sovyet sinemacı lev kuleşov'dan adını alan bir sinema aldatmacası belki de insan psikolojisi ve gözü ile algıları arasındaki bağlantıyı sorgulatacak basit bir deneyin de sağlayıcısı olan efekttir.
söz konusu sinema deneyinde herhangi bir kesit izleyiciye sunulur. mesela bir siyasinin miting sahnesi... ardından sırıtan bir adam seyirciye izletilir. burada siyasinin vaatlerini ya da hareketlerini küçümseyen ve hatta bu duruma sırıtan bir adam algılanır. şimdi bir siyasinin miting sahnesi değil de, işten gelen babasına sarılan bir çocuğun olduğu sahneyi izletelim. hemen ardından aynı sırıtan adam (aynı kesit) izletilir. burada çocuk ile baba arasındaki sevgiden hoşnut olan bir sırıtan adam algılanır.
elbette söz konusu gülen adamın ne düşündüğü ya da tepkisinin ne anlam içerdiği izleyiciden izleyiciye değişecektir ama hemen hemen çoğu izleyiciyi ortak sonuçlara ulaşacaktır.
sonuç olarak algılarımız, çevremizden topladığımız verilerin hangi bağlamda ortaya konduğuna göre değişime uğruyor. örneğin "hadi lan oradan!" kelimesi bir tartışmada söylendiğinde kaba bir ifade olarak algılanırken, aynı "hadi lan oradan!" ifadesi, arkadaş ortamında geyik muhabbeti sırasında söylendiğinde espri içeren bir inkar/yadsıma olarak algılanabilir. işte tam olarak günlük hayatta çokça yaşadığımız bu durum, sinemada daha gözlenebilir halde kuleşov efektiyle izleyiciye sunulur.
son olarak; birbiri ardına kesit sunmak kadar basit bir montajın bile izleyici algısını bu denli yönlendirebildiği göz önüne alındığında bir filmde montajın çoğu zaman oyunculuktan önemli bir husus olduğunu da anlamış bulunuyoruz.
