idam edilmesini haklı bulmadığım, ama iyi siyasetçi diyenin iyi siyaset, siyaset ya da siyasetçiden ne anladığını merak ettiğim eski başbakan, demokrat parti kurucularından biri.
bakalım neler olmuş 1950-1960 arası:
- üniversite öğretim üyelerinin siyasi açıklamalarda bulunması ve yayınlar yapması yasaklandı. - millet partisi 1954'te kapatıldı. o kadar demokrat olan demokrat parti ve menderes, herhangi bir alternatifin yükselişe geçmesini önlemek adına o kadar da antidemokratik davranabiliyordu. - ikinci dp döneminde, chp'yi desteklediği için adıyaman ilçesi malatyadan çıkarıldı. -kıbrıs olaylarına binaen basında yaratılan atmosfer, 6-7 eylül olaylarını tetikledi. - 1957 seçimlerinde muhalefet partilerinin toplam oyunun dp oyunu aşması üzerine, menderesin tutumu oldukça değişti, ekonomi de yeniden küçülmeye başladı, fiyat artışları halkın sırtına bindi. - dp iktidarını eleştiren yazı ve karikatürler çıkmaya başladığı andan itibaren, 1952de yürürlüğe giren basın kanunu rafa kaldırıldı, ve gazete ve dergilere kapatma cezaları, yazarlarına hapis ve/veya tazminat cezaları verildi.
dahasını yazmak hoş olurdu tabi. bu kadar değil tabii, ne sandınız?
genel olarak bakalım mı? üzmek, ceddinize olan kör gözlü hislerinizi sarsmak gibi olmasın ama efendiler, dp hiçbir zaman çoğulcu, demokratik bir parti olmadı. menderes hiçbir zaman iktidarı elinde tutmak için demokrasiden sapmayacağının teminatını vermedi. aksine, darbe sırasında dp kabinesinde milli savunma bakanı olan ethem menderes'in anılarında görüldüğü üzere, adnan menderes başvekilliği bırakmamak için silaha dahi müracaat edeceğini söyledi. icap ederse diktatörlükle idare edeceğini kabinesiyle paylaşmaktan çekinmedi.
yüzde bilmemkaçlık oy oranlarına gelecek olursak, ona plebisit demokrasi denir sevgili romalilar. çoğunluk desteğiyle ve adil, özgür seçimlerle (ki demokrasinin temelinde bu prensip vardır) bir diktatörü bile seçebilirsiniz. demokrasi gücün bir kurum ya da kişiye nasıl verileceğini belirler, gücün nasıl kullanacağı demokrasiden çok anayasal liberalizmindir. o yüzden her demokratik prosedur öyle parlak, akla zarar, her deliğinden ışıklar ve güller saçan liderler getirmez başınıza.
tek parti yönetiminden çıkılan bir dönemde oyverenlerin yeni bir arayış içerisine girmesi, ve demokrat parti'ye yönelmiş olması, ayrıca toprak reformuna karşı demokrat partinin ve menderes'in mülkiyetçi, reform karşıtı duruşu da etkilidir elbette. idam edilmesi doğru olmasa da, darbe kurbanı olması adnan menderes'i iyi, adil, dürüst ve en önemlisi demokrat bir siyaset adamı yapmaya yetmez, yetmemiştir, ve yetmeyecektir de.