bilmiyorum diğer büyükşehirlerde zam geldi mi ama ege bölgesi'nin neredeyse tamamında 200 gram beyaz ekmeğin fırın fiyatı artık 12,5 lira. simit de 15 lira, ki kimsenin almaması gerek bu fiyata ama alıyoruz arada bir, hafta sonlarımız bari şenlikli geçsin deyü mecburen. ekmeğe gelen zamla ilgili şöyle bir haber gördüm bugün, paylaşayım:
basit bir yerel haber gibi görünüyor ilk bakışta ama ayrıntıları önemli. fırıncı öyle bir kralmış ki, adeta halka "bakın, bütün fırıncılar bakkallara daha ucuza ekmek veriyor ama bakkallar ekmeği bizimle aynı fiyata satıyor" demiş. dediği de tam olarak bu: "bakkal iskontosunu halkımıza yansıtıyoruz. girdi maliyetlerinde ciddi artış olmadığı sürece, zam yapmayacağız". burada 2 şey önemli:
1- fırın ekmeği yapıp bakkala ucuza veriyor, iskontosunu da kendisi kesiyor. aslında fırında da ucuz olmalı ekmek ya da ekmeğe her zam geldiğinde bakkallarda satılan ekmeğin fiyatı fırından daha pahalı olmalı.
2- "ciddi zam"dan kasıt %35 civarı değil belli ki. öyle boş beleş esnafın yağmacı gibi üst üste yaptığı zamları gizleme kisvesi olan "temel giderler arttı" mevzusu safsata. %50 üzeri zam bir anda gelmezse, hiçbir fırıncı ekmeğe zam yapmaz demek oluyor bu.
benim çevremdeki fırınlar henüz yılbaşı olmadan, asgari ücrete gelecek zam açıklanmadan "yılbaşından sonra kesin zam olur" diyordu zaten. bu da demek oluyor ki, benim mahalledeki fırınların hepsi cebini düşünüyor, sattığı gdolu buğdayı, deli gibi kâr marjı elde etmek için zam yaptığını falan umursamıyor; gömüyor zammı, "alamayan alamasın, bene na" diyor. bu balıkesirli fırıncının 2 cümlelik açıklamayla yaptığı "zamsız da olur" hareketi çok klas ve öğretici. siz de haziran'dan önce tekrar zam yapmak için yanıp tutuşacağı şimdiden belli olan fırıncılara karşı en azından bilgili olabilirsiniz.
200 gram beyaz ekmeğin 12,5 liraya satılması "temel giderler"den ötürü falan değil, fırıncıların daha çok para kazanma hırsı nedeniyle oldu. bu da burada kalsın.