günümüz çin'i+tayvan+moğolistan+sibirya+kore (tam çin'in değil ama çin'den bağımsız da değil, öyle takılıyorlar kendi hallerinde) şeklinde topraklara sahip olan, muhtemelen çin'i en geniş sınırlarına ulaştırmış olan, 1271-1368 yılları arasında çin'i yönetmiş hanedan. aslında çin tarihini ele alırken hanedanlar üzerinden gidiliyor ama; bunlar bizdeki selçuklu, osmanlı gibi devletler. neden ayrı ayrı devletler olarak ele alınmıyorlar merak etmiyor değilim doğrusu. yoksa biz de "selçuklu hanedanı", "osmanlı hanedanı" diyebiliriz devletere. o devletlerde de değişen tek şey hanedan çünkü.
çin'i ihya etmiş olsa da, bu hanedan çinli değildir, moğol kökenlidir. kurucusu da kubilay han zaten ama çince konuşmuşlardır. bir nevi rus imparatoru olan almanlar gibidirler işte.
çin, bilim ve teknolojide bu hanedan döneminde büyük atılımlar yapmıştır. tabii bunda çin'in dönemin en kozmopolit devleti olması da epey etkili. yahudiler, hristiyanlar, müslümanlar, maniheistler doluşmuşlar ülkeye. müslüman nüfus o kadar çokmuş ki, çin neredeyse bir islam ülkesi olacakmış. ama hanedan budistleri ve konfüçyüsçüleri desteklemiş.
tabii müslümanlar rahat durmayıp "şeriat isterük!" deyip ayaklanınca cengiz han'ın yaptığına benzer bir müslüman soykırımı gerçekleşmiş.
aslında müslümanların bu isyana kalkışmadan önce "lan hanedan bile çinli değilken çinliymiş gibi davranıyor, bize hiç acımazlar" diye bir düşünmesi lazımdı. ama düşünmemişler demek ki.