orta dünya mitolojisindeki en büyük tanrıdır. tek olandır. tanrıların tanrısıdır.
(bkz: ainur'un müziği) ile arda'yı (dünyayı) yaratmış ve elflerle insanların gelişine kadar hazırlamaları için isteyen (bkz: ainu)'nun dünyaya inmesine izin vermiştir.
elfler ve insanların yaratıcısıdır. bu yaratma ilmini hiçbir vala'ya bahşetmemiştir. elfler ve insanların yaratılmasında eru dışında kimsenin bir etkisi yoktur. bu nedenle elfler ve insanlar (bkz: iluvatar çocukları) olarak anılır.