-
valar tarafından orta dünya'ya gönderilen 5 istariden biridir. diğer istariler gibi bir maiadır. görünümü yaşlı bir insana benzer. diğer büyücülerin lideri konumundadır. demirci aule'nin yardımcısıdır.
-- spoiler --
enteresan bir şekilde aule'nin yardımcısı olanlar karanlık tarafa geçiyor.
sauron.
elfler tarafından kurnazca yöntemlerin ustası anlamına gelen kurunir, insanlar tarafıdan saruman olarak bilinir.
saruman, yavanna'nın isteği doğrultusunda radagast'ı yanına aldı. manwe'nin isteği üzerine de olorin(gandalf) isimli bir maia üçüncü olarak bu göreve gideceğini öğrendi. tam bu sırada manwe'nin eşi varda sesli bir şekilde "üçüncü değil." dedi. saruman bunu duydu ve hiç unutmadı.
beyazlar içerisinde yaşlı bir insan görünümündedir. Çok gür ve pürüzsüz bir sesi vardı. herkes tarafından istarinin başı kabul edildi.
5 istari orta dünya'ya geldiklerinde gri limanlar'ın efendisi ve elflerdeki üç yüzükten birine sahip olan cirdan, ateş yüzüğü'nü gandalf'a verdi. bu olayla birlikte saruman'ın gandalf'a duyduğu kıskançlık daha da arttı.
daha sonra içerisinde galadriel, elrond, cirdan gibi isimlerin de bulunduğu ak konsey kuruldu. galadriel konseyin başının gandalf olmasını istedi ancak saruman oldu.
saruman gondor vekilharcından isengard'da bulunan ortanch'ın anahtarını istedi. başta buraya sahip çıkmak için alsa da daha sonra tamamen kendisine ait oldu. buraya yerleşmekle 9 palantirden birine de sahip oldu. yüzükler üzerine çok araştırma yaptı. çok bilgi sahibi oldu ancak bu bilgiler onu yüzüklere ve özellikle tek yüzük'e düşkün hale getirdi.
daha sonra palantir üzerinden sauron ile birçok kez iletişim kurdu. kendisini sauron'a hizmet eden biri gibi görmese de öyle olmuştu. gandalf'a, kendisiyle iş birliği yapma teklifinde bulundu ancak gandalf bunu reddetti. bunun üzerine saruman gandalf'ı orthanc'ın tepesine hapsetti. buradan çağın büyük kartallarından olan gwaihir tarafından kurtarıldı ve saruman'ın ihaneti afişe oldu. sauron shire'a casuslar gönderen ve tek yüzük'ü arayan saruman'ın eylemlerinden haberdar oldu ve sauron da saruman'a düşman oldu. böylelikle hem ak konsey hem sauron tarafından hain ilan edilen saruman uruk-haileri rohan'a yolladı. rohan'daki savaş kaybedilirken, entler de isengard'ı yerle yeksan ettiler. daha sonra gandalf tarafından asası kırıldı ve ak konseyden kovuldu.
yardımcısı grima solucandil tarafından bıçaklanarak öldürüldü.
-- spoiler --
www.youtube.com/... -
Eski Dünya sanayi ateşinde yanacak. Ormanlar devrilecek. Yeni bir düzen çıkacak, kılıçla, mızrakla ve Orkların demir pençeleriyle yürüteceğiz savaşı. -
güç budalası, kıskanç ve tanrı kompleksine sahip; aynı zamanda devrimci ve lider ruhlu bir istari.
yıllar boyu orta dünya'da yaptığı araştırmalar sonucunda karanlığa ve daha fazla güç tutkusuna mahkum olmuş, geldigi yerleri unutarak yeni dünyada kendine yer bulmaya çalışmıştır. üstün zekası ve güçleri sebebiyle tanrı kompleksine sahip olup orta dünya halklarını aşağılanmıştır. yine de gandalf'a karşı beslediği kıskançlık sebebiyle onun her yaptığını takip etmiş; hatta pipo içmesini bile önce küçümseyip sonra kiskanarak zamanla tam bir müptezel haline gelmiştir.
orta dünya'nın geleneklerine bağlı haklarını devrim yapmaya zorlamış ve ilk sanayi hareketini başlatmış; bu yönde en büyük adımlardan biri olan isengard sanayi odalarını kurmuştur. vahşi kapitalizmi uygulayarak orklar ve goblinleri ucuz iş gücü olarak görmüş, isengard diyarının doğasını sınırsız bir kaynak gibi kullanarak yok etmiş; demir ocakları ve uruk hai'lere malzeme üreten fabrikalarda doldurmuştur.
palantirler aracığıyla sexting yaptığı sauron'a kör kütük bağlanmış ve saf değiştirmiş; zamanla gücü azalarak onu görevlendiren tanrıların gözünden düşmüştür.
bir dönem orta dünya'nın her yanında hükmü geçerken, brutus'ün sezar'ı bıçakladığı gibi grima tarafından bıçaklanarak öldürülmüştür. -
koyu bir hobbit idman yurdu taraftarıdır. -
orta dünya'daki mazlum halkların lideridir.
-
tüm orta dünya vatandaşları içinde en yetenekli ve en bilge büyücü. bilgisini ve sanatçılığını elfler bile kıskanırmış.
zaten ismi de "yetenek insanı" anlamına geliyor. haliyle sauron'a karşı kurulan ak divan'ın da başkanı olmuştur kendisi.
kendisi "düşmanımı tanırsam onun zayıf noktalarını bilirim, o halde sauron gibi karanlık büyülerde ustalaşmam gerekir" deyip karanlık taraf hakkında ne var ne yok öğrenmeye başlamıştır. haliyle bir süre sonra karanlık bilginin esas kaynağı sauron'a bulaşmak zorunda kalmıştır. sauron'u yeneyim derken, sauron'un kölesi haline gelmiştir.
sauron'un kölesi olmadan önce ise kimsenin merak etmediği, hatta merak etmek bile istemediği rhun'a iki mavi büyücü ile seyahata çıkar. burası pek tatmin etmemiş olacak ki sonra tekrar batıya döner kendisi.
ak divan kurulunca ilk önce galadriel "gandalf başkan olsun" der ama gandalf görevi reddeder. saruman da "zaten benden başkası da yakışmazdı başkanlığa" der ve başkanlık koltuğuna oturur.
tabii saruman'ın iq puanı 10000'lerde falan gezdiği için konsey üyelerinin hepsini çözer. kimin ne zaafı vardır bilir. içten içe de gandalf'ı kıskanır. onun pipo içtiğini öğrenince, saruman da pipoya başlar.
halbuki yetenekli, bilgenin de bilgesi bir adamsın. ne diye mal mal kıskançlık triplerine giriyorsun?
daha sonra isengard'a çöker resmen. "ya ben işte gondor'u temsil ediyorum burada" falan der ama adam aslında çok stratejik bir noktayı kapmıştır. saf gondorlular da "lan nasılsa kuş uçmaz, kervan geçmez bir yer. verelim gitsin" demişlerdir.
halbuki insan bir araştırır "dur hemen teslim etmeyelim belki bize lazım olan şeyler vardır" diye. gondorluların bu iş bilmezliği yüzünden bir palantir parçası saruman'ın eline geçer.
bu arada da gandalf sauron'un dol guldor'a yerleştiğini öğrenir. saruman, ak divan'ı toplar ve sauron'a karşı harekete geçer.
lakin saruman "bence sauron'un üstüne çok gitmeyelim. nasılsa adamın derdi tek yüzük. sauron yüzüğü ele geçirsin, biz de ikisini birden yok ederiz." diye düşünmektedir. tabii bu planını çok dile getirmemektedir. ama gandalf da saruman'ın sauron'a karşı mücadeledeki gönülsüzlüğünden şüpheye düşer.
ak divan dol guldor'a saldırınca sauron da mordor'a yerleşir ve burada krallığını ilan eder. saruman da ara ara sauron'u palantir'den dikizlemeye başlar. ama saruman bilmemektedir ki kendi kibrini sauron pek bir güzel kullanmaktadır.
aslında bir teoriye göre (ben de mantıklı buluyorum) saruman'ın en başından beri amacı yüzük ve sauron'u aynı anda yok etmekti ve bunun için de yüzüğün sauron'a geçmesini istiyordu. haliyle adama "kötü" demek çok da doğru değil gibi. ama işte hatası bu planını çevresine anlatamamak (zira sauron adamın amacını öğrense saruman'ın planı boşa gidecek. ama bence sauron da "lan bu büyücü benimle ittifak kurdu da çok da güvenmiyorum şerefsize" demiştir).
bu planlar dahilinde gandalf'a da "gel bebeğim, sauron'la ittifak olalım" demiştir. ama gandalf da reddetmiştir. lakin saruman'ın gözden kaçırdığı bir detay grima solucandil olmuştur. bu şerefsiz nazgul'e "lan bu saruman var ya, sizden her şeyi saklıyor. yüzüğün shire'da olduğunu da söylemedi size." demiştir. haliyle sauron "biliyordum bu şerefsizin bir haltlar karıştıracağını" demiş ve sonra da nazgulleri shire'a yollamıştır.
nazguller de saruman'ın aslında kendilerinden ve sauron'dan çok şey sakladığını fark etmiş ve böylece saruman ne isa'ya ne de musa'ya yaranabilip kulesinden düşüp ölmüştür. ama sadece bedenen. zira kendisi mandos'un salonları'nda yaşamaktadır malum düşüşten sonra. ama gandalf gibi tekrar dünya'ya dönmesi yasaklanmıştır.
tolkien bu karakter üzerinden neler anlatmak istedi kim bilir? adam aslında çok bilge ve yetenekli ama "1 koyup 3 alacağız" derken (onu da kendi kendine söylüyor zaten, kimse bilmiyor saruman'ın planını) 3'ün 1'ini alıyor. -
filmde sauron'un hizmetinde gibi görünmekteyse de gerçekte öyle değil. aslında kendisini sauron'a alternatif olarak görür. filmde bir sahnede, saruman'ın orkları gelip de saruman'a ''mordor'un emri nedir? göz'ün emri nedir?'' diye soruyor. oysa kitapta saruman'ın orkları gelip de, sanki otorite saruman değil de sauron'muş gibi, saruman'ı küçük düşürebilecek böyle laflar edemezdi.
''yeni bir güç yükselmekte. buna karşı eski ittifaklar ve siyasetlerin bize bir yararı olmayacak. elflerden veya ölmekte olan nûmenor'dan ümit yok. önündeki, önümüzdeki, bir seçenek bu. bu güç ile birleşebiliriz. bu akıllıca olur gandalf. bu yolda umut var. zafer kapıda; zafere katkıda bulunanlar cömertçe ödüllendirilecektir. güç büyüdükçe, onun sağlam dostları da büyüyecek ve arifler, yani senin-benim gibi olanlar, sabrederek zamanla onu yönlendirip denetimleri altına alabilirler. uygun zamanı beklerken düşüncelerimizi yüreklerimizde gizleriz, belki bu arada yapılan kötülükleri kınar, fakat âli ve nihai amacı takdir ederiz: bilgi, kural, düzen; şimdiye kadar bizim beyhude yere başarmak için uğraşıp durduğumuz, zayıf ya da aylak dostlarımız tarafından desteklenmekten çok kösteklenen her şey. niyetlerimizi gerçekten değiştirmemiz gerekmez, değiştirmeyiz de, sadece araçlarımız değişmiş olur.''