rusça bilenler bu arkadaşların rusya'ya sadakatinin ne boyutlarda olduğunu çok rahat görebilir. turancı, pantürkist vatandaşlar putin bunlara ziyarete gittiğinde nasıl karşılandığını, nasıl tavırlar sergilediklerini görseler bileklerini keserler. baştan söyleyeyim burada yazacağım şeyler milliyetçi, türkçü vatandaşların hiç hoşuna gitmeyecek, sinir olacaklar küfür edecekler ama hakikat ortada. hakikat kimseye torpil geçmez, kafasını devekuşu gibi kuma gömüp her şeyin suçunu başkasının üstüne atanlar baştan kaybetmeye mahkumdur.
türkmenistan diktatörünün habersiz çekilmiş bir videosunu izledim, türklere dan dun saydırıyor, türkmenistan'da iş yapan türk şirketlerinin bir anasına sövmediği kalıyor. 'bu türklerin yaptığı işten hayır gelmez, çakal herifler' gibi laflar etti durdu paso. aynı herif putin gelince yalakalığın zirvesine çıkıyor ama, putin'in gözüne girmek için alabildiğine eğilip bükülüyor.
bir de bunların alayı putin geldiğinde rusça konuşarak kendilerini vassal gibi konumlandırıyor. bağımsız bir ülkenin devlet başkanı, başbakanı olarak karşındakinin dilini konuşursan kendini ondan aşağıda konumlandırdığını bilmek için diplomasi, hariciye uzmanı olmaya gerek yok. uluslararası ilişkilerde racon böyle.
türki cumhuriyet yetkilileri putin ziyarete geldiğinde okullarda rusça öğrettiklerinin altını çizip övünüyorlar. bunu tamamen kendi istekleriyle pragmatik düşünceyle yapmaktalar. rusça o coğrafyanın lingua franca'sı çünkü, elzem. lakin adamlar sovyetler yıkıldıktan sonra rusça eğitime aynen devam ettiklerini öyle yalaka tavırlarla sergiliyorlar ki, sömürge memleketlerinden beter.
putin ağa kırgızistan'a yaptığı ziyarette 'falan ülkeye 6 milyar dolar kredi açtık, bunu uzun vadeli yatırım olarak görüyoruz, orada şöyle böyle yatırımlar yapılacak ve bu uzun vadede hem onların hem rusya'nın yararına olacak. iyi çocuk olursanız size de öyle krediler açar kalkındırırız' gibilerden konuşuyor, karşısındaki devlet yetkililerinin gözleri parlıyordu. putin bunlara büyük abi tavırlarıyla babacan davranıyor, adamlar da nasıl sevinerek karşılıyorlar, fake yok ciddi ciddi böyle aferin almış çocuk gibi bir ruh hali içinde oldukları ayan beyan yüzlerinden okunuyor.
rusya'nın askeri üsleri falan da var orta asya'da, putin ağa 'türkmenistan ordusu yeterince güçlenince rus üssüne gerek kalmayacak, o gün geldiğinde derhal çekiliriz. ama mevcut şartlar altında dış mihraklar ve terörist ülkeler tehdidi olduğundan biz türkmenistan'ın güvenliğini sağlama görevi üstlendik' dedi. touche! toprakları amerikan üsleriyle dolu türkiye'yi mi büyük abi olarak görecekler, fezaya çıkan ve bölgede her yere askeri üs kuran rusya'yı mı? sen kirada oturuyorsun, herifin villası var, tabii ki büyük abi o olacak. belki senin yüzüne kibarlık olsun diye ya da bir menfaat koparmak için güler ama zerre kadar saygı duymaz, çünkü kirada oturuyorsun, metrobüse biniyorsun. üstelik bir de 18 yıl önce gittin nezih semti bırakıp bağcılar'ın en leş mahallesine taşındın, oysa ivan'ın havuzlu villası var. tabii ki onun etrafında pervane olacak, bağcılar'da kirada oturan allahın kekosunun değil. onun yerinde olsan sen de aynısını yaparsın.
oralara iş yapmaya giden türklerin bir kısmının çomarlıkları, üçkağıtçılıkları, abazan amelelerin kadınlara aç kurt gibi davranması gibi faktörler yüzünden bazı cumhuriyetlerde türkleri genel olarak sevmezler, ruslardan daha alt bir konumda görürler. bazıları direkman medeniyetsiz hödükler olarak görüyor hatta. türki cumhuriyetlerin bir çoğunda türk vatandaşlarına devlet politikası olarak nasıl davranıldığını orada çalışan expat vatandaşlar sosyal medyada bol bol anlatıyor.
rusları en sevmeyenleri bile en azından üstün görüyor, eski sömürge halklarının beyaz adama baktığı gibi bakıyorlar. mesela batı afrika ülkelerinde sömürgecileri sevmeyen, beyaz adam bize şöyle eziyet etti böyle pislik yaptı diyen tipler bile beyaz adamı nefretlik ama üstün bir düşman olarak görüyor. bunlar da aynısı.
adamların sovyetlerden beri ruslarla sağlam göbek bağı var. sscb uzay üssü kazakistan'daydı. türkilerden kozmonot da çıktı, sovyet kültürüne büyük katkısı olan yazar da, başbakan yardımcısı da. kgb'den politbüro'ya, hariciyeden uzay programına kadar sscb sisteminde her yerde varlardı. adamların rusya ile ilişkisi komünizm devrinden itibaren değil üstelik, ta çarlık rusyası'na uzanıyor.
türkiye ile dil ve din dışında ortak noktaları yok -ki onun da ne kadar ortak olduğu tartışılır. türki cumhuriyetlerin islam anlayışı 'ahmed yesevi''den gelir, türkiye gibi araplaşmış ve tarikat-cemaat virüsüyle enfekte olmuş değildir. maalesef türkiye özellikle '12 eylül' sonrası bedevi kültürüne çok ağır bir şekilde maruz kaldı, türki cumhuriyetler ise sovyet sekülarizmi etkisinde idi. azeriler zaten şii, onların din birliği iran'la.
dil desen azeriler hariç adamların dilini anlamazsın, onlar da seninkini anlamaz, anca çarşıda pazarda tarzanca idare edecek kadar. türkçe kullanarak oturup mesela ekonomi tartışması yapamazsın adamlarla, edebiyat sanat konuşamazsın ama rus her türlü yapabilir onu. maalesef oralarda türkçe eğitimi verme işi de kıçına tekmeyi yiyene kadar feto habisine kalmış durumdaydı.
bizimkiler türki cumhuriyetlere gittiğinde ya da onlar türkiye'ye geldiğinde azerbaycan hariç alayıyla tercüman aracılığıyla konuşuyorlar ama adamların rus devlet başkanıyla anlaşmaları için tercümana gerek yok. tercüman aracılığıyla konuşuyorsan zaten bitmiş olay çoktan, dil birliği falan yok ortada.
kültür desen, adamlarla türkiye türkleri arasında ortak bir kültür de yok. izlediğim videolardan birinde kırgızistan cumhurbaşkanı putin'i karşılamak için beklerken buz gibi soğukta üstlerinde palto olmadığından rus gazetecilere 'gençler üşümüyoruz di mi' diyor, ardından 'sto gramm votka iç, soğuktan hasta olursun yoksa' diye latife ediyor. putin arabadan iniyor, kırgız cumhurbaşkanı putin'e 'aman üşüyeceksiniz' diye laf atıyor, putin ceketini giyerken 'ceket giyiyorum bişey olmaz' diyor. öyle protokol el sıkışma falan yok direkt putin'le birbirlerine bir sarıldılar, kırk yıllık dost gibi böyle, vallahi kıskandım adamların muhabbetini. 'falan ülkede bir gece kaldınız, bize sadece 2 saat ayırdığınız için çok kırıldık' diye trip bile attı putin'e.
bu saatten sonra türk birliği, orta asya'ya büyük abilik rolü gibi hayaller kurmak abesle iştigaldir, öyle egzantrik ve sürreal şeyler düşünenler varsa üstüne bir bardak soğuk su içsinler. ay'da koloni kurmak çok daha gerçekçi bir hedef şu şartlarda. hele de akp hükümetiyle bu adamlarla inşaat yapmak dışında bir diyalog kuramazsın (zaten inşaat yapmak ve dükkan açmak dışında ne gibi bir ilişkisi var türkiye'nin bu arkadaşlarla?) adamlar arap bedevi kabilelerinin değil, fezaya çıkan rusya'nın kültürüne meyletmiş sonuçta.
herifler ruslarla 'sto gramm için soğuk almayın' diye şakalaşıyor, daha ötesi var mı? o sto gramm votkadan öte bir kültür bağı parolası. sırf votkadan ibaret değil olay tabii, onun rus'la konuşacağı konular seninle konuşacağının on katıdır, üstüne bir de ortak lisan realitesini ekle, game over. el finito.
sovyet devri görmüş olan nesil çocukluklarında aynı tv programlarını izledi, aynı kitapları okudu, spor müsabakalarında aynı ülkeyi destekledi, aynı fıkralara güldü. türk dizileri izleyen yeni neslin bile (bu da sırf azerbaycan olabilir sanırım) ruslarla kültürel olarak çok daha fazla ortak yanı olduğuna kalıbımı basarım.
kazakistan ve rusya cumhurbaşkanı düzeyinde yılda 15 kez biraraya geliyor mesela. kazakistan'da rus sermayesi olan 6000 şirket var, kazak-rus ortak uçak imalatı projesi var, baykonur kozmodromu var.
türkiye'de türki cumhuriyetlerden gelen üniversite öğrencisi sayısı son birkaç yılda 40.000 civarındaymış, rusya'da sırf kazakistan'dan gelen öğrenci sayısı 70.000.
bonus olarak nazarbayev ve putin'in amerikalı gazeteciyi birlikte makaraya sardığı bomba video: www.youtube.com/...
onu bırak aliyev hariç alayı avrupalı liderlerle biraraya gelince rusça konuşuyor, kendi dillerini değil. al kanıt:
bunun avrupalıya verdiği imaj da meydanda işte gördüğünüz gibi, sırf putin'e değil dünya aleme rusça konuşuyor adamlar.
'bunlar bizi satar, arkamızdan vururlar' diyen vatandaşlar realitenin farkında. rusya'yla papaz olursan adamlar direkman rusya'nın tarafını tutar, without question. seni anında satar çünkü satmaması için bir sebep yok -milattan kalma bir ırksal bağ olması sebep teşkil etmiyor.
bir de 'rusların politikası sonucu böyle olmuş, rus kültürel emperyalizmi hede hödö' diyenler var, ne rus politikası evladım, sen kendi kıçını bedevi kültür emperyalizminden kurtar bir hele. öz kültürünü daha kendi vatandaşına aşılayamadığın gibi, rus gidip sibirya'da ren geyiği güden göçerlere bile rusça öğretirken sen doğudaki kürde türkçe öğretmeyi beceremedin. videonun tekinde putin kafkasya'da dağ başında allahın siktir ettiği bir köye gidiyor, ahırda inek sağan başı yemenili köylü neneler adamla çatır çatır rusça konuşuyordu lan! allah siktir etmiş ama rus etmemiş.
ivan'ın mekanı dolup taşarken seninkinin sinek avlamasının sorumlusu ivan değil sensin, bilmem anlatabildim mi?
dükkanın sinek avlamasına neden olan faktörleri bulup ortadan kaldırmakla işe başlayacaksın, ne bileyim tuvalette lağım borusu çatlamış ve her yeri bok kokutuyorsa o boruyu tamir ettir, masalarda cirit atan karafatmaları temizle, tavaya burnunu sümküren aşçıyla işten kaytarıp helada otuzbir çeken yamağını kov, doğru düzgün ehil kişileri al. ha bir de dükkana dingo'nun ahırı gibi dalıp müşterilere salça olan tinercileri bizahmet barındırma.
Şunu da eklemem lazım, estonya da ex sovyet ülkesi ama estonya cumhurbaşkanı abla rusça bilmesine rağmen putin'le biraraya geldiğinde estonca konuşur, rus medyası bozuk çalıyor ona o yüzden. estonya avrupa birliği üyesi, nitekim sovyetlerden ilk kopanlar kendilerini asla ruslara vassal olarak görmeyen baltık cumhuriyetleri idi.