Arşiv didiklerken bulduğum defineleri paylaşmak boynumun borcudur, vaktim yettiği kadar çevirilerini yapıyorum. Bu konuda benden beter kafayı kırmış olan Amerikalı bir arkadaşla birlikte wordpress sitesi açtık, Dedektiflik yapıp ne kadar bilinmeyen, Çevirisi yapılmamış bilgi ve detay bulduysak çevirip orada paylaşıyoruz.
5 mayıs 1987 tarihli politbüro toplantısı kaydı inanılmaz bilgiler içeriyor ve batı propagandasının yalanlarını da gözümüze sokuyor. Gerçekler chernobyl dizisi senaristi craig mazin'in mabadından uydurduğu dizi senaryosundaki versiyona beş basıyormuş meğer monşer. bundan önceki bazı toplantıların kayıtları da var, onlara da sıra gelecek ama bu belgede bayağı kapsamlı bilgiler olduğu ve kirli çamaşırlar ortalığa döküldüğü için tarihi belge olarak önemli.
yarısı nikolay rıjkov'un raporundan oluşuyor, reis nalına mıhına gidiyor, kimsenin gözünün yaşına bakmıyor, sikinin ucuyla iş yapan ya da çapsız kim varsa hepsinin ağzına sıçıyor. çıkarıp masaya vursa bu kadar olurdu. gorbaçov'un bir şeyden haberi yok, aklı fikri batı'ya şirin görünüp prim yapmakta, mide bulandırıcı. legasov teknik soruları cevaplayıp bilim ekibi olarak yaptıkları planları anlatıyor, şerbina reis canından bezmiş. bunun videosu olsa da görsek keşke, ama ortam gergin ve herkesin sinirleri keman yayına dönmüş o bariz. O sırada Politbüro üyesi olan müteveffa Azerbaycan cumhurbaşkanı haydar aliyev de mevcut, bütün toplantıda sadece bir cümle söylemiş. ingilizce çevirisini siteye koydum. ingilizcesi olmayana da google translate diyelim. buyurun ellerinizden öper:
Bombanın büyüğü bu değil ama. yuri andropov 1979 yılında kgb başkanı iken komünist parti merkez komitesine çernobil nükleer santrali inşaatındaki ihmal ve aksaklıklarla ilgili bir rapor yollamış.
kgb'nin elindeki bilgilere göre çernobil nükleer santrali'ndeki 2 no'lu ünite inşaatında dizayndan sapmalar ve inşaat tekniklerinde yanlışlıklar yapıldığı, bunların arıza ya da kazaya neden olabileceği girizgahını yapıp kepazelikleri teker teker sayıyor:
-makina dairesindeki ana yapı kolonlarında akslardan 100 mm sapma var
-duvar panelleri akslardan 150 mm'ye kadar sapmış şekilde yanlış döşenmiş
-çatı tablaları esas tasarım talimatlarına uymuyor, onlarda da sapma var
-vinç yolları ve fren platformlarında 100 mm'ye kadar alçalma ve bazı yerlerde 8 dereceye kadar eğim var
-binanın temelindeki birçok yerde yatay su izolasyonu hasarlı, bu türden ihlaller inşaattan sorumlu yetkililerin bilgisi dahilinde yapılmış
-su izolasyonundaki hasar etraftaki sulara radyasyon bulaşması suretiyle çevrede radyasyon kirliliği yaratabilir
-yönetim inşaatın kalitesini belirleyen en temel noktalara hiç dikkat etmemiş
-beton fabrikası düzensiz çalışıyor ve çıktısının kalitesi düşük
-beton dökümünde, özellikle ağır beton dökülürken çatlaklar oluşmuş, bu da bina temelinde çukurlar ve tabakalaşmaya sebep olmuş
-çernobil nükleer santrali'ne giden yollar felaket durumda
-3. enerji hattı inşası geciktiği için 2. ünitenin kapasitesi kısıtlanabilir
-1978 yılının üç çeyreği boyunca 170 kişi güvenlik ekipmanlarının yeterince kontrol edilmemesi sonucu iş kazalarında yaralandı ve bu toplam 3366 gün mesai kaybına neden oldu
andropov'un rezalet puanı kaçtı bilmiyorum ama benimki 10/10, rezalet gibi rezalet. daha inşaat aşamasında bile bu kadar ihmal ve kalitesizlikle 1986 yılına kadar patlamadan gelmiş olması mucize. herkes sikinin ucuyla iş yaptığı için kalite kontrolünü kgb'nin yapması zaten başlı başına bir rezalet kategorisi, ki doğru düzgün nitelikli iş yapanlar azınlıkta kaldığı için yıkıldı koca devlet zaten.
andropov zamansız vefat etmese belki orayı da adam ederdi ve çernobil faciası hiç yaşanmazdı, kim bilir.
