islam zor bir din. açıkçası ortodoks janizm dışında islam kadar zor uygulanan bir yaygın din görmedim. eksiğim vardır, bilgili arkadaşlar ekler.
günde beş kere fiziksel ibadet, beş kere tuvalet molası verdirtmeyen çalışmaya hayatında çok zorlayıcı. bir de toplulukla kıl diyor, bir de kadın erkek ayrı kıl -yani yer ayır- diyor. yahudiliğe baksan en zorlayıcı kısmı diyetleri, benzeri islamda da var. hatta kuran'dakinin üzerine yahudi yasaklarını da ekleyen müslümanlar da var. bir de alkol yasağı var. hey maşallah.
şöyle yiyeceksin, böyle sıçacaksın... asıl ölümcül olan, faiz, zekat, fitre, sadaka vs. gibi ekonomik kısımları var. zaten bunları adamakıllı uygulayan sayısı sıfır. hep çevresinden dolanma, kulp bulma. kadın meselesine girmiyorum bile. daha yemeğe gitcem.
sonuçta ramazan, haftalık cuma namazının aylık versiyonu olarak işlem görüyor. her dakika uğraşacağına "bitsin gitsin" tarzında bir reforma gitmiş insanlar. her reform martin luter gerektirmez. bazen toplum işi oluruna uyduruverir.