terim anlamı olarak boğucu sargı diyebiliriz.
özellikle kanamalı yaralanmalar sırasında ilk yardım olarak uygulanan bu yöntemin bilinçsiz uygulanması sonucunda yaşanan kötü sonuçlar sebebiyle, sağlık bakanlığının düzenlemesiyle turnike uygulamaları ilk yardımda birkaç durum hariç genel olarak yasaklanmıştır.
birçok insan bu yanlış uygulama sonucunda maalesef uzuvlarını kaybettiği için sadece şu durumlarda:
-çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda, sadece bir tane ilk yardım yapabilecek birisi varsa diğer yaralılarla da acilen ilgilenebilmek için
-Yaralının engebeli arazi gibi zor koşullar içerisinde bir yere taşınması gerekiyorsa
-yaralıda Uzuv kopması varsa uygulanması gerektiğini belirtilmiştir.
bu tip durumlarda müdahale edilmesi gerekiyorsa; en fazla 1,5-2 saat turnike uygulaması yapılır. her 10-15 (15-20 yazan kaynaklar da var ama bence 10 dakikada bir yapılsa iyi olur) dakikada bir ortalama 10-15 saniye civarında gevşetilip sağlam dokulara kan akışının gitmesi sağlanmalıdır. özellikle çok sayıda yaralının olduğu bir durumda turnike uyguladığınız kişinin özellikle bilinç kaybı göz önüne alınarak alnına, eline, koluna T harfi ya da turnike yazılması gerekir ki dikkat çeksin.
uzuv kopmalarında ise; önce kopan bölgeye baskı uygulaması yapıldıktan sonra kanama kontrol altına alınamıyorsa, kopan bölgeye en yakın deri bütünlüğü olan yere turnike uygulanır ve yine 10 dakikada bir kan akışı sağlanır. (kopan uzuv için: temiz kuru bir bezle sarıp hava ve su geçirmeyecek şekilde bir plastik poşete konulmalıdır yine aynı şekilde bir başka plastik poşete eğer bulabiliyorsanız 1'e 2 oranında su ve buz koyarak uzvun bulunduğu poşeti bu poşete koymalısınız, buz ile direkt temas etmesini önlemelisiniz ve üzerine uzvun sahibinin adı soyadı, uzvu bulduğunuz saati yazmalısınız)
eğer ilk yardımda kişinin vücut ısısını düzenlemek adına üzerini örtmeniz gereken durumlar varsa, turnike uyguladığınız bölgeyi mutlaka açıkta bırakmanız gerektiğini ve görünebilir bir yere t ya da turnike yazmayı sakın ihmal etmeyin. ek olarak benim tavsiyem ilk turnike uyguladığınız saati de not etmeniz bir şekilde. özellikle çok sayıda yaralı var ise kısa süreli bir hatanız bile hayati önem taşıyan bir duruma dönüşür.
tüm bunlara ek olarak birçok ilk yardım unsurunu göz önüne almanız gerekiyor tabii. bunu da unutmamak lazım ve gerçekten gerekli olmadığı durumlarda bilinçsizce uygulamalar yapmaktan kaçının. yarar yerine zarar verebileceğinizi lütfen unutmayın.