ikinci dünya savaşı'nın ayak seslerini içinde barındıran kanlı iç savaş. esasen ispanya ordusu'nun bazı unsurlarının, seçilmiş hükümete karşı müdahalesi neticesinde başlamıştır. sağ ve milliyetçi eğilimli gruplar milliyetçi/falanjist olarak anılan safta, sol ve cumhuriyeti savunma eğilimli gruplar cumhuriyetçi safta toplanmıştır. Endülüs, güney, batı ve kuzeybatı ispanya şehirleri ağırlıklı olarak milliyetçi safta, madrid, zaragoza, barcelona gibi büyük şehirler, bask ve katalan bölgeleri ağırlıklı olarak cumhuriyetçi safta toplanmıştır. Askeri gücün ve sıkı bir almanya-italya desteğinin vermiş olduğu iteleme ile milliyetçiler savaşı kazanmıştır. ölü sayısı asla tam olarak belirlenememiştir (yüzbinler ile milyonlar arası değişmektedir). ispanya'da çok önemli ve kalıcı sonuçlar doğurmuştur.