roma kaynaklarında adı imperator caesar divi filius augustus olarak geçen roma imparatoru. divi filius ünvanından anlaşılacağı gibi kendisi tanrı'nın oğludur.
16 ocak mö 27- 19 ağustos ms 14 tarihleri arasında imparatorluk yapmıştır. amcası julius caesar suikast sonucu öldürülünce roma'nın başına geçmiştir. kendi adı gaius octavius'dur.
caesar ölünce adamları "beyim kaçalım gidelim uzaklara, sonra adam toplayıp roma'ya gireriz siz de imparator olursunuz" demiş ama kendisi kabul etmemiştir bu teklifi. doğruca roma'ya gitmiştir. yolda kendisiyle karşılaşan roma birlikleri kendisine destek olmuştur. roma yolunda 3000 adam toplamıştır.
6 mayıs mö 44 yılında roma'ya girmiştir. ilk politik destekçilerinden birisi mark antony olmuştur. ama çok da destek olmamıştır. zira kendisinin arkasında da sağlam destek vardır. ayrıca mark antony, caesar'ın parasına da sahiptir. ama rüzgar zamanla tersine dönmüş ve augustus destekçilerinin sayısı artmıştır. bunda augustus'un politik dehası etkendir. ayrıca marcus tullius cicero da mark antony'ye atıp tutmuş "bu var ya bu, amacı cumhuriyeti ortadan kaldırmak. kanmayın olm bu adama" deyip durmuştur her girdiği ortamda.
en son mark antony'nin caesar suikasti faillerinden birine toprak vermesiyle işler kızışmış ve augustos kendi topladığı özel ordusuyla mark antony'nin birliklerine saldırmış ve antony'nin mülklerine el koymuştur.
durumun sakat olduğunu gören mark antony "gachayım" demiş ve roma'yı terk etmiştir. mark antony, senato tarafından terörist ilan edilmiş sonrasında.
bu olayın üzerine augustus senatör olmuş ve kendisine ordu komutanlığı ünvanı verilmiştir ki çok önemli bir pozisyondur roma'da. savunma bakanlığı'nın üç kişi tarafından yönetildiği bir hali gibi bir şeydir. ama ne hikmetse diğer iki üye de ölmüş ve ortam augustus'a kalmıştır.
augustus da mark antony'nin birliklerine karşı zafer üstüne zafer kazanmış ama senato kendisini pek dikkate almamıştır. böyle olunca da senato'ya küsmüş "benden bir gıdım yardım beklemeyin artık, mark antony ile de kendiniz uğraşırsınız" demiş ve po vadisine çekilmiştir.
kendisi ortamdan uzaklaşınca mark antony ile senato'nun arası düzelmiştir. bunun üzerine augustos "lan olm terörist o adam, ülkeye düşman" demiş senatodakiler ise "biz pek öyle düşünmüyoruz" demişlerdir.
bunun üzerine agustos 8 lejyonla roma'ya dalmış ama kendisine karşı koyan olmamıştır. kendisi konsül olarak seçilmiştir bu olaydan sonra.
zaman içinde augustus, mark antony ile anlaşmış ve kendisiyle beraber bir cunta kurmuştur.
en sonunda şartlar olguşunca bu cunta darbe yapmış ve augustus amcası caesar'ı öldürenlerden intikamını almıştır.
ama daha sonra antony ailesi ve augustus tekrar düşman olacak ve mark antony sürgün edilecektir. mark antony bu sürgün yıllarında mısır'a gider ve cleopatra'dan üç tane çocuk yapar. daha sonra "lan ben intikam alacaktım, kadın yüzünden unuttum" der ve birliklerini toplayıp italya'ya sefer düzenler. ama iki orduda da askerler "bıktık artık savaşmaktan yeter lan! ne yapacaksanız kendi aranızda yapın" der. mark antony ve augustus şoka girer ve mecburen barış antlaşması imzalarlar. bu antlaşmaya göre antony ve ailesi doğu topraklarından augustus'un ailesi ise batı topraklarından sorumlu olacaktır.
bir süre sonra antony-augustus kavgası yeniden başlar. bunun üzerine augustus "mark antony artık romalı değil benim gözümde" der. bu arada mark antony'de ermenistan'ı fethetmiş ve oğlu alexander'ı ermeni krallığı'nın başına geçirmiştir. ayrıca kleopatra'yı tekrar kendi himayesinde almıştır. augustus bu durumu senato'ya taşımış ve "bakın bu adam başımıza bela olacak, kralık falan kuruyor kendi başına" demiştir.
senato da "kleopatra artık bizim düşmanımızdır" demiş ve roma mısır'a savaş açmıştır. mark antony ve kleopatra yunanistan'a kaçmıştır. daha sonra antony ve augustus arasında deniz savaşları başlamış, antony kaybedince kleopatra ile intihar etmiştir.
antony ortadan kalkınca ortam tamamen augustus'a kalmış ama kendisi "ben imparator veya diktatör olmayacağım, konsüllük iyi" demiştir.
ama mark antony ve augustus arasındaki savaşlar sebebiyle roma topraklarında isyanlar çıkmıştır. augustus da ordusunu toplayıp isyanları bastırmaya gider.
isyanları bastırdığı toprakları da kendi himayesine alır ama senato karşı çıkar. "ben bu topraklara hizmet götürdüm, siz ne yaptınız?" der augustus. senatörler de "iyi tamam al senin olsun" der. artık augustus'un elinde sicilya, kilikya, kıbrıs, mısır vardır. ayrıca roma lejyonları da kendisine tabidir.
16 ocak mö 27 yılında senato kendisine princeps (prens) ünvanı verir. artık roma augustus'dan sorulmaktadır ama senato da vardır. daha sonra augustus güçlendikçe kendisine imperator caesar divi filius ünvanlarını da verir.