en sonunda bazı illerde zorunlu hale geldi. sanıyorum. emin de olamıyorum. çünkü parça parça zorunlu oldu. hani bir tanesi de çıkıp maske takmayan dayıyı kepçe ile yakalamaya çalışan çinli güvenlik görevlisi dayıları izlememiş. üç dört ay önceki falan video idi...
valla çok komik ülkeyiz ya. aylardır yazıyorum bu mevzuyu. ve sonunda bir yerlerde zorunlu oldu... galiba?
şimdi şöyle anlatayım. çin sars salgınını yıllar önce yaşadı. ve o salgın döneminden beri çinliler arasında yıllardır maske kullananlar var. çünkü beslenme ve hijyen alışkanlıklarının, bir de üstüne dünyanın en kalabalık ülkesi olmalarının yeni hastalıklara sebep olabileceğini biliyorlardı. yanılmadılar da. sars hastalığının daha beteri ortaya çıktı. daha beter olmasının sebebi ise sars kadar ölümcül olmaması idi. sars gibi hastayı bir kaç gün içinde sokağa çıkamaz hale getirmiyordu. haliyle hasta dışarı çıkıp çok daha fazla insana bu hastalığı bulaştırabiliyordu. ve beklenen oldu, hastalık tüm dünyaya yayıldı...
hastalığın çıkış noktası olan çin'de beyan edilen vaka sayısı 83,325. hadi diyelim ki yalan söylüyorlar. en az bunun 10 katı olsun. 833,250 vaka olsun. doğru olduğunu sandığımız rakamı çin nüfusuna oranlarsak 100,000 de 58 gibi bir vaka oranı buluruz. yani, ilan edilenin 10 katı vaka olduğunu varsaysak bile her 100,000 çinliden 58 tanesi hastalandı diyebiliriz.
peki bizde oran ne? resmi rakamlara göre 184,031 vakamız var. nüfusa oranlarsak 100,000 de 218 yapıyor...
yani, hastalığın çıkış noktası olan çinde ilan edilen resmi rakamın on katı ile bizim ilan edilen resmi rakamımızı doğru kabul ederek karşılaştırıp nüfusa oranladığımızda, 3,75 kat fazla vakaya rastlandığını görüyoruz. (ki çin için de resmi rakamı dikkate alırsan 37 kat olur.)
peki bu bariz farkın sebebi ne? en az yarısı bez maske.
çin, ilk günden zorunlu tuttu. biz, "olm adamlar 10 kuruşluk beze 1,5 lira ödüyorlar!" diye elimizdeki maskeleri çin'e sattık. sonuç ortada.
bez maske bu süreç boyunca her ilde zorunlu olmalıdır. çünkü asıl işlevi sizi hastalıktan korumak değil, diğerlerini sizden korumaktır.