genel olarak 11. yüzyıldan başlayıp 15. yüzyıla kadar devam eden ve orta türkçe diye adlandırılan bir dönemde, genelde türkçe, kısmen moğolca lehçesi, şivesi ve ağzının karmasından oluşturulmuş bir dil olduğu kabul edilir. 11-19. yüzyıllar arasında oluşum-gelişim-gerileme dönemlerini yaşamıştır.
çağatayca; türk ve moğol halklarının karma bir şekilde buluştuğu timur imparatorluğu döneminde gelişmiştir. maveraünnehir bölgesine hakim olan çağatay hanlığı dönemine isnat edilen dil, daha çok orta ve ortadoğu asya bölgesinde gelişmiş, harezm türkçesinin devamı olarak nitelendirilmiş, sadece saray çevresi ve bilim dünyasında gelişmiş olup halk arasında pek kullanılmamıştır. alfabe kullanımı devletten devlete değişiklik göstermiş çoğunlukla arap, uygur, çin alfabeleri kullanılmıştır. karma bir dil olduğu için çağatayca ile yazılmış metinleri tahlil etmek zordur.