kibirle sıklıkla karıştırılan; kişinin kendine olan saygısı değil, öz güvenine olan saygısıdır. yani, sen önce kendine güveneceksin ki, sonrasında saygı duyasın. kof saygı kibir doğurur. bu da öz güven olmaz, kibir olur. bendeki denklemi bu şekilde.
kendine karşı bile dürüst olmayan kendimi düşünüyorum. öz güvenimin taban yaptığı anlarda bile (selam olsun sana yıkılmayan tabuların en yücesi olan kekemelik), öz saygımı yitirmemeye çalıştığımdan eminim. 4 paragraflık çeviride 20 hata yaptığım zamanlarda kendimden hep emindim. ilişkideki devasa sorunların kaynaklarını kendime kırıntı halinde itiraf edebilirken, karşımdakine "ben buyum kızım"ın bütün altyapısını kusmuşluğum da var. ailevi sorunlardaki ara bulucu görevlerimin hepsinde bütün şamarları iki taraflı ve iki yanaklı olarak yerken de, kendime saygım bu şamarlara gülerek mezarına yerleştirdiğim canım dayımın henüz buz kesmeyen beden ısısını hatırlıyordu. galiba bu öz saygı denilen meret, unutulmayan ve diğerlerinden ayrıştırılan anıların toplamından besleniyor. öz güven böyle değil, doğrudan maddi tecrübelerle inşa ediliyor. bir noktadan sonra da azalıp artması inşa kabiliyetine değil, harç kalitesine bağlı oluyor. öz saygı ise, söz konusu anıları henüz değiştirebilecek kadar güçlü olmayan bilinçaltı için aşılmaz bir duvar olduğu için sabit kalmaya devam ediyor. "kendine de mi saygın yok senin?" sorusu ne kadar saçmaysa (çünkü bu soruyu kendime ben sorarım, sen değil. onu oluşturan hangi anıyı biliyorsun sen götelek?), "biraz öz güvenin olsun be" atarı da o denli mantıklı olabilir (harç kalitenden emin misin diye kendine sordun mu hiç?).
öz saygısı tavan yapmış, öz güveni yanına kimseyi yaklaştırmayacak seviyedeki insanların ikisini de bir arada yürütmesine hep gıpta ile baktım. bir noktada, ikisinin de aynı yolda rahatlıkla yürüyebilmesi bana mantıksız göründü. hem anılarının toplamından fazla olacaksın hem de tecrübelerinin harcı da, yüksekliği de dosta düşmana korku salacak. bunu yapabilmek benim için halen mümkün değil ama yapanların da kendilerini "sağlıklı" olarak tanımlayabileceklerine inanmıyorum. hem anı ustası hem de yapı ustası olmak "başarılı olacaksan, bir işe odaklan ve onu tamamla" mantığıma taban tabana zıt.