asya orijinlidir. ozellikle kadinlarda gorulmekle birlikte asya'daki erkeklerde de yaygindir.
basligi nasil acacagimi bilemedigimden bu sekilde actim, ilk aklima gelen baslik cinli kadinlardaki cocuksu olma meraki idi ama sonra daha genel bir basliga cevirmeye karar verdim. girdiye kendi hayatimdan orneklerle baslayip, bir arayis ile nedenlerini siralamaya calisacagim.
2019 cin yeni yili gunuydu. cin'de ozel gunlerde insanlara hongbao*（红包）vermek kulturlerinin bir parcasidir. tabii teknoloji gelistikce bu zarfi elden vermek yerine cin'de istediginiz her turlu amacla kullanabileceginiz wechat adli uygulama ile de insanlara hongbao verebilirsiniz. doktora danisman hocam, yeni yil gunu lab grubunda bir hongbao atmis, hongbao'ya da kendi gif'ini eklemisti. gif'te, kafasina domuz burnu ve domuz kulagi eklemis, bize opucuk atiyordu. ama opucuk gibi bir opucuk degildi bu, kucuk cocuklarin opucuklerine benziyordu. icimden "ulan 33 yasinda evli barkli docent kadinsin, yaptigin hareketlere bak. hala kendine hayvan efektleri filan uyguluyorsun" demek gecti, ama kendisine asla soyleyemedim tabii bunu.
ikinci ornek ise daha farkli. cince'de a(啊）ve ya（呀 ）sesleri vardir. karakterlerin baslarindaki kutucuklar agzi ifade eder, yani konusma ile ilgilidir. genel olarak bizdeki "ya" ile benzer anlamlidir ama bu ifadeler daha geneldir. her turlu cumlede onaylama, uzgunluk, sevinc ve sasirma belirtmek icin kullanilabilir. genelde a'yi erkekler, ya'yi kadinlar kullanir (Aslinda kendinden onceki sesle alakalidir hangisinin kullanilacagi ama ben genelde kadinlardan ya duydum). hatta kadinlar ya'yi baya bir uzatarak (yaaaa seklinde) soylerler. tabii benim de ogretmenlerim kadin oldugu icin, hatta cince muhabbet kurmaya calistigim herkes disi oldugu icin (tamamen dil ogrenme amacli olsa da bir erkekle muhabbet kurmak sikici geliyor.) ben de yaaaa seklinde kullanmaya basladim. sonra bir gun bir kizla mesajlasirken, cumlenin sonundaki ya'yi （呀 ）baska bir ya'ya （鸭） cevirdigini fark ettim. kullandigi "ya" cince'de ordek anlamina geliyordu. sebebini anlamadim ama sonra bir gun eski kiz arkadasimla mesajlasirken ben de ayni sekilde kullandim.
jia: o sesi kullanma, onu sadece kizlar kullanir.
ben: ne demek ki?
jia: Cince'de benzer sesi sirf daha sirin gorunmek icin kullanmak yaygindir. ayni anlami vermeye calisiyor ama okunusu (agzinin aldigi sekil ya da ses tonu) daha sirin geldigi icin baska kelimeyi kullaniyor.
sonra kafamda bir isik yandi. 4 yildir anlam veremedigim her turlu cocuksu davranis sirin olma takintisina uyuyordu. doktora danisman hocam bile sirin olmaya calisiyordu. eski kiz arkadasima neden sirin olmaya calistiklarini sordum ama sadece kultur diyip gecistirdi. oysa benim cevaplari bulmam gerekiyordu.
ilk once forumlarda basladim tabii. ama daha oncesinde benim gibi merak edip sormus insanlara hep "insanlari siniflandirma, genelleme" diye ayar verilmisti. social justice warrior*lar cidden arastirma ruhunun onunde buyuk engeldi. amacim insanlari siniflandirmak degil, tamamen bilimsel olmasa bile bilimsel temellere oturtulabilecek mantikli cevaplar bulmakti.
oncelikle bu olayin sadece cin'de degil, uzak dogu'da yaygin oldugunu ogrendim. japonca'da sirin kelimesi, kawaii, direkt ceviride sirin anlamina gelse bile aslinda ingilizce'ye cevrildiginde, acinasi, ufak tefek (fiziksel olarak) gibi anlamlar da iceriyordu. aslinda kawaii adi verilen bir kultur vardi japonlarda. sonra nedenlerini arastirirken bir suru sey okudum. sosyolojiden genel olarak pek anlamiyorum o yuzden bazi makaleler bana agir geliyordu, post-feminist filan diyince kafamda hicbir sey belirmiyordu. sosyoloji ile ilgili bazi makaleler bu olayi amae instinct adi verilen, freud'un cinsellik ve siddet icgudulerine benzer icgudulere bagliyorlardi. sirin olmanin seksiligi ve masumiyeti beraber getirdigi dusunuluyordu.
(burada pedofili diyeceklere belirtmek isterim ki cin'de cinsellik icin riza yasi 14'tur, kore'de 13'tu bu sene 16'ya cikardilar.)
evrimle ve cinsel secilimle ilgili argumanlar acikcasi daha anlasilirdi. (bkz: survival of the cutest) yapilan calismalar, yetiskin insanlarin genel olarak kabul gormus sirin tanimina uyan bebeklere daha pozitif tepkiler verdiklerini gostermis. hatta sirin olan hayvanlarin hayatta kalma sanslarinin daha fazla oldugunu gostermis. haliyle, cocuksu ve sirin gorunen kadinlara da erkeklerin daha korumaci bir tavirla yaklasmalari olasi. sirin gorunmek, sirin gorunmeye calismak kadar, cocuksu dis gorunusle de alakali. yani kucuk memeler, ufak tefek vucut, dar kalca gibi bir cocukta bulunan her sey. bu sekilde hayatta kalma sanslarini artiriyorlar. erkeklerin amaci ise, bu tarz cocuksu, masum gorunuslu kadinlarla beraber olarak hem onlari koruyormus gibi hissetmek hem de bafilemek. zaman icinde, buyuk memeli, daha feminen gorunuslu asyali kadinlar tercih edilmeme sonucu cinsel secilime ayak uyduramayip elenince, simdiki uzak dogu asya insanlari gibi neredeyse tamami cocuksu gorunen insanlar kalmis geriye. yani gen havuzlari kucuk memeli, dar kalcali, koca kafali, ufak tefek vucutlu kadinlarla sinirli kalmis.
bu yuzden kendilerine hala kirginim. gerci, simdilerde konustugum ne kadar cinli kiz arkadasim varsa, hepsi beyaz* kadinlar gibi buyuk memeli, buyuk gozlu, genis kalcali olmak istediklerini soylerler. belki de kuresellesen dunya etkisiyle diger insanlari gorunce, daha kadinsi gorunuse sahip olmak istemektedirler. ama yine de cocuksu davranmaktan, sirin gorunmeye calismaktan vazgecmezler.
yani ozetle, altinda hayatta kalma icgudusu yatmasi olasidir.
(bkz: kawaii) bu da japon kulturune hakim bir yazar arkadasin doldurmasini istedigim bir bakiniz.
not: benzer bir icerik malum sitede de var. yazari ben degilim. soz konusu icerik benim de arayislarim sirasinda okudugum iceriklerden biri. ama oradan bir araklama durumu soz konusu degil, zaten o donemler elimden geldigince arastirdigim bir konuydu. ayrica kendim cin'de yasadigimdan direkt hayat tecrubelerimden yola cikarak arastirdigim bir konuydu. hatta onun da linkini turkce bir faydali link olarak birakayim:
seyler.eksisozluk.com/...