melkor'un valara yenilmesinden sonra orta dünya'ya kaçan sauron fiziksel formunu değiştirerek insanların ve elflerin arasına karıştı. kendisine hediye veren anlamına gelen annatar ismini verdi.
daha sonra 3 tanesi elflere, 7 tanesi cücelere ve 9 tanesi de insanlara olmak suretiyle güç yüzüklerini meydana getirdi ve yüzükleri bu ırklara hediye etti. fakat hüküm dağı'nın ateşinde diğer bütün yüzüklere hükmedecek ve onları kontrol edebilecek tek yüzük'ü dövdü.
yüzüğün üzerinde kara lisanda şunlar yazar: Ash nazg durbatulûk, ash nazg gimbatul, Ash nazg thrakatulûk agh burzum-ishi krimpatul.
bu yazılar şu anlama gelir: Hepsine hükmedecek Bir Yüzük, hepsini o bulacak, Hepsini bir araya getirip karanlıkta birbirine bağlayacak.
sauron tek yüzük'ü taktığı anda elfler kandırıldıklarını anladı. cücelerin iradesi güçlüydü ancak aç gözlü canlılar oldukları için aslında bu sauron'un işine bile geldi. insanlar ise iradesi zayıf varlıklar oldukları için bu 9 yüzüğü takanlar zamanla soldular ve nazgul formunu aldılar.
kendilerine sadıklar diyen dunedain halkının bir kısmı ile elfler son bir ittifak kurarak mordor kapılarına dayandı. sauron son darbeyi vurmak üzere kulesinde çıktı ve elf kralı gil-galad ile elendil'i öldürdü. o sırada kırık narsil'i eline alan isildur sauron'un parmağını kesti ve yüzükle sauron'u birbirinden ayırdı.
tek yüzük isildur'a geçmişti. sauron yüzüğü döverken gücünün büyük bir kısmını yüzüğe aktardığı için yüzük yok edilmedikçe sauron'un varlığı devam edecekti. yüzüğün yok edilmesinin tek yolu dövüldüğü yerde yani hüküm dağı'nın ateşinde eritilmesiydi. fakat zayıf insan iradesi yine kendisini gösterdi ve isildur yüzüğü yok etmekten vazgeçti.
daha sonra bir ork saldırısı sırasında yüzük isildur'a ihanet ederek ondan ayrıldı ve uzun yıllar boyunca saklandı. smeagol yüzüğü buldu ve yıllarca yüzüğü sakladı. bu zaman zarfında smeagol uzun süre hayatta kaldı ancak yüzük onu tüketmişti. (bkz: gollum )
çeşitli tesadüfler sonucunda tek yüzük hobbit bilbo baggins'e, ondan da frodo baggins'e geçti. yüzük kardeşliği kurularak yüzük yok edilmeye çalışıldı. en nihayetinde frodo baggins samwise gamgee'nin büyük yardımlarıyla yüzüğü hüküm dağı'na ulaştırdı ve yüzüğü yok etti. böylece sauron'un da orta dünya'daki yaşamı sona erdi.