bilgisayarların fiziksel varlığını oluşturan devreler, kablolar, ekranlar, klavyeler şunlar bunlar hardware olarak anılır. işlemesini sağlayan kodlar, yazılımlar ise software. ada lovelace ile ilgili bir şeyler okuyayım biraz dedim, açtım wikipedia'yı o linkten bu linke atlarken software işinin çok uzun yıllar boyunca ağırlıklı olarak kadınlar tarafından yürütülmüş bir iş olduğunu öğrendim. yazılım işinde erkeklerin öne geçmesi ise ilk kişisel bilgisayarların piyasaya sürülmesiyle başlamış. ebeveynler kız çocuklarına bebek alırken bilgisayarları erkek çocuklarına almaya başlamışlar.
başa dönelim. bilgisayarın ingilizcesi olan computer sözcüğü 1700'lı yıllardan başlayarak insanlar için kullanılmaya başlıyor önce. human computer diye bir terim var. bu computerler önce astronomi alanında ortaya çıkıyorlar. bazı gök cisimlerinin hareketlerini, yönlerini yörüngelerini hesaplayan ekipler var. bu ekiplerde çok sayıda kadın yer alıyor.
nicole-reine etable de la brière lepaute 1723-1788 halley kuyruklu yıldızının yörüngesini hesaplayan ekipte. sonrasında da güneş tutulmalarının tarihlerini belirlemek için gereken hesapları yapıyor.
maria mitchel 1818-1889 venüs'ün yörüngesini hesaplayan ekipte yer alıyor. daha sonra vassar'ın ilk astronomi profesörü oluyor.
amerikan iç savaşından sonra çok sayıda savaş dulu human computer olarak çalışıyor. bu kadınların isimleri günümüze kalmamış.
anna winlock 1857-1904 harvard gözlemevinin human computeri. anna winlock'un başarısı üzerine harvard kadınlardan oluşan bir computing ekibi kuruyor. bu ekip on bin civarında yıldızı katalogluyor ve ayrıca atbaşı nebulasını keşfediyor. ekibin içinde gönüllü çalışan kadınlar da var. ücretli çalışanların saat başı aldığı ücret ise dönemin fabrika işçilerinin altında.
ilerleyen yıllarda farklı kadınlar farklı hesap alanlarında da görülmeye başlıyor.
florence weldon, darwin'in evrim teorisini destekleyen istatististik hesaplarını yapıyor.
alice lee 1858-1939 beatrice mabel cave-browne-cave 1874-1947, Frances Cave-Browne-Cave 1876-1965 biyoloji alanında hesaplama yapan kadınlar. aynı ekip birinci dünya savaşında top mermilerinin balistik hesaplarını yapmış.
sonra ilk bilgisayarlar ve tabii ada lovelace var.
1930'lara gelindiğinde bilgisayar programlama ve bilgisayarları kullanma işi ağırlıklı olarak kadınların üstünde görülüyor. sayılamayacak kadar çok isim var.
nasa'nın çekirdek yapısı naca'da da bu işler kadınların üzerinde.
ikinci dünya savaşı yıllarında amerika'da çok sayıda siyah kadın da bilgisayarla çalışmaya başlıyorlar. ama beyaz hemcinsleriyle aynı mekanları kullarak değil. çünkü onlar siyah.
piyasada erkeklerin öne çıkması 1980'lerde kişisel bilgisayarlarla birlikte başlıyor. bilgisayarın bir iş makinesi olmaktan çıkıp eğlence aracı haline gelmesiyle birlikte oyun yazılımı yapan erkekler piyasaya giriyor. güzel de para getiriyor bu işler. para söz konusu olunca iş cazibe kazanıyor. 1990'lardan başlayarak piyasada erkek yazılımcıların sayısı kadınların sayısını katlamaya başlıyor.
şimdi bütün bunları okuduktan sonra aklımı başka bir şeyler kurcalamaya başladı. daha öncesi hiç aklımıza gelmemiş bir dönem. acaba sümerlerin o astronomi hesaplarını da tapınak rahibeleri mi yapıyordu.