19 temmuz 1870 - 28 ocak 1871 tarihleri arasında gerçekleşmiş; modern dünyanın kapılarını açan bir savaştır. avrupa tarihindeki dönüm noktalarından birisidir.
savaşın körükleyen olay, 1868 yılında ispanya kraliçesi ii. isabel'in tahttan indirilmesi sonucu ispanya üzerinde hem prusya'nın hem de fransa'nın iktidar kazanma isteğidir. ama zaten savaş geliyorum demektedir. almanlar uzun süredir fransa ile savaşmayı beklemektedir. zira iii. napoleon belçika; lüksemburg; hollanda gibi ülkeler üzerinde egemenlik kurmak istemekte ve alman egemenlik bölgesini ren nehri'nin doğusuna kaydırmak istemektedir.
emperyalizme geç kalan almanlar da kaynak arayışı sebebiyle, jeanne d'arc'ın memleketi olan maden bakımından zengin alsace-lorraine'i almak istemektedirler.
haliyle iki taraf arasında diplomatik bir savaş başlar. yıldırım bayezid ile timurlenk'in mektup savaşı gibi napoleon-bismarck telgraf savaşı başlar.
15 temmuz günü 20000 kişi paris sokaklarında yürüyerek prusya'ya savaş ilan edilmesini ister. bu da fitili ateşleyen kıvılcım olur ve fransız ordusu o gün hemen harekete geçer. böylece mitralyözün ilk defa tarih sahnesine çıkacağı ama etkisiz menzili yüzünden pek de beğenilmeyeceği savaş patlak verir.
fransızlar sayıca ve donanım olarak almanlardan daha kuvvetli olsalar da, prusya'nın generaller kadrosu da şampiyonlar ligi gibidir. sanırım sadece otto von bismarck ve helmuth von moltke isimleri prusyalıların general gücünü açıklamaya yeter. haliyle gerek bu sebepten, gerek de fransız generallerin beceriksizliği ve duygusal davranmaları sebebiyle (miyamoto musashi, savaşta her zaman öfke duygusuyla hareket eden tarafın kaybedeceğini söyler) fransızlar prusya karşısında ağır yenilgi alır.
19 eylül 1870 tarihinde prusya ordusu paris önlerine gelir ve şehri kuşatmaya alır. böylece parisliler açlıkla imtihan edilirler ve en sonunda 28 ocak 1871 tarihinde paris düşer.
savaşın sonucunda almanya, prusya önderliğinde siyasi birliğini kurarak alman imparatorluğu'nu kurarlar. bu imparatorluk da birinci dünya savaşı sonrasında yıkılır ve yerini weimar cumhuriyeti alır.
bu savaş döneminde yaşayan claude debussy gibi bestecilerde de alman müziğine karşı bir antipati başlar. romantizm döneminde bol bol almanlardan ve alman kültüründen beslenen fransız besteciler, bu savaş ertesinde fransız şovenizminin bayrak taşıyıcısı olurlar.*