müzikte aranjman olarak bildiğimiz uygulamanın tiyatroda çeşitlemesidir. günümüz türçesiyle "uyarlama". piri ahmet vefik paşa'dır. geleneksel orta oyunu meddah gösterileri filan derken alafranga tiyatro usulü memleke geldiğinde hazırda oynanacak oyun yoktu. avrupa'da sevilmiş oyunlar da yerli halk tarafından çok yabancılanıyordu. bulunan yol bu oyunun ana hikayesini alıp, yerel kültürle birleştirmekti. buna adaptasyon dendi. başlangıçta üzerinde epey tartışmalar döndü bu konuda, ta ki ahmet vefik paşa'nın fransız komedi yazarı moliere'den yaptığı adaptasyonlara kadar. bu komediler ve paşanın başarılı çalışmasıyla adaptasyon tiyatro tarihimizde yer buldu. sonrası malum zaten. şaksiper'in othello'su arabın intikamı adıyla oynadı mesela sahnelerde.