İlim ve iktidar arasından tercihini hükümdar olmasına rağmen ilim yönünde kullanan şair ve bilim insanıdır. Tercihini ilim yönünde kullansa da dönemin şartları gereği siyasi çekişmelerden bağımsız hareket edememiş, dedesi timur'un oğulları arasında bölüştüğü toprakların bir kısmına babası aracılığıyla hükümdar olmak zorunda kalmış, maveraünnehir bölgesindeki eyaletin hükümdarlığını yapmıştır. Ülke yönetmek ve savaşmak konusunda son derece vasat bir tarihe imza atmış buna mukabil ilmi açıdan bir o kadar başarılı bir ömür geçirmiştir.
İlmi faaliyetlere zaman ayırabilmek için hükümdarlığını yaptığı bölgede siyasi birliği sağlayıp komşularıyla da barışçıl bir politika izlemeye özen göstermiştir. Barış süreçlerinde medrese yapımına önem vermiş, medreselerde özellikle bilimsel çalışmalara ve gökbilimine yönelik derslerin okutulmasına önem veren uluğ bey; kendi çalışmaları için de son derece modern bir rasathane inşa ettirmiştir. Göklere olan merakının sonucu olarak birikimlerini ziyc-i uluğ bey adlı eserde toplamıştır. Bu eserde kendinden önceki astronomi ve matematik alanındaki çalışmalara eklemeler ve düzeltmeler yapmıştır.
Kurmuş olduğu modern rasathanede gökbilimiyle ilgili günümüz değerlerine çok yakın yıl hesaplamaları; güneş, ay ve yıldız uzaklıklarının hesaplamaları, yörünge düzlemleri, koordinatlar, her iki yarım kürenin yıldız haritalanması konusunda çok hassas ölçümler yapmıştır. Bu eser, kendisinden sonra da oldukça muteber bir konumda kalmış, Avrupalı bilim insanlarınca eser, Avrupa dillerine tercüme edilmiş, avrupa’nın aydınlanmasına katkı sağlamıştır.
Uluğ bey’in ölümüne gelince. Oğlu abdullatif tarafından boğdurularak öldürülmüştür, sebebi ise abdullatif’in babası uluğ bey’i tahtına potansiyel bir tehlike olarak görmesiydi. Oğlunun bu talihsiz eylemi burada kalmamış, dönemin yobaz din adamlarının uluğ bey’in rasathanesinin şeytan işi olduğu konusundaki fetvaları sebebiyle abdullatif, o nadide rasathaneyi yıktırıp dümdüz ettirmiştir.
Sonuç olarak uluğ bey; ziyc-i uluğ bey adlı eserinin yanında tam yetişmiş bir ali kuşçu bırakarak valhalla’ya göçmüştür. Ruhu şad olsun.