rus ortodoksların, istanbul'un fethi ertesinde rusların fener rum patrikhanesi'ni çok da doğru olan bir patriklik olmadığı ve ekümenik patriğin ortodoksların çoğunlukta olduğu bir ülkede olmasının doğru olacağı şeklinde aldığı bir karar neticesinde fener rum patrikhanesi'nin izniyle 1589'da kurulmuş olan bir patrikliktir.
aslında ortodoks kiliseleri otosefal (kendi kendilerini yöneten kiliseler) olsalar da, bu patrikliğin kurulma amacı ortodoksların paralel bir roma episkoposluğu (papalık) kurma gayretidir.
galiba ruslar da ortodoks kilisenin aslında roma episkoposluğuna bağlı olmadığı için çok da geçerli bir kilise olmadığının farkına varmış olacaklar ki "madem şu saatten sonra roma'ya bağlanmak bizim geçerli olmadığımızın kanıtı olacak, o halde biz de kendi papalığımızı kuralım" gibi düşüncelerle temelleri atılmıştır.
tabii temeli havari petrus olmayan ve fatih sultan mehmet tarafından pratikte lağvedilen ama dostlar alışverişte görsün temalı din özgürlüğü ile resmiyette açık olan fener rum patrikhanesi gibi, bu patriklik de i. pyotr tarafından kapatılmıştır. daha sonra ne hikmetse pyotr'un kapattığı bu kurum, komünistler tarafından ekim devrimi ertesinde açılmıştır.
bu sebeple ortodoksların ciddi ciddi "hayır bizim inancımız kilisenin ilk zamanından beri değişmedi, değişen katolik kilisesi oldu." demesi gülünç geliyor bana. adamlar daha kendi kiliselerinin tarihinden bihaber.