orta dünya evreninde arda'ya gönderilen bir valadır. eru iluvatar'ın isteği doğrultusunda ortaya çılan ulu müzik esnasında daha çok taşı, toprağı ve değerli madenleri düşünmüştür. bu sebeple bunlardan sorumlu vala kendisi olmuştur. el işleri yapmaya ve elle yapılan her şeye aşıktır.
arda'nın iki ucuna yaptığı lambalar en önemli işlerindendir.
eru'nun çocukları olan elfler ve insanların uyanmasına kadar sabredemeyip cüceleri yaratmıştır.
iluvatar'ın verdiği izinle dünyayı elf ve insanların gelişi için hazırlamak amacıyla dünyaya inen 14 vala'dan biridir. el ve maden işçiliği tanrısıdır. elf ırkları arasında en sevdiği (bkz: noldor) olmuştur. aynı zamanda en iyi öğrencileri olan noldor ırkı, el ve maden işçiliği konusunda en çok ilerleyen elf ırkı olmuştur. elflerin ve insanların doğumundan önce, arda'nın sessizliğinden yakınmış ve (bkz: ainur'un müziği) sırasında gördüğü imgelemlerden hatırladığı kadarıyla gizlilik içinde cüce ırkını yaratmıştır. (bkz: iluvatar)'ın bunu öğrenmesi üzerinde cüceleri yok etmek için çekicini kaldırmış; fakat bu sırada iluvatar'ın affına uğramıştır. ardından elflerin doğumundan sonra tekrar uyanana kadar cücelerin 7 atasını uykuya yatırmıştır.
silmarillion'ların yaratıcısı olan (bkz: feanor)'un hocasıdır. aynı zamanda (bkz: melkor)'a kanıp karanlık yolu seçmesinden önce (bkz: sauron) da aule'nin hizmetkarlarından biriydi.
