Page 21 - kulzos dergi 2. Sayı
P. 21
sanat
tışmalarına sahne olur. Sanat kavramı sorgulanmaya başlar. Sanatçı, kıcı ve izleri öylesine kalıcı oldu ki bir zaman sonra sanatçılar Yeni
kendini birey olarak tanımlamaya ve yaptığı işin kendini yansıttığı, Dünya’ya, Amerika’ya göç etmeye başladılar. Burada başka bir dünya
böyle olması gerektiği fikrini ileri sürer. Bu tartışmaların halen sürdü- vardı. Sanata, her türlü yeniliğe aç kitle, sunulan her şeyi iştahla ve
ğü bir dönemde Birinci Dünya Savaşı patlak verir Avrupa’da. Savaştan süratle tüketiyordu. Bu dönemde sanat, bir yandan tuvalin sınırlarını
etkilenmeyen kimse yoktur. Her yerde büyük
acılar yaşanmaktadır. Bu durum sanatçıda ve
sanatta başka bir açılıma doğru ilerlemeye
yol açar. Bu denli büyük acılar yaşanırken
kuşlar, kelebekler, dingin manzaralar, güzel
SANAT
kadınlarla, güzellik kavramıyla sanatçının
işi olmaz. Sanatçı, bu acılara dikkat çekme-
li, gittikçe anlamsızlaşan hayatın anlamını
sorgulamalı, biçime yönelik algıyı deforme
etmeli, farklı bakış açıları getirmelidir. Bunu
sanat izleyicisinin dikkatini çekmek, onu ir-
kiltmek, hayatı sorgulatmak ve zihnini zorla-
mak amacıyla yaparlar. Nitekim bu dönemde
üç beş sanatçının bir araya gelerek kurduğu
çok sayıda akım ve hareket vardır. Bu akım-
ların her biri kendine ait bir manifestoyla
ortaya çıkar. “Yaptım ama hele bir bakın
neden yaptım?” diyen metinler yayımlarlar.
Manifestoyla ortaya çıkan akımların ilklerin-
den biri kübizmdir. Devamı hızla gelir, dada,
sürrealizm, fütürizm vs. bu dönem sanatını
anlamlandırabilmek için manifestolardan
bağımsız bakış açıları yetersizdir. Sanat iz-
leyicisinde oluşan “anlaşılmıyorsa sanattır” Académie Française
yargısı da yine bu dönemin sanatıyla birlikte
ortaya çıkar. Manifestosuna dair bir fikriniz
yoksa o sanat anlaşılmaz çünkü.
zorlarken bir yandan da hayatın tüm alanlarına yayıldı. Alınıp satı-
Sanatın manifestolarla ortaya çıkması neticesinde bu dönemde yapı- lamayacak, müzelere girip burada yaşlanıp küflenmeyecek anlık üre-
lan esasen son derece çirkin, alıp duvara asılmayacak şeyler bugün timler girdi devreye, performans sanatı, happening gibi canlı yaşanan
milyon dolarla alınıp satılır metalar haline gelmiştir. Bu bağlamda şeyler, doğayı değiştirip dönüştüren land art gibi akımlar ortaya çıktı.
modern sanatı sevmek ve beğenmek gerekli değildir, çünkü sanatın Günümüzde artık sanat, sanat adına gerek teknik uygulama gerek fi-
öyle bir amacı yoktur. Aslolan manifestodur. O manifestonun yanında kirsel temel olarak üretilebilecek her şeyi üretmiş, tepe noktaya ulaş-
üretilen ve ilk kez yapılan her şeyin günümüz piyasasında inanılmaz mış, yeni ufuklar arayışına girmiştir.
değerlere alıcı bulmasının arkasında alınıp satılanın ortaya konan iş
değil, o işi ortaya koyan fikir olduğu gerçeği vardır. Yoksa sıradan sa- Tuvale yapılan resim her zaman alıcı bulur, ama yeni değildir. Geç-
nat izleyicisinin dediği gibi, “Ne var ki bunda, aynısını ben de yapa- tiğimiz yüz yıllık süreçte yeni olarak ortaya konan her şey de bugün
rım.”. Ve fakat yapılan aynıları, altında yeni bir zihinsel üretim temeli eskimiş ve klişeleşmiştir. Sanatçı bulunduğu tepe noktadan ayağını ke-
olmadığı için hiçbir zaman aynı değerlere ulaşmazlar. sip yıldızlara ulaşabilmek için çabalamaktadır. Son yıllarda bu alanda
dikkat çekici bir adım göremedik. Yine de ümidi kesmemek lazım.
Hikayemize devam edelim, Avrupa’nın yaşadığı savaş öylesine yı-
Guernica, Picasso
19
09/18
