son zamanlarda ak partinin referandum propagandasına izin vermeyince aramızın açıldığı, neredeyse kanlı bıçaklı olduğumuz ülke. lakin, kendilerini şaşırtmayı başardığımız ilk örnek bu değil yakın tarihte ak parti kanalıyla. geçen sene bu zamanlar türkiye 'nin rotterdam başkonsolosluğunca, hollanda 'da yaşayan türkiye kökenli göçmenlerden, e-posta ya da sosyal medya aracılığıyla cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan ve türkiye hakkında hakaret içerikli paylaşımlar yapanları ihbar etmeleri istenince afallamışlardı: kaynak
Portakal kesip lale kökleyerek ve medeniyeti kurşuna dizerek boykot ettiğimiz Avrupa ülkesi.
Türkiye'nin yirmide biri büyüklüğündeki bu taşı toprağı su olan ülkenin tarım ihracatı Türkiye'nin beş katı ve tarım ihracatında dünya ikincisi. Kişi başı geliri ülkemizin dört katı.
Eğitim sistemi çok gelişmiş, pek çok konuda aşmış bir ülke Hollanda. Yoktan var eden, olmazı olduran bir ülke.
dünyadaki sömürgeci devletlerin başlıcalarından birisi idi vakti zamanında. gelişmişliğini ve servetini bu sömürgelere ve özellikle hollanda doğu hindistan şirketinin baharat ticaretine borçludur. söz konusu dönemlerde köle ticareti yaptıkları da rivayet edilir... bildiğim kadarı ile hala sömürgeleri mevcut.
"dost ülkelerin liderlerine hakareti suç sayan" bir yasaları varmış vakti zamanında.
üç dört sene önce erdoğan'ın, alman tv programcısı john böhmermann'ı şikayet etmesiyle başlayan süreçle birlikte, hollanda parlementosu da "aman tadımız kaçmasın ali rıza bey" diyerek söz konusu yasayı iptal etmek için çalışmalara başlamıştı. yasa kalktı mı bilmiyorum.
Efsaneye göre konya'dan küçüktü ben de öyle biliyordum fakat geçen bir abimin Yüzölçümünün metrekaresini tam hatırlamıyorum ama en az bir on bin metrakare daha Konya'dan büyük olduğunu söylemesiyle gerçeği öğrendiğim ülkedir. Konya'dan büyükmüş.
on altıncı yüzyıldan başlayarak denizi doldurarak sınırlarını genişletmiş bir ülkedir. topraklarının % 25'i deniz seviyesinin altındadır. kalanın büyük kısmı da deniz seviyesindedir. bu nedenle low countries, pays bas olarak anılır.
ingilizlerden önce hint okyanusu'nda koloni imparatorluğu kurmuş ve asıl doğu hindistan kumpanyası'nı kurmuş ülke. boyuna kanmamak lazım, zamanında şu ülkeleri (bir çoğu o zamanlar bildiğimiz manada ülke olmasa da) ve/veya ülkelerin belli bölgelerini sömürmüşler:
katolik kilisesi'nin uzun süre boşlaması protestan hareketlerin rahatça takipçi kazanmasına sebep olmuş olan ülke. normalde 50 civarı episkoposluğa sahip olması gerekirken yaklaşık olarak 10 episkoposluğa sahip olmuş.
ayrıca episkoposluklardan sorumlu olan prensler de kaynak aktarımı konusunda pek istekli davranmamış. bu sebeple halk, çoğu kilise binasını aralarında para toplayarak yaptırmış. daha sonra bu kollektif yaşam kalvinizm'e ve anabaptizm'e de uygun olduğundan, bu mezheplerin kolayca takipçi bulması kaçınılmaz olmuş.
protestanlara karşı çıkanlardan önde gelen isimlerden birisi desiderus erasmus olmuş. protestan vaizleri akademik açıdan yeterli bulmuyormuş. bu sebeple de protestan vaizlere pek sıcak bakmamış kendisi.
katolik kilisesi'nin hollanda ile ilgilenmeye başlaması da iş işten geçtikten sonra olmuş. reform iyice yayıldıktan, hatta anabaptistler bir şehir devleti kurduktan sonra katolik kilisesi hollanda ile ilgilenmeye başlamış.
tarım alanında çok ilerlemiş bir ülke.
tarım yapmak için denizi toprakla doldurup kendine tarım arazisi yaratmıştır.
şu anda dünyanın en büyük 2. tarım ihracatçısı, 1 numaralı domates üreticisi, 1 numaralı çiçek üreticisi. dünya çiçek pazarı hollanda'daki flora holland'in elindedir.
tarım ürünlerinin bir çoğunun ithal olduğu söylenir, ama ithal edilip başkasına ihraç ettiklerinin oranı %35 diye okumuştum bir yerde.
yani adamlar her halükarda bizim 3 katımızı üretiyorlar.
biz de tarım ürünlerini çok ucuza satıyoruz, hatamız bu. onlar da gdo kullanıyor, onların da hataları o.
şu an dünya tarım ticaretinin en büyük aracısı olmasının sebebi hollanda doğu hindistan şirketine (bkz: dutch east india company) dayanır.
zamanında hindistan'a ümit burnu (afrika'nın güneydeki ucu) üzerinden, akdeniz'i kullanmadan ulaşmanın yolu bulununca, oraya gidip en çok ticaret kolonisi kuran, hindistan/çin bölgesindeki altın, baharat, tarım kaynaklarını avrupa'ya taşımada en büyük aracı olan bir şirket bu. zamanındaki değeri günümüzün 7 büyük şirketinin değerleri toplamı kadar ediyordu.
zamanında en büyük hindistan-avrupa altın/baharat/tarım ticaretçisi olanlar, bugün en büyük tarım ticaretçisi şaşırılmayacak bir şekilde.
rönesans döneminde avrupa müziği konusundaki en önde gelen ülkelerden biriyken, barok dönem ile birlikte müzik konusundaki ağırlığını kaybeden ülkelerden birisi. sebebi de yüksek ihtimalle kalvinizm'in müziğe karşı olan tutumu.
romantizm akımı ortaya çıkmasa protestan ülkeler müzikte bir daha toparlanamazdı sanırım. mesela ingiltere'nin tekrar orijinal tarzlar çıkartması anca 20. yüzyılda falan oluyor. halbuki ingiltere henüz katoliklik ile protestanlık arasında gidip gelirken müzik konsunda çok daha öne çıkan bir ülkeydi.
bugün bir haber okudum... hollanda sigara fiyatlarını arttıracakmış. amaç sigara tüketimini azaltmakmış sanırım. diyor ki sigara fiyatları 822 liraya çıkabilirmiş.
tabi tl bazında acayip bir fiyata tekabül etse de bir türk olarak hemen hesap yaptım euro'dur şudur budur diyerek; aslında 40birim para yapıyor altı üstü. neden altı üstü diyorum, çünkü türkiye'de de bir paket sigara yaklaşık 25 - 30lira bandında ve muhtemelen yıl sonundan önce biz de 40tl gibi bir fiyat göreceğiz.
sonra tabi haberin detayını okudum. meğer herifler 2040 yılına kadar sigara fiyatlarını 822 liraya çıkabileceğinden bahsetmiş. yani 15 sene sonrasının haberini yapıyor...
ya amk, biz 6 ay sonra 40 liraya sigara alacağımızı biliyoruz bu ülkede, gazeteler hollanda'da sigara fiyatarı 15 yıl sonra 40 birim paraya çıkacak diye haber yapıyor. bakın bu iktidar yoluna devam ederse asıl biz 15 seneye kalmaz 822 liraya bir paket sigara alırız...