birçok insan gibi temellerinin sarsılmasından korkmuş olan felsefecidir. antik yunan'dan bulduğu eserleri okudukça şoke olur, bunalıma girer. islam'a dair kendi bildiklerini sorgulamaya başlar. işin sonunda ya kendini yenileyecekti ya da eski görüşlerine daha sıkı sarılacaktı. o, ikinci şıkkı seçti. akıldan, sorgulamadan, eleştiriden, mantık yürütmeden, bilimden uzaklaşmış bir islam anlayışı geliştirdi. halkı ezerek yöneten müslüman yöneticilerse bu görüşlere balıklama atladı. iktidarlarını sağlamlaştırmak için gazali'nin fikirlerini tüm topluma yaydılar.
sonuç: son bin yılda her şeyi icat eden batı dünyası ve onlara alık gibi bakan islam coğrafyası. delinin biri kuyuya bir taş attı; kırk akıllı çıkaramadık. ha gazali'nin zıttı, panzehiri var mıdır derseniz: (bkz: ibn haldun)