-
agatha christie'nin en çok satan romanlarından birisidir.
kitabın orijinal ismi "ten little niggers" olarak çıksa da bir süre sonra "and there were none" olarak değiştirilmiştir.
aynı zamanda ntv yayınevi aracılığı ile türkçe'ye çevrilmiş çizgi roman versiyonu da bulunmaktadır.
-- spoiler --
kitap, geçmişte bilerek veya yanlışlıkla başka insanların ölümüne sebep olmuş on kişini, "zenci adası" adı verilen bir adadaki malikaneye davet edilmesi ile başlar. davetliler, ev sahibi ile nasıl tanıştıklarını hatırlamasalar dahi, bedava tatil olarak düşündükleri bu daveti kabul ederler; ancak adada hizmetliler dışında kimse yoktur ve bu hizmetliler de ev sahibini hiç görmemişlerdir.
adaya ulaşım ile başlayan hikayenin en can alıcı kısmı, akşam yemeği sırasında gramafondan yayınlanan, yargıç-vari ses kaydıdır. tüm misafirleri huzursuz eden ses kaydı sonrasında herkes ertesi sabah adadan ayrılamya karar verir; ancak o gece bir dizi cinayet baş gösterir. odalardan birinde asılı olan çocuk şiiri ve her cinayet sonrası ana salondaki yemek masasının üzerinde duran 10 küçük zenci biblosunun bir bir eksilmesi durumu daha da ilginç kılar.
on küçük zenci yemeğe gitti,
birisi kendisini boğdu ve kaldı dokuz.
dokuz küçük zenci çok geç kalktı,
biri uyuyakaldı, kaldı sekiz.
sekiz küçük zenci devon'da geziye çıktı,
biri kayboldu, kaldı yedi.
yedi küçük zenci odun kırdı,
biri kendisini kesti, kaldı altı.
altı küçük zenci kovanla oynadı,
bir balarısı, içlerinden birini soktu, kaldı beş.
beş küçük zenci mahkemeye gitti,
biri idam cezası aldı, kaldı dört.
dört küçük zenci denize gitti,
birini balık yuttu, kaldı üç.
üç küçük zenci hayvanat bahçesine gitti,
birine ayı sarıldı, kaldı iki.
iki küçük zenci güneş altında oturdu,
biri güneşte kızardı, kaldı bir.
bir küçük kızılderili tek başına kaldı.
gidip kendisini astı ve hiçbiri kalmadı.
-- spoiler -- -
agatha christie'nin kendi alanında en iyi kitaplarından birisidir. çok satan, çok okunan, polisiye, suç, cinayet kitabıdır.
Bazı insanlar hayalgücünün sadece gökyüzüne ait olduğunu sanmakta. Mesela hayalgücü deyince, yıldızlar, gezegenler, bilinmez diyarlar oluşuverir bu insanların kafasında. Halbuki hayalgücü, sadece bunlardan ibaret değildir. Çok fazla bilinmezin, çok fazla belirsizliğin ve çok fazla dünya dışılığın insan zihninde belirmesini kapsar. Bu kitapta da tam olarak bunu görüyoruz.
-- spoiler --
Bir grup insanın Zenci Adası isimli bir adayı satın alan bir milyonerin gerekli işler için gönderdiği davetiyelerle adaya gelmesini, geldikleri evde onları bir takım cinayetlerin, ölümlerin beklemesini konu alıyor.
-- spoiler --
"Katil kim?" temalı bu kitabın anlatımı öylesine sürükleyici ki Agatha Christie'nin katil olduğuna bile kanaat getirebilirsiniz. Olayların birebir içerisinde buluyorsunuz kendinizi ve bu da sizin gerilime ortak olmanızı sağlıyor.
Bir dizi cinayetin ardından katilin kim olabileceği konusunda sizin de aklınızda fikirler oluşuyor. Tam anlamıyla katil şudur diyemiyorsunuz. Tahminler yürütebiliyorsunuz fakat bir kanıt sunamıyorsunuz. Bu da sizin, yazarın hayalgücüne ne denli erişebildiğinizle alakalı.
Kitabın incelemesini gerçek anlamda detaylandırmak isterdim fakat kitap cinayet, polisiye türünde. Bu tür için ise kitaptan ipuçları vermem, kitabı okumanızdaki heyecanı düşürecektir. Bu sebeple kısa tutmak zorunda olduğum için (spoiler vermemek adına) üzgünüm. Fakat birkaç ipucu vererek katili bulmanıza yardımcı olabilirim. Çünkü bu ruh hastası delinin bir an önce ortaya çıkmasını istiyor olacaksınız. Zira ben katili bu sayede kitabın sonunu gözetmeden buldum. Katil olan karakter kitabın sonunda itiraflarda bulunuyor ve katilin kendisi olduğunu polisin anlaması için üç ipucu olabileceğini söylüyor fakat ben bu üç ipucundan epey uzakta aradım katili. Ve buldum.
Sadece birkaç ipucu;
-- spoiler --
İlk olarak bazı karakterlerinde belirttiği gibi bu ruh hastası katil, adaletin cezalandıramadığı suçluları cezalandırmak isteyen bir ruh hastası.
İkinci olarak bu tür kitaplarda ilk anlatılan karakterlerin suçlu olma ihtimali daha yüksektir. Çünkü yazar, okurun, kendisinin bu denli ön planda bir katil sunmasına inanmayacağını ve başka alternatiflere yöneleceğini bilir.
Üçüncü olarak katil soğukkanlılığını koruyan birisi olmalıydı. Bu kişiyi siz de görebileceksiniz.
Dördüncü olarak katilin kim olduğunu bir mantıkla anlayabiliriz. Herkes katilin kendisi olmadığını iddia ederken, tek bir kişi bunu söylemeye gerek bile duymuyordu. Çünkü herkes kendini bir şekilde katil olabilme ihtimali olanların içinden sıyırmaya çalışırken, asıl katil, kendini de bir şekilde bu katil havuzunun içerisine atıyordu. Böylece zihinlerde ona dair bir güven algısı oluşuyordu.
Son olarak Lombard'a dikkat çekmek istiyorum. Bu karakter bana göre kitabın en zeki karakteri. Katilin kim olduğunu tam sebebiyle görebiliyor fakat kanıt üretemiyordu. Sonra sonra kendisine bile inanmaz hale geldi ve hedef değiştirdi. Favori karakterim Lombard'dı çünkü suçunu kabullenmişti. Ve suçunu kabullenen bir suçlu bu cezalandırıcı ruh hastası katilin gözünde bir riskti. Şiire uygun ölmeyen, hatta katilin doğrudan fiziki ya da psikolojik yolla öldüremediği tek isim olacaktı. Canım Lombard, aptal bir kızın psikolojisinden çıkan kurşuna yenilecekti...
-- spoiler --
bu yazı 1000kitap.com sitesinde tarafımca paylaşılmıştır.