kızıldeniz'i akdeniz'e bağlayan insan yapımı kanal. yapıldığı günden beri dünyanın en aktif ticari taşımacılık yollarından biri olmuştur. 2020 itibariyle kanaldan geçen nakliye gemilerinin sayısı yıllık 18,500 sayısına ulaşmıştır.
sömürgeci devletlerin hindistan ve güney doğu asya'yı sömürgeleştirmesi ile birlikte burada üretilen değerli şeyler deniz yoluyla avrupa'ya taşınmaya başladı. çin"den ipek yolu üzerinden deve kervanlarıyla taşınan emtia için alternatif bir rota oluştu. ama bu deniz taşımacılığı için afrika kıtasını boydan boya geçmek gerekiyordu. bu da hem çok uzun hem de mevsim döngüsüne bağlı olarak büyük tehlikeler içeren bir yolculuktu.
geçmiş dönemlere bakıldığında antik mısır döneminden başlayarak burada bir su yolu oluşturma projeleri olduğu ve bu konudaki girişimlerin zaman zaman belirli bir aşamaya kadar geldiği görülebilir.
kızıldeniz'den akdeniz'e uzanan kesintisiz bir su yolu ise ilk kez 1869 yılında tamamlanabilmiştir. 193 km uzunluğundaki bu kanal hint deniz ile avrupa arasındaki yolu 5,500 deniz mili kısaltmıştır.
1858 yılında ferdinand de lesseps adlı girişimci bir mühendisin kurduğu compagnie universelle du canal maritime de suez adlı şirketin pazarladığı bonolar yoluyla fonlanan kanalın kazı çalışmaları bölgenin yönetimini elinde bulunduran özerk mısır hidivliği ve onun üstündeki güç olan osmanlığı imparatorluğu'nun izniyle başladı.
çalışmalar on yılı aşan bir sürede tamamlanabildi. süveyş kanalının açılışı avrupa hanedanlarından önemli kişilerin ve kanalı fonlayan büyük şirketlerin katılımıyla 17 kasım 1869 yılında gerçekleşti.
açılışın katılımcıları arasında iii. napoleon'un eşi ve aynı zamanda ferdinand de lesseps'in kuzeni olan imparatoriçe eugenie de vardı. eugenie kanalın açılışına giderken bir süre istanbul'da kalarak sultan abdülaziz'in misafiri oldu. bu misafirlik sultan abdülaziz'in 1867 yılında iii. napoleon'un davetlisi olarak katıldığı paris'te düzenlenen exposition universelle sanayi sergisinin iadei ziyaretiydi. imparatoriçe büyük törenlerle ağırlandı.
bir de süveyş kanalının açılışı ile ilgili çok bilinen bir yanlış vardır. verdi'nin aida operasının bu kanalın açılış töreni için sipariş edildiği ve ilk kez bu törende sahnelendiği söylenegelir. konusu antik mısır'da geçen opera'nın ilk kez mısırda sahnelendiği ve hıdiv tarafından sipariş edildiği doğrudur ama bu olay kanal açılışından bir kaç yıl sonra gerçekleşmiştir.