"mavi gözlü dev, minnacık kadın ve hanımelleri" ve "gövdemdeki kurt" şiirleri, nazım hikmet'in ilk eşi nüzhet hanım için yazdığı şiirlerdir. nüzhet hanım'ın ailesi ittihatçı bir ailedir ve vala nurettin, nazım ve nüzhet hanım'ın ayrılıklarıyla ve bahsi geçen iki şiirle ilgili olarak şunları söylemiş,
******
'gerçek büyük aşkı nüzhet'ti nazım'ın. genç kızın yakın akrabası olan ittihatçi, nazım'ın çok aleyhindeydi. kıyılan nikaha rağmen, yeni gelini etkiden kurtarıp aile evine döndürmek için defterleri dolduracak mektuplar yağdırıyordu moskova'ya.
"her sözüyle, her hareketiyle, her şeye isyan etmiş, hatta saçları bile berberin tarağına isyan etmiş bu adamla senin gibi munis ve uysal bir kız geçinemezsiniz. hevesin daha sürecekse bile, yaz tatilini geçirmek üzere kafkasya'ya gel. annenin, ablanın çok göresi geldi seni. hasretimizi dindirelim, yine kocanın yanına dönersin." manasında mektuplar yolluyordu. (berber tarağına isyan deyimi kelimesi kelimesine aklımda kalmıştır.)
tiflis'e birlikte gittiler. işte orada bir çatışma oldu. çünkü, nüzhet telkin altında kalıp ne dese zavallıcık?
-bizim de herkes gibi bir yuvamız olsun, nazım, demiş. ve nasıl cici, bici bir ev istediğini anlatacak olmuş.
"minimini minnacıktı kadın
rahata acıktı kadın"
işte karısının bu masumane arzusu, -kendi anlattığına göre- nazım'ı çileden çıkartmış. vay, demek küçük burjuvalık! vay, demek yuva! belki de kafes! ideallerine veda ettirecek küçücük kadın koca şairi... (vala nurettin / bu dünyadan nazım geçti)
--- mavi gözlü dev, minnacık kadın ve hanımelleri ---
o mavi gözlü bir devdi,
minnacık bir kadın sevdi.
kadının hayali minnacık bir evdi,
bahçesinde ebruliii
hanımeli
açan bir ev.
bir dev gibi seviyordu dev,
ve elleri öyle büyük işler için
hazırlanmıştı ki devin,
yapamazdı yapısını,
çalamazdı kapısını
bahçesinde ebruliiii
hanımeli
açan evin.
o mavi gözlü bir devdi,
minnacık bir kadın sevdi.
mini minnacıktı kadın.
rahata acıktı kadın
yoruldu devin büyük yolunda.
ve elveda! deyip mavi gözlü deve,
girdi zengin bir cücenin kolunda
bahçesinde ebruliiii
hanımeli
açan eve.
şimdi anlıyor ki mavi gözlü dev,
dev gibi sevgilere mezar bile olamaz:
bahçesinde ebruliiiii
hanımeli
açan ev..