amerikan turtasından daha amerikan, spor arabalarının öncüsü, bir devir başlattı bugün bile kurallarını belirliyor.
öncelikle yanlışları düzeltelim; ford mustang bir muscle car değildir. yani ilk başta bu amaçla üretilmedi. ilk satışa çıktığı 1964 yılında mustang , dört farklı motor seçeneği ile çıktı. en büyüğü 4.7 litre v8 ve 306 beygir gücündeydi. tamam dünyayı ateşe verdiği filan yoktu zaten ford'un da böyle bir beklentisi yoktu. ford'un o zaman ki ceo'su lee iacocca , tüketicilere 2500kg'dan hafif 2500 dolardan ucuz bir araba vermek ve bu arabayı 6 ay gibi bir sürede tasarlayıp üretim hattına koymak istiyordu. bence bu gün bile yapması zor şeyler.
lee iacocca hiç dokunulmamış bir pazar keşfetti. 4 koltuklu, 2 kapılı spor araba.. iacocca bu pazara ilk girmek istiyordu. yeni arabayı bütçeye uygun tasarlayıp üretim maliyetini düşürmek için o dönem aile sedanı olarak üretilen falcon 'nın şasesini kullandı. iacocco'ya göre aracın uzun kaputu ve kısa gövdesi olmalıydı. o sırada tabana bağlı vites ve sportif koltuklar için chevy corvail monza 'dan ilham alındı.
1964 yılı gelip çattığında new york Flushing Meadows parkında yapılan dünya fuarında araç görücüye çıktı. aynı gün içerisinde bütün bayiler showroomlarda araç satışına başlamıştı. gerçekten inanılmaz. ford bayileri ilk günde 22 bin adet araç sattı. aracın bu kadar başarılı olmasının arkasında pazarlama departmanın hedef aldığı baby boomer generasyonu vardı. tabi bütün bunlar baby boomer generasyonunun dünyayı mahvetmeden önceki zamanlarıydı. gençler bu spor arabayı almak için bayilere akın etti. mustang'in başarısı daha iyi olamazdı. mustang satışlarını durdurmanın tek yolu üretimi durdurmaktı. ford tesisleri günde 1200 adet araç üretiyordu bu bile talebi düşürmeye yetmedi. üretimin ilk yılında ford tam tamına 400 bin araç satmıştı ve 1 milyar doların üstünde kazanç elde etti.
1965 yılında kız ismine sahip bir adam carroll shelby 'nin bir hayali vardı. gecenin bir vakti uyandı ve kağıda bir isim yazdı ve tekrar uyudu. sabah uyandığında not defterinin üstünde tek şey yazılıydı; "cobra". Bay shelby 4.7 litrelik v8 motorlu mustang'i modifiye ederek 35 beygir daha fazla güç aldı ve aracın üstüne mavi şeritler çekti. bir efsanenin doğumuna şahit oluyoruz.
gt350 pistlerde yarışmak için dizayn edilmiş sokak arabasıydı. bu sadece pazarlama taktiği değildi. gt350, scca b class yarışlarına katılarak arka arkada 3 sene birinci oldu. insanlar meraklıydı ve talep ediyordu. shelby bu modeli standart mustang'in iki katı fiyatına satışa sundu. shelby ismi artık mustang'e sonsuza kadar bağlı kalacaktı.
1967 yılında mustang ciddi anlamda makyaj gördü ve ilk defa fastback tanıtıldı. aslında 1965 yılında fastback modelini opsiyon olarak alabilirdiniz ancak 1967 yılında çıkarılan model anında klasik oldu. uzun güzel çizgileri amerikan dinamiğini yansıtıyordu. ön panjur biraz daha büyümüş ısırmaya hazır köpek balığı gibi olmuştu. konkav stop lambaları ile devrim yapmıştı. bugüne kadar üretilmiş en güzel amerikan arabası budur.
amerikan efsanesi, steve mcqueen'in oynadığı ki kendisi dünyanın en cool insanıdır, 1968 bullitt filmi ile bambaşka yerlere gitti. bullitt'in bu kadar popüler yapan 68 model charger ve 68 model mustang'in san francisco sokaklarında ikonik kovalamaca sahnesiydi .
artık takvimler 1969, amerikan muscle arabalar kanatlarını açmış geliyordu. ford'un rakipleri yeni modellerini peş peşe tanıtıyordu. camaro , charger , amc javelin mustang'in açtığı piyasadan pay alıyordu. peki ford ne yaptı? mach 1 'i tanıttı. dünyaya meteor çarpsa bu kadar ses getiremez. mat siyah kaput, ön spliter, kaput iğneleri ve krallık tacı 7.0 litre v8 cobra jet motoru.. zehirli yılan ve savaş jeti...
7.0 litre v8 motor kahvaltı hazırlamak hariç herşeyi yapabilir. pistler için hazırlanmış sokak arabasıydı. ford, mustang modelini güncellemek için uğraşırken benzin fiyatları artmaya başladı. insanlar artık büyük motorlu ağır performans arabaları almak istemiyordu. ford'un iki seçeneği vardı; ya mustang'i üretim hattından kaldırıp piyasa kendini toparlayınca tekrar üretecekti yada mustang'in şeklini tanınmaz hale getirip piyasa şartlarına uygun olarak üretecekti. ford ikincisini yaptı.
yeni mustang 2 önceki model ile hiçbir ortak parçası olmadan satışa çıktı. mustang 2 aslında pinto 'nun kız kardeşiydi. 1974 mustang 2'nin v8 motor opsiyonu yoktu. sıralı dört silindir veya v6 motoru vardı ikisi de alabildiğine güçsüzdü. ne yaptın ford? neden? ilginçtir insanlar bu arabaya hayran kaldı. çıktığı ilk sene 300 bin adet mustang 2 satıldı. ford tarihinde en çok satılan 6. araba oldu. 70'ler boyunca ford, mustang modeline sadece kozmetik değişiklikler yaptı. hatta shelby cobra'nın şerefine cobra paketi bile çıkardı.
1980'lere girerken ford mustang yeniden şekil değiştirdi. bu sefer unibody fox şase olarak üretildi. ford supercharger ve turbo denemelerini bu model üzerinde yaptı. ne yazık ki satışlar düşüyordu. araba önden çekişli dizayna sahip mazda gibi görünmesi bir yana insanlar ford'u mektup yağmuruna tutup mustang adını daha fazla lekelemeyin diye protesto ediyordu. 1987'de ford mustang biraz daha makyajlandı ve 5.0 litre motor forget aluminium pistonlarına ve üst kapağına kavuştu. modifiye için olmazsa olmazlar. mustang geri dönmüştü. bugün bile 5.0 litrelik motor insanların gözdesi. drag mı yapacaksın? drift mi? asfaltı kazıyarak dağlara tırmanmak mı istiyorsun? fox body her şeyi yapabilir.
90'lar geldi kutu tasarımlar artık geçmişte kaldı. önceki araçlara nazaran artık daha aerodinamik yuvarlak hatlara sahip arabalar tutuyordu. 1996'da üretilen sn95 kodlu ford mustang 'de artık 1962'den beri çeşitli varyasyonları kullanılan v8 winsdor motoru sunulmayacaktı. eğer 1996 yılında amerika'da yaşıyorsanız ve aileniz zenginse, mezuniyetinizde büyük ihtimal size bu arabayı alacaklardı.
1999'da çeşitli güzel modeller çıktı; svt cobra ve terminatör gibi. supercharger ve arka bağımsız süspansiyon bu modellerde standart sunuldu. kesinlikle çıktıkları gibi koleksiyon arabası olmuşlardı.
2005 ford mustang eski model mustang gibi tasarlandı. sonunda... yeni s197 kasa tasarım 60'ların mustang'larından ilham alınarak yapıldı. herkesin ortak noktada buluştuğu tek şey; bu gerçekten yakışıklı arabaydı. geriye dönüş tasarımı büyük başarı getirdi. rakiplerde aynı retro trendi devam ettirdi. chevy camaro ve dodge challenger büyük satış rakamları yakalamıştı. güncelledikleri 4.6 litrelik motor 310 beygir güç veriyordu. s197 kasa ilk defa kendine ait parçalardan üretiliyordu ve başka araçlarla ortak parçaları yoktu.
2010 yılında ford mustang yeniden güncellendi. bu sefer tanıdık 5.0 litre cayote v8 421 beygir motoru konuldu. bütün bunlar sadece 30 bin dolara.. araç o kadar başarılıydı ki almanya nurburgring'de bmw m3'ü ezmişti. almanlar kendi topraklarında tekrar kaybediyordu. 2013 yılında carroll shelby son şarkısını söyleyecekti ve ford mustang gt500 'i ölmeden önce görebilecekti. gt 500, 662 beygir güçle 325km/h ile son noktayı koymuştu. insanlar fabrika çıkışlı yüksek performans diye srt hellcat 'i örnek verirken ford bunu ilk yapmıştı.
son tasarım mustang 2015'de geldi. biraz daha uzun, biraz daha geniş ve yere yakındı. kavisli tasarım geri dönmüştü ama kabul edelim gerçekten güzel araba. bu sefer bağımsız süspansiyonları var artık virajlara tutunabiliriz. ford dünyaya istediğini verdi. 300 beygirlik bu rönesans harikasını 30 bin dolar gibi uygun fiyata alabilirsiniz. artık 300 beygirden altına dönüp bakmıyorum bile. 21.yüzyılı yakalayan ford bizlere mustang mach-e modelini bile yakın zamanda sundu.
mustang tartışmasız kendi sınıfını yarattı. inanın veya inanmayın bütün arabalar bir şekilde kendini mustang ile kıyaslar.