2010'da satışa sunulmuş, önsözünde ve tabii ki lansmanında sıklıkla "batman'in son hikayesi" adıyla pr'ı yapılmış olan çizgi roman. 125 sayfa aslında ama ana hikaye 65 sayfa sürüyor. kalan kısım, çizer andy kubert'in eskizleri ve 4 küçük hikayeden oluşuyor. kubert'in "ustalara saygı kuşağı" olarak da değerlendirilebilecek eskizlerine bıraktığı küçük notlar resmen orgazm yaşattı bana.
hikayedeki ağır top neil gaiman. kendisinin yazdığı önsözde böyle bir hikaye yazmanın zaten çocukluğundan beri aklında olduğunu, batman'ın kara şövalyeliğinin başlangıcını da iyi bildiğini, böyle bir son hikayede katkısı olmasından kıvanç duyduğunu yazmış (şövalye yazıp şovalye okuyan tek ben olamam ya). teklif geldiğinde "ben bu işi para karşılığı yapmam" bile demiş ama illa ki para almıştır bence. 2 koca sayfada tüm batman geçmişini, batman sevgisini ve batman'e kendisinin katkıda bulunduğu küçük ayrıntıları yazmış. hiçbir kitapta önsöz okumayan benim gibi bir okura bile önsöz okuttu adam.
kubert'in çizimlerine batman figürlerinden aşinayım. amerika satışları çok pahalı değilken içim gidiyordu, şimdi alabilmeyi düşünmüyorum bile. bu hikayede kara şövalyeyi tam batman: the animated series'in en karanlık bölümlerindeki gibi çizmiş. kendi kendine bolca konuşan, spider-man'in orijinal çizgi romanlarındaki içsel çekişmelerine benzer şeyleri bütün nevrotikliğiyle okurun gözlerine çarpan bir batman figürüyle büyüdüğüm için dedektiflik mevzuları beni o kadar da etkilemiyor. dış görünüş olarak süper olup ruh hali hiçbir zaman süper olamayan kahramanların en asili olarak gördüğüm batman'i gaiman'ın illa ki umut barındırmak zorunda olan hikayesi içinde, en sevdiğim çizimlerine benzer şekilde okumak büyük keyif verdi bana. sıfır aksiyon, bolca içsel hesaplaşma, didaktikliğin dibi... bir batman hikayesinde bunları arıyorsanız, tam yerine geldiniz bence. hakkında sağda solda bi' şeyler aramadan çizgi romanı bulup okumanızı şiddetle öneririm. justice league'çiler bol aksiyonu sikko filmlerde aramaya devam edebilir.
baya telif ihlaline giricem ama olsun; belki aşağıya eklediklerim birkaç kişinin batman sevgisini körükler diye paylaşayım: