şair tevfik fikret'in "tarih-i kadim'e zeyl" (eski çağlar tarihine ek) isimli şiirinde geçen dizelerdir. beşer kelimesi "insanoğlu" anlamına geliyor. delalet ise "kılavuzluk, yol gösterme, iz, işaret" anlamlarına geliyor. bu iki dize bir savaş şiirine ait aslında. bildiğimiz gibi geçmişte edebiyatçılar arasında kalem kavgaları olurmuş. bu dizeler de böyle bir şiire ait. tevfik fikret ateistvari ifadelerle "tarih-i kadim" (eski çağlar tarihi) isminde bir şiir yazıyor. sonra bu şiir nedeniyle mehmet akif ersoy, "süleymaniye kürsüsü"nde isimli şiirinde tevfik fikret'e ithafen bazı dizeler yazıyor, mehmet akif ersoy bu dizelerde tevfik fikret'in robert kolej'de öğretmen olarak çalışıyor olmasını kastederek,
şimdi allah'a söver, sonra biraz bol para ver
hiç utanmaz, protestanlara zangoçluk eder
diye yazıyor. bu ithaf dizelerden sonra söz söyleme sırası tevfik fikret'e geliyor ve tevfik fikret, mehmet akif ersoy'a "molla sırat" adını vererek "tarih-i kadim" şiirinde mehmet akif ersoy'un sözlerine cevap vermek için şiirine ekleme yapıyor ve "tarih-i kadim zeyl" şiirini yazıyor. ve böylece bu iki dize de "tarih-i kadim zeyl" şiirinde yerini almış oluyor.
...
beşerin böyle delaletleri var
putunu kendi yapar kendi tapar
...
insanoğlunun böyle kılavuzları var
putunu kendi yapar kendi tapar
...
insan olmanın böyle işaretleri var
putunu kendi yapar kendi tapar
vb.
ek: cümlenin imla hatasız hali: "beşerin böyle delaletleri var putunu kendi yapar putuna kendi tapar")
