi, bu biraz yanlış anlaşılmaya da müsait bir durum. "justerini'nin babası sırtını 3. geaorge'a dayamış da, o yüzden bunlar bu kadar popüler olmuş" gibi bir şey yok. justeriniler zaten kaliteli şarap ve likör üretmede bir marka olmuşlar. kraliyet armasına benzer logo ise, artık olabilecekleri en üst noktayı işaret ediyor. tipik ingiliz egosu olarak bakmak da mümkün tabii (irish blend viskiler bu armayla sıklıkla geçer mesela). logonun altında yazan "by appointment of her majesty queen" ibaresi, bu kraliyet ruhsatlarının en sükselisi, daha üstü yok. "dieu et mon droit" (god and my right) da "tanrı ve benim hakkım" anlamında. sanırım 1900'lerin başından beri j&b adının alt kısmında yer alan "rare" ibaresi de, gene kraliyete bir atıf olmalı, o kadarını araştırmadım.
j&b, viski markasından önce şarap markası olduğu için özellikle avrupa'nın gene parası yetenlere hitap eden büyük üzüm bağlarının yer aldığı kasabalarda üretimine devam ediyor. 20'ye yakın kasabada baya büyük üretim tesisleri var. avrupa'yla da sınırlı kalmamışlar; güney afrika, şili, arjantin, amerika, yeni zelanda ve avustralya'dan toplanan üzümlerden şaraplar üretmeye de yıllardır devam ediyorlar.
blend viski olarak j&b, 42 malt ve tahıl bileşiminden üretiliyormuş. şarap üretimine fazlasıyla ağırlık verdikleri için ingiltere'deki j&b satış hakları yaklaşık 20 yıl boyunca justerini & brooks'un elinden çıkmış. 2018'den sonra geri alabilmişler. galiba 2000'lerdeki single malt talebi çok fazla oldu ve j&b aynı yıllar arasında single malt üretimine de geçti.
ikonik şişesi nden ötürü tanınırlığı da çoktur j&b'nin. bizim ülkedeki adı '90'larda "baba viskisi"ydi. sonraki yıllarda ele ayağa düştüğünden şüpheleniyorum. 70'liği 200 lira civarına satılıyor. doğrudan rakibi olan jameson ise 280 liraları zorluyor. dünya'nın çoğu pazarında aralarında 1 sterlinlik bir fark bulunuyor (jameson gene daha pahalı). bizdeki adı kötüye çıkmış olsa da, gırtlak yırtan keskin tadı, olduğundan daha büyük hissedilmesini dikte eden şişesi, biberli olduğundan emin olamadığınız aroması ve tabii ki çoğu hollywood filminde sıklıkla "mafya viskisi" olarak nitelendirilen namı hiçbir zaman değişmeyecektir.