yukarıda dediğim gibi, film bobby sands başta olmak üzere politik suçluların hapishanedeki hak mücaelesini anlatıyor ama pek de bir şey anlatmıyor aslında. Filmde adı geçen “the troubles”, “battaniye eylemleri”, “yıkanmama eylemleri”, “politik suçlu” gibi kavramların ismi geçiyor, görüntülerde bazı ipuçları veriyor. Ama anlatmıyor. Bunları anlamak için söz konusu dönemleri çok iyi bilmeniz lazım. Arka planda margaret thatcher’ın “politik suçlu yoktur, suçlu vardır” dediğini duyuyoruz ama bunu neden dediğini bilmiyoruz. Mahkumlar dışkılarını duvarlara sürüyorlar ama bunun yıkanmama protestosu olduğunu ancak filmden sonra olaylarla ilgili okuma yapınca anlayabiliyorsunuz. Filmin ilk yarısındaki olayların kronolojik sıralaması da doğru mu, lineer zamanda mı geçiyor ondan bile emin değilim.
neyse, filmde pek fazla diyalog yok. Yönetmen birçok şeyi sessizce anlatmayı tercih etmiş. Filmin ortalarında meşhur bir sahne var. Bence oraya kadar olan kısımlar da gereksiz ve filme estetik görüntü dışında pek bir şey katmıyor. Filmi meşhur eden söz konusu sahnede bobby sands ile rahibin 17.5 dakikalık açlık grevi üzerine diyaloğu tek planda çekilmiş. Yani 17.5 dk boyunca açı sabit ve hiç kesilmiyor. Bu kısım belki de filmi kurtaran tek kısım. Burada diyaloğu dikkatle takip etmeniz lazım, çünkü olayların bir kısmını bu diyalogdan anlayabiliyorsunuz ve tüm filmin de minik bir özeti. Bundan sonra bobby sands bir daha filmde konuşmuyor. Sonrasında bobby sands’in açlık grevi başlıyor. Bu kısımda açlık grevinin insanı aşama aşama nasıl ölüme götürdüğü gösteriliyor. Bence bu kısımlar da, diyalog olmasa bile iyiydi. Zaten filmin diyalogdan başlayıp, sonuna kadar olan bölüme 7.5 verilir, ama diyaloğa kadar olan kısım filmde çok gereksiz.
Filmde bazı detay sahneleri sonuna kadar gösteriyorlar. Mesela mahkumlar her akşam idrarlarını koridora akıtıyorlar. Bir görevli de temizliyor. O görevlinin tüm koridoru temizlemesini üç dakika boyunca izletiyor yönetmen. Yani bunun sanatsal bir alt metni filan varsa da lanet olsun, üç dakika koridor temizleme görüntüsü izlemek istemiyorum ben. İğrenç olduğundan değil, sıkıcı olduğundan.
filmin sonunda klasik olarak olayların ardından neler olduğu anlatılıyor ve bitiyor. 96 dakikalık filmde daha çok olayı anlatabilirlerdi, böylece izleyici her şeyi kendisi araştırmak zorunda kalmazdı. Ya da filmi 120 dakikaya kadar çıkarıp başka olaylar da ekleyebilirlerdi. Bu yönüyle filmi zayıf ve sıkıcı buldum. Ama kötü diyemiyorum çünkü çok hoş görünen sahneler de vardı. Bir fotoğrafçı gözüyle izlerseniz, koridorda idrar temizlenen sahne bile çok hoş görünebilir.
onun dışında filmde çok fazla penis var. 18 yaşından küçükler izlemesin.
--
spoiler --
