bana göre bazı basit ama derin felsefi sözcükler/kavramlar vardır. bunlardan biri şey'dir. her zaman konuşma dilinde bile kullandığımız saçma bir şekilde sıradan bir sözcüktür, ancak kavramların derinliklerini gizler.
peki, şey nedir? cidden, bir şeyin ne olduğunu gerçekten tanımlamaya çalıştınız mı hiç?
şey, bir maddeden oluşan ve sınırları iyi tanımlanmış herhangi bir şey olabilir. demek ki ağaç, bitki özüne sahip olduğu için bir şeydir ve onu sınırlayan, onu ortamdan ayıran bir kök, gövde ve dal yapısı vardır. hayvanlar ve insanlar da bu anlamda eşyalardır.
bir şey başka bir şey olabilir mi? evet, ağaç bir dolap olabilir mesela. hâlâ ağaçtır ama sadece şu anda başka bir durumdadır.
ne zaman bir şey başka bir şey değildir? maddede veya yapıda bir değişiklik olduğunda. ağaç bir şeydir. üzerinde büyüyen mantarlar, ortak yaşama rağmen başka bir şeydir değil mi? şimdi bu şeyi mi yoksa tamamen farklı bir şeyi mi? anlacağınızı bilmiyorum.
yani önemsiz şeyler mi var? öyle olduğunu anlıyorum, ama bu tartışmalı. mavi bir küre hayal edersem, bu aklımın içinde bir şey midir? mavi metal küre kadar hem görebildiğimiz hem de alabildiğimiz bir şey midir? fikirleri, ontolojiyi nasıl anladığınıza dair çok şey söyleyen "önemsiz şeyler" olarak görürseniz eğer, evet.
sayılar bir şey midir? hayır. sayılar şeylerin sınıflarıdır. 7 rakamı "7 birim olan tüm sınıfların sınıfını" belirtir.
gerçekten bir şeyler biliyor muyuz? klasik felsefe aracılığıyla, evet, onları duyusal deneyimleriyle ve özlerinin entelektüel olarak ele geçirilmesiyle tanıyoruz. lakin modern felsefe için değil, hayır. fenomen adı verilen şeylerin yalnızca önyargılı ifadelerini biliyoruz, asla kendi içlerinde şeyler değildirler.
sanırım, “şey" kavramının ipliğini çözdüğümde ve etrafındaki tüm duvar halısını çektiğimde ortaya çıkan daha karmaşık sorular yazmaya saatlerce devam edebilirim.